Polscy rolnicy zaskoczeni decyzją KE ws. handlu z Ukrainą

Wielkopolska Izba Rolnicza, podobnie jak inne organizacje rolnicze, z ogromnym rozczarowaniem przyjęła informację o porozumieniu między Komisją Europejską a Ukrainą w sprawie nowej umowy handlowej.

Polscy rolnicy zaskoczeni decyzją KE ws. handlu z Ukrainą

Decyzja zapadła bez konsultacji z państwami członkowskimi, a przede wszystkim bez dialogu ze środowiskiem rolniczym – i to w ostatnim dniu polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej.

Niepokój wśród rolników

Informacja o porozumieniu wywołała uzasadniony niepokój wśród polskich rolników. Istnieje realne ryzyko, iż wejście w życie nowej umowy doprowadzi do poważnych problemów w sektorze rolnym, a choćby do jego zapaści.

Co więcej, nawet minister rolnictwa Czesław Siekierski – przewodniczący Rady AGRIFISH – nie został poinformowany o szczegółach porozumienia.

Zaskakujący zwrot po wcześniejszych zapowiedziach

Jeszcze kilka tygodni temu zapowiadano przywrócenie ceł na towary z Ukrainy, co miało przynieść rolnikom długo oczekiwaną stabilizację.

Przez ostatnie dwa lata wielu producentów borykało się z drastycznym spadkiem cen skupu oraz trudnościami ze zbytem zbóż i rzepaku. Podczas II Wielkopolskiej Debaty Rolniczej europoseł Krzysztof Hetman zapewniał, iż umowa handlowa z Ukrainą będzie obowiązywać na zasadach sprzed wybuchu wojny.

Tymczasem już dzień później ogłoszono porozumienie w sprawie rewizji umowy DCFTA (Kompleksowej Umowy o Wolnym Handlu).

Co przewiduje nowe porozumienie?

Według medialnych doniesień, nowa umowa zakłada:

• Zwiększenie kontyngentów importowych na produkty rolne, w tym jaja, cukier i pszenicę,
• Utrzymanie importu zbóż z Ukrainy,
• Stopniowe dostosowanie ukraińskich standardów produkcji rolnej do norm unijnych do 2028 roku – m.in. w zakresie dobrostanu zwierząt i ograniczenia stosowania pestycydów,
• Wprowadzenie mechanizmów reagowania na zakłócenia rynkowe.

Chociaż kontyngenty mają pozostać poniżej historycznych poziomów, aby chronić unijnych producentów, to wciąż brakuje konkretnych danych liczbowych.

Z kolei Ukraina zobowiązała się do zwiększenia importu z UE wieprzowiny, drobiu i cukru, co ma wspierać producentów z państw graniczących z Ukrainą.

Brak przejrzystości i konkretów

Pełna treść umowy przez cały czas nie została upubliczniona. Ministerstwo Rolnictwa zapowiedziało analizę porozumienia po jego otrzymaniu, we współpracy z Ministerstwem Rozwoju i Technologii, w celu wypracowania stanowiska Rządu RP.

Rolnictwo potrzebuje stabilności i przewidywalności

Rozwój gospodarstw rolnych to dziś ogromna inwestycja – zarówno w ziemię, jak i maszyny, urządzenia czy budynki. Młodzi ludzie nie będą podejmować takiego ryzyka bez stabilnej perspektywy rynkowej.

Dlatego działania Komisji Europejskiej, podejmowane bez konsultacji z rolnikami, budzą sprzeciw i niezrozumienie.

Włączenie Ukrainy do struktur UE nie może odbywać się kosztem rolników i bez ich udziału w procesie negocjacyjnym. Przykład Zielonego Ładu pokazał, jak brak dialogu może prowadzić do społecznego sprzeciwu.

Pytania o skuteczność polskiej prezydencji

Obecna sytuacja rodzi pytania o rolę polskiej prezydencji w obszarze rolnictwa oraz o aktywność naszych przedstawicieli w instytucjach unijnych.

Wejście Ukrainy do Unii Europejskiej to największe wyzwanie, z jakim będą musieli zmierzyć się polscy rolnicy w najbliższych latach.

Wielkopolska Izba Rolnicza od lat apeluje o dialog, a takie działania, jak obecne decyzje KE, podważają już i tak kruche zaufanie rolników do instytucji unijnych.