Priorytety budżetu UE na 2026 rok: odporność i gotowość

• Budżet na 2026 r. powinien wzmocnić zdolności obronne i bezpieczeństwa UE

• Wzmocnienie autonomii politycznej i strategicznej oraz spójności społecznej, gospodarczej i terytorialnej

• Budżet UE jest najważniejszy dla zapewnienia stabilności obywatelom Europy

• To największy instrument inwestycyjny uzupełniający budżety krajowe

W środę posłowie przyjęli priorytety Parlamentu Europejskiego na budżet UE na 2026 r., kładąc nacisk na obronność, dobrobyt i zrównoważony rozwój.

Posłowie zatwierdzili wytyczne Parlamentu w sprawie budżetu UE na 2026 rok 441 głosami za, przy 173 głosach przeciw i 70 wstrzymujących się. Podkreślili, iż przyszłoroczny budżet powinien koncentrować się na strategicznej gotowości i bezpieczeństwie, konkurencyjności gospodarczej i odporności, zrównoważonym rozwoju, klimacie i rynku wewnętrznym. Posłowie domagają się dodatkowych inwestycji w badania, innowacje, przedsiębiorstwa, zdrowie, energię, migrację, ochronę granic, transformację cyfrową i ekologiczną, tworzenie miejsc pracy oraz możliwości dla młodzieży.

W przyjętym tekście posłowie wzywają do poprawy bezpieczeństwa UE, cyberbezpieczeństwa i zdolności obronnych, a także finansowania infrastruktury transportowej o podwójnym zastosowaniu. Domagają się również adekwatnego wsparcia dla rolników i podkreślają znaczenie wdrożenia Paktu o migracji i azylu. Dokument stwierdza, iż odporność gospodarcza i zrównoważony rozwój UE zależą od zwiększenia inwestycji publicznych i prywatnych, innowacyjności, likwidacji luki kompetencyjnej oraz zwiększenia produkcji przemysłowej w Europie.

Zdrowie, Ukraina i spłata zadłużenia

Wśród innych priorytetów inwestycyjnych wytyczne przewidują kontynuację wsparcia dla programów zdrowotnych i przygotowania na kryzysy, programów edukacyjnych i kulturalnych wzmacniających pozycję młodzieży oraz adekwatne wykorzystywanie funduszy unijnych z poszanowaniem praworządności.

Posłowie podkreślają również potrzebę odpowiednich środków w związku z nagłym spadkiem finansowania międzynarodowego i zobowiązują się do pełnego i bezwarunkowego wsparcia dla Ukrainy. Wyrażają obawy, iż spłata kosztów pożyczek w ramach planu odbudowy NextGenerationEU nie może prowadzić do ograniczenia unijnych programów i funduszy.

Na koniec, mimo iż budżet na 2026 rok ma ograniczoną elastyczność, będąc przedostatnim w ramach długoterminowego budżetu UE na lata 2021–2027, posłowie podkreślają, iż w obliczu poważnych zmian geopolitycznych i pogłębiających się skutków zmian klimatycznych, budżet UE pozostaje najważniejszy dla zapewnienia stabilności obywatelom, wspierania istniejących polityk oraz realizacji strategicznych priorytetów, takich jak obrona i bezpieczeństwo.


Cytat

„Po trudnych negocjacjach między naszymi grupami politycznymi udało się nam wypracować wyważone wytyczne, które respektują wartości i ideały wszystkich grup. Nasz kompromis podkreśla najważniejsze priorytety, w tym obronność, bezpieczeństwo, energię, konkurencyjność, rolnictwo, odporność gospodarczą, reagowanie na kryzysy, zdrowie, demokrację i silniejszą Unię w zmieniającym się świecie. Zaprezentowaliśmy mocne stanowisko, pokazując Komisji i Radzie, iż Parlament jest poważnym partnerem, w pełni przygotowanym do obrony priorytetów naszych obywateli” – powiedział sprawozdawca Andrzej Halicki (EPL, Polska).

Dalsze kroki

Komisja ma przedstawić swoją propozycję budżetu na przyszły rok w czerwcu 2025 r. Negocjatorzy Parlamentu wykorzystają wytyczne jako podstawę do rozmów z Radą i Komisją. Budżet musi zostać uzgodniony przez Radę i Parlament do końca tego roku.

Kontekst

Roczny budżet określa wszystkie wydatki i dochody UE na jeden rok, w ramach limitów ustalonych przez siedmioletni budżet UE. Wytyczne budżetowe wskazują, czego Parlament oczekuje od Komisji przy opracowywaniu jej propozycji budżetowej.