Pre-Market kryptowalut: na czym to polega?

Zdjęcie: Czym jest pre-market w krypto

Pre-market w krypto to specyficzna forma handlu. Pozwala na obracanie prawem własności do tokena przed wprowadzeniem go na rynek. Ba, moneta czasem jeszcze nie powstała, a my już nią handlujemy! Jak to w ogóle jest możliwe?

Czym jest pre-market w krypto

Na giełdzie tradycyjnej pre-market oznacza handel prawami do akcji tuż przed sesją. Ponieważ w krypto rynki pracują 24h, tutaj taki handel może dotyczyć jedynie monet dotąd nienotowanych.

Obracamy więc tokenami, które nie zostały jeszcze rozesłane do uprawnionych portfeli, a co za tym idzie – nie trafiły na giełdy. W rzadszych wypadkach mogą to być prawa do tokenów, które choćby nie zostały jeszcze utworzone. Ich źródła pochodzenia mogą być rożne – airdrop, udział w rundzie prywatnej, nagrody doradców, którzy dostali już swoje przydziały…

Uprawnieni do tokenów mogą dzięki pre-marketowi zagwarantować sobie sprzedaż po żądanej cenie, a spekulanci – kupić je przed wejściem na rynek. Transakcje tu mają zatem charakter wysoce spekulacyjny i straty można tu zanotować jeszcze łatwiej, niż zyski.

W szerszym ujęciu pre-market obejmuje każdą pozagiełdową formę sprzedaży tokenów, włączając tu ICO, IEO, IDO czy sprzedaż prywatną. Nasz artykuł koncentruje się jednak na sprzedaży tokenów tuż przed powszechnym ich udostępnieniem na giełdach.

Specyfika handlu przed listingiem

Pre-market różni się od listingu, oznaczającego oficjalne wprowadzenie tokena do obrotu. Ten drugi daje prawo zakupu każdemu po aktualnej cenie rynkowej. Pre-market ma kilka unikalnych cech:

1. Dostępność często ograniczona jest do inwestorów, spełniających określone kryteria.
2. Cena jest pochodną informacji o projekcie, dostępności tokenów, spekulacji i mechanizmów platformy.
3. Płynność jest niewielka w stosunku do późniejszego handlu na otwartym rynku.
4. Brak pełnej przejrzystości, gdyż operacje na pre-markecie nie są widoczne dla wszystkich.

Jak mówiliśmy, pre-market to nie tylko handel już istniejącymi tokenami. Przedmiotem obrotu mogą być również punkty, zarobione działaniami na danej platformie. Dają one prawo do przydziału tokenów, kiedy te zostaną już utworzone podczas TGE.

Posiadacze praw do tokenów mogą spieniężyć je wcześniej. W tym ujęciu przypomina to nieco kontrakty futures, gdzie także występuje zobowiązanie do dostarczenia aktywów w przyszłości.

Jak działa handel pre-market

Jest on nieco bardziej wymagający niż na handel rynku spot. Procedury zależą od tego, czy używamy giełdy krypto (Bybit, Kucoin, OKX itd) czy też DeFi (Whales Market).

Na giełdzie sprzedający często muszą udowodnić, iż mają prawo do alokowanych tokenów. Wymagane jest także złożenie zabezpieczenia, które zostanie przekazane kupującemu w razie niewywiązania się z umowy. Z kolei kupujący, zweryfikowani na platformie, są na ogół zwolnieni z dodatkowych wymagań.

Na DeFi nabywcy muszą zablokować wymaganą do zakupu kwotę w smartkontrakcie. Rozliczenia zwykle prowadzone są w stablecoinach, najczęściej USDT.

Uczestnicy rynku tworzą zlecenia, określając parametry cenowe, zaś algorytmy dopasowują oferty kupna i sprzedaży. Transakcja kończy się automatycznym rozliczeniem w momencie, gdy projekt oficjalnie debiutuje na giełdzie. Platforma może jednak anulować rozliczenie, jeżeli start tokena zostanie odwołany lub nastąpią nieprzewidziane trudności.

Mechanizm ustalania cen

Ustalanie cen tokenów na pre-markecie to osobny rozdział. Mogą być one powiązane z cenami z ostatniej rundy finansowania, planowanej ceny na listingu, całkowitej wyceny (FDV), odniesienia do innych projektów itd. Pole manewru jest tu bardzo duże.

Aby je ograniczyć, platformy niekiedy wprowadzają limity maksymalnego odchylenia ofert od ceny tokenów w rundach seed lub private. Taki sztuczny kanał cenowy zwiększa bezpieczeństwo i nieco ogranicza spekulację.

Praktyka pokazuje, iż początkowe notowania na pre-markecie oscylują około 1,5-krotności ceny prywatnej sprzedaży, choć rozrzut tej wartości jest znaczny. Jakość i rozpoznawalność projektu odgrywa dużą rolę – te z silnymi fundamentami uzyskują wyraźnie wyższe ceny.

Zainteresowanie ofertą pre-marketu zmienia się w czasie. Pierwszy szczyt przychodzi tuż po ogłoszeniu alokacji, gdy rynek dokonuje pierwszej wyceny tokenów. Wyłaniają się wtedy poziomy wsparcia i oporu. Drugi szczyt zainteresowania obserwujemy na 24-48 godzin przed listingiem, gdy inwestorzy budują swoje pozycje w oczekiwaniu na debiut.

Pre-market pozwala z grubsza przewidzieć wzrost lub spadek ceny tokena. Dla projektów dużych (50 mln $ i więcej) dokładność takiej obserwacji dochodzi do 75%.

Whales Market: pre-market zdecentralizowany

Whales Market to platforma OTC, gdzie użytkownicy mogą wymieniać aktywa zapisane na wielu blockchainach. Pozwala na przeprowadzanie transakcji bez potrzeby zaufania drugiej stronie.

Whales Market wykorzystuje smartkontrakty zarówno do obsługi transakcji tokenami, jak i punktami, które zostaną wymienione w przyszłości. Obsługiwał już sprzedaż znanych projektów krypto, jak Starknet, Aevo czy Wormhole .

Sprzedający musi złożyć zabezpieczenie, które jest przekazywane kupującemu, jeżeli nie wywiąże się on z umowy. Analogicznie, inny kontrakt przechowuje środki kupującego, by przekazać je sprzedającemu po spełnieniu warunków transakcji.

Handel przed debiutem? Konieczny DYOR

Inwestowanie w tokeny na pre-market bez wcześniejszego zbadania projektu to proszenie się o kłopoty. Takie badanie, określane jako DYOR, pomaga uniknąć ryzyka związanego z inwestycją w projekty kiepskiej jakości.

Pierwszy element to weryfikacja zespołu stojącego za projektem. Znajomość teamu pozwala na sprawdzenie jego doświadczenia i powiązań. Przy okazji warto zainteresować się, kto jest kluczowym inwestorem.

Następna jest warstwa techniczna – powinniśmy rozumieć, co adekwatnie dany projekt oferuje. Repozytoria GitHub powiedzą nam z kolei, czy projekt się rozwija, zaś audyty to, jak podchodzi do bezpieczeństwa.

Bardzo ważna jest tokenomika, decydująca o całkowitej podaży, przydziałach i harmonogramie uwalniania tokenów. Cóż nam po genialnym projekcie, w którym twórcy kontrolują 90% podaży?

To tylko wierzchołek góry lodowej. jeżeli zatem widzimy czerwone flagi w rodzaju niewłaściwej alokacji, kiepską tokenomikę, zbyt wysoką wycenę, niewielką społeczność czy agresywny marketing, należy ponownie rozważyć swoją inwestycję. FOMO jest jednym z najgorszych doradców.

Silne i słabe strony pre-marketu

Prognozy rozwoju tego rynku

Pre-market wyrósł na istotny element ekosystemu krypto. Choć niewielu wie o jego istnieniu, zaczyna on mieć wpływ na notowania tokenów.

Funkcjonuje jako mechanizm odkrywania cen, wypełniając lukę między prywatną sprzedażą tokenów a ich wejściem na publiczne giełdy. Daje dostęp do inwestycji podwyższonego ryzyka, oferując szansę na spore zwroty.

Co warte zapamiętania – wykazuje korelację między notowanymi na nim cenami tokenów, a ich późniejszymi wynikami. Może to jakiś pomysł na strategię inwestycyjną?

Jak wszystko, ten rynek także podlega zmianom. Coraz więcej tu profesjonalnych market makerów i instytucji, zapewniających stabilność. Na DeFi rozwijają się protokoły escrow i systemy reputacji. Na CEX z kolei widać wyraźny trend w stronę obowiązkowych KYC i regulacji.

Pre-market krypto przeszedł długą drogę i wciąż się rozwija, premiując korzystnymi zakupami tych, którzy odrobili prace domową. Z drugiej strony, próba wejścia bez wcześniejszego rozpoznania rynku ma 95% skończy się poważnymi stratami. Jak zawsze w krypto…

Pre-market FAQ