3 tygodni temu
Autor: Marcela Jankowska
Polska ma być w 2025 r. 20. gospodarką świata, co wywołało dyskusję o naszym miejscu w grupie G20. Jednak siła państwa to coś więcej niż wskaźniki makroekonomiczne – twierdzi Marek Tatała w nowym wideopodkaście. Geopolityka i dyplomacja pokazują, iż Polska wciąż wypada słabiej, niż wskazywałaby siła naszej gospodarki. Według Global Soft Power Index 2025, nasza miękka siła (soft power), czyli pozycja i wpływy na świecie, jest słabsza – Polska zajmuje dopiero 32. miejsce.
Urzędnicze rozbicie dzielnicowe
Zdaniem ekonomisty, główną przeszkodą w przekuciu siły gospodarczej w realny wpływ międzynarodowy jest silosowość polskiej administracji publicznej. Ministerstwa działają jak “udzielne księstwa”, koncentrując się na wąskich celach. Na tę słabość nakłada się logika polityczna, wedle której resorty są rozdzielane frakcjom partyjnym. To urzędnicze rozbicie dzielnicowe stało się trwałym elementem systemu.
Ta wewnętrzna dezorganizacja jest kluczową barierą we wzmacnianiu pozycji Polski za granicą. W kluczowych negocjacjach (UE, NATO, WHO) Polska wielokrotnie prezentowała nieskoordynowane stanowiska. W efekcie nasza dyplomacja traci zdolność do aktywnego kształtowania regulacji, stając się biernym wykonawcą decyzji podjętych przez innych. Milczenie bywa odbierane jako zgoda, a silosowe decyzje dają krótkotrwałe korzyści kosztem długofalowych strat dla społeczeństwa. Poza tym Marek Tatała zauważa, iż Polska nie powinna traktować każdej rekomendacji organizacji międzynarodowej jako prawdy objawionej. Musimy włączyć krytyczne myślenie i oceniać zalecenia przez pryzmat korzyści i kosztów dla naszego kraju.
Whole-of-Government Approach
W odpowiedzi na silosowość, proponuje się whole-of-government approach (całościowe podejście rządowe). Koncepcja ta oznacza systemową zdolność państwa do działania jako jeden, skoordynowany podmiot, którego priorytetem jest sukces państwa, a nie pojedynczego ministerstwa. Lepszej integracji międzyresortowej wymaga szczególnie polityka zagraniczna i udział w instytucjach międzynarodowych.
W kluczowych sprawach niezbędna jest wielosektorowa ocena skutków regulacji (OSR), by uniknąć dominacji jednego resortu. Czas, abyśmy zaczęli wpływać na kreowanie reguł, uwzględniając nasze interesy. Polska ma dziś gospodarkę na miarę G20. Pora, by miała też międzynarodową siłę państwa na miarę swojej pozycji ekonomicznej – mówi ekonomista.
Obejrzyj wideopodcast Marka Tatały:
Przeczytaj artykuł Marka Tatały „Jak przekuć wielkość gospodarki w siłę polskiego głosu”, który ukazał się w Magazynie na Weekend DGP>>
ZOBACZ INNE AKTUALNOŚCI
- Zadanie dla liberałów: upomnieć się o podatnika. Tatała dla „Wyborczej”>>
- „Let’s Agree on Poland” – anglojęzyczna edycja „Umówmy się na Polskę” już dostępna>>
- Marek Tatała o budżecie państwa na 2026 rok >>
