Powrót mankozebu możliwy w TSUE. Rolnicy mają dość manipulacji Brukseli

W obliczu strat plonów i rosnących kosztów upraw ziemniaków oraz jabłek, powrót mankozebu stał się dla wielu unijnych gospodarstw kwestią przetrwania. Po wyroku TSUE i rozprawie z 1 lipca 2025 r., rolnicy wzywają Komisję Europejską do cofnięcia kontrowersyjnej decyzji z 2020 r.

Powrót mankozebu to temat, który wywołuje dziś spore emocje w całej europejskiej branży rolniczej. Po pięciu latach od decyzji KE o wycofaniu tego fungicydu, rolnicy z dziewięciu państw UE wystosowali na dzień przed rozprawą w TSUE wspólny apel do Brukseli. Podkreślają, iż decyzja z 2020 r. była pozbawiona podstaw naukowych, a jej skutki są dziś odczuwalne na każdym polu uprawnym.

Powrót mankozebu koniecznością dla europejskiego rolnictwa

W liście z 30 czerwca 2025 r., adresowanym do Przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen, a także do Olivéra Várhelyiego (Komisarz ds. Zdrowia i Bezpieczeństwa Żywności) i Christophera Hansena (Komisarz ds. Rolnictwa i Żywności), jedenastu przedstawicieli organizacji rolniczych z Europy wystosowało apel o powrót mankozebu. Konkretnie to autorzy pisma jednoznacznie stwierdzają, iż obciążenia regulacyjne UE podważają cele „Zielonego Ładu”. Ponadto są odległe od obranej wizji unijnego rolnictwa i żywności. Ich zdaniem, polityka Brukseli osłabia konkurencyjność europejskich gospodarstw, w szczególności sektora ziemniaczanego.

Cofnięcie zezwolenia na mankozeb, decyzją opartą na opinii Europejskiej Agencji Chemikaliów (ECHA) z 2018 r., określają jako naukowo przestarzałe i proceduralnie wadliwe. Ponadto autorzy listu podkreślili, iż dokument ECHA opierał się na badaniu z 1980 r., ignorując nowsze analizy i głos sektora.

Głos rolników: Bruksela odcięła nas od mankozebu

Treść listu została wzmocniona przez cytaty sygnatariuszy z różnych państw UE. Rolnicy nie przebierają w słowach. Mianowicie dla nich powrót mankozebu to sprawa przyszłości całych regionów uprawnych.

Tomasz Bieńkowski, prezes Federacji Ziemniaczanej w Polsce, zaznaczył:

Pozbawiona możliwości stosowania mankozebu, nasza branża ponosiła straty rok do roku. Oczekujemy, iż wyrok utoruje drogę do pełnego powrotu mankozebu do arsenału rolników w Europie.

Xavier Le Clanche, dyrektor techniczny ANPP (Francja), informuje:

Utrata mankozebu ograniczyła nasze możliwości walki z parchem jabłoni. Plantatorzy muszą podejmować dramatyczne decyzje — choćby o opuszczeniu historycznych terenów produkcyjnych.

António Gomes, prezes Porbatata (Portugalia), dodał:

W Portugalii mali i średni producenci zostali zmuszeni do stosowania droższych, mniej skutecznych fungicydów. W dobie zmian klimatycznych mankozeb ma ogromne znaczenie.

O powrót mankozebu walczą w TSUE m.in. przedstawiciele organizacji rolniczych. Powyżej sygnatariusze listu, który na dzień przed rozprawą wystosowali rolnicy do władz UE

fot. zrzut ekranu

Czy Bruksela cofnie się pod naporem faktów?

1 lipca 2025 r. przed Trybunałem Sprawiedliwości, czyli Sądem UE odbyła się ważna rozprawa, której celem była rewizja decyzji o zakazie stosowania mankozebu. Grupa zadaniowa ds. tej substancji podkreśliła, iż sąd wykazał gotowość do rzeczowego rozpatrzenia argumentów rolników. Pisemne poparcie organizacji z 9 państw członkowskich, obecność rolników na sali i orzeczenie TSUE z października 2024 r. dają realną nadzieję na przełom i powrót mankozebu do stosowania w rolnictwie UE.

Powrót mankozebu mógłby nie tylko poprawić odporność upraw na choroby. Generalnie mógłby zwiększyć konkurencyjność unijnego rolnictwa w obliczu presji ze strony USA i państw Mercosur. Rolnicy apelują, by decyzje podejmowane w Brukseli były oparte na dowodach naukowych, a nie przestarzałych regulacjach.

Tabela: Najważniejsze informacje o sprawie mankozebu na 10 lipca 2025 r., czyli po rozprawie w TSUE

Dla tysięcy gospodarstw w całej Europie, zwłaszcza w Polsce, Francji czy Portugalii, powrót mankozebu to nie tylko techniczne rozwiązanie. Chodzi o to, iż to symbol walki o sprawiedliwość, racjonalność i szacunek wobec ludzi pracujących na roli. Czy Komisja Europejska wysłucha wreszcie głosu rolników?