5 godzin temu
Ostatnich 18 miesięcy to czas, w którym realizacja CPK wyraźnie przyspieszyła. W tym okresie uzyskano decyzję lokalizacyjną dla lotniska, zaprezentowano projekt budowlany terminala i dworca kolejowego, a dzięki dialogowi z mieszkańcami nabyto od nich setki hektarów gruntów. Został przyjęty Program Wieloletni gwarantujący finansowanie na lata, podpisano dziesiątki umów i przedstawiono precyzyjny plan przyszłych przetargów, które tylko w 2025 r. sięgną 30 mld zł. To wszystko realne dowody, iż projekt CPK jest konsekwentnie realizowany a jego główny element – nowe lotnisko i linia Kolei Dużych Prędkości (KDP) Warszawa – Łódź, powstanie zgodnie z harmonogramem już w 2032 r.
Nowy Program Wieloletni CPK 2024-32 i zapewnienie finasowania
CPK jest realizowany, bo za deklaracjami rządzących poszły konkretne działania – uchwały i decyzje dotyczące finansowania projektu. W połowie grudnia 2024 r. kapitał zakładowy spółki został powiększony o dodatkowe 3,5 mld zł. Środki te umożliwiły m.in. zakończenie prac projektowych terminala, dworca kolejowego, autobusowego i węzła przesiadkowego, a także stref Airside (części operacyjnej lotniska) i Landside (części ogólnodostępnej lotniska).
Pod koniec roku 2024 r. Rada Ministrów przyjęła Program Wieloletni CPK na lata 2024-2032. Zapewniła tym samym niezbędne finansowanie, w tym m.in.: 76,8 mld zł na inwestycje kolejowe, 42,7 mld zł na projekty lotniskowe oraz 2,5 mld zł na drogi. Kolejny zastrzyk finansowy w wysokości 1,9 mld, który został przekazany spółce CPK w formie zwiększenia jej kapitału zakładowego z emisji obligacji, miał miejsce w marcu 2025 r. Druga transza dokapitalizowania CPK była przeznaczona na kontynuację kluczowych projektów inwestycyjnych w szczególności podprogramów: lotniskowego, kolejowego, nieruchomości i rozwoju otoczenia Lotniska CPK oraz inwestycji rozwojowych.
To właśnie zagwarantowanie na odpowiednim poziomie finasowania projektów CPK pozwala na ich skuteczną realizację, niosąc jeszcze jeden istotny aspekt – realizacji inwestycji z poszanowaniem własności, społeczną odpowiedzialnością i wrażliwością na potrzeby mieszkańców oraz lokalnych społeczności.
Ponowne otwarcie PDN dla lotniska i KPDN dla linii Warszawa – Łódź
W lipcu 2024 r. nowy zarząd spółki zdecydował o ponownym uruchomieniu Programu Dobrowolnych Nabyć dla obszaru Lotniska CPK i zachodniej części węzła kolejowego. Decyzja podyktowana interesem społecznym i chęcią zminimalizowania wpływu ewentualnych wywłaszczeń, skutkowała rekordową liczbą zgłoszeń obejmującą niemal 90% obszaru objętego decyzją lokalizacyjną.
Według stanu na 13 czerwca 2025 r., w ramach Programu dla lotniska pozyskano 2025 nieruchomości o łącznej powierzchni 1926 ha. Oznacza to, iż nabyto już ponad 51% gruntów objętych decyzją lokalizacyjną dla Lotniska CPK i zachodniej części węzła kolejowego. Do tej pory wpłynęło 1026 zgłoszeń, które obejmują blisko 88% powierzchni objętej wspomnianą decyzją. Dane te potwierdzają duże zainteresowanie właścicieli Programem Dobrowolnych Nabyć oraz wysoką skuteczność działań prowadzonych przez spółkę.
W przypadku uruchomionego w listopadzie 2024 r. Kolejowego Programu Dobrowolnych Nabyć dla fragmentu „Y” na odcinku Warszawa – Łódź, spółka kupiła do tej pory 47 działek o łącznej powierzchni 33,6 hektarów. Łącznie do Programu właściciele zgłosili aż 190 działek spośród 201, które zostały zakwalifikowane. Oznacza to, iż 95% wytypowanych działek, na których powstanie pierwszy odcinek linii KDP, zostało dobrowolnie zgłoszonych do KPDN.
Komponent lotniskowy CPK
W październiku 2024 r. spółka CPK ogłosiła osiągnięcie kolejnego ważnego etapu w drodze do budowy portu lotniczego – otrzymała projekt budowlany terminala lotniska, dworca kolejowego i węzła przesiadkowego. Projekt został przygotowany przez konsorcjum Foster and Partners i Buro Happold oraz 30 innych firm projektowych. W skład dokumentacji wchodziło blisko 6250 rysunków projektowych i ponad 50 raportów. W pracach nad nimi brało w sumie udział 500 projektantów z różnych branż.
Wielomiesięczny proces odbiorów zbliża się ku końcowi. Spółka ma już opinie straży pożarnej dla wszystkich ważnych obiektów lotniskowych i w tej chwili wprowadzane są do dokumentacji zalecane przez straż zmiany. Zgodnie z harmonogramem proces odbiorów projektów budowlanych powinien zakończyć się w III kwartale 2025 r. Spółka CPK otrzyma wtedy pełną dokumentacje umożliwiającą złożenie wniosków pozwoleń na budowę m.in. dla terminala lotniska.
W grudniu 2024 r. zapadła decyzja, iż nowe lotnisko centralne powstanie w 100% w oparciu o polski kapitał, a zyski i kontrola nad newralgiczną inwestycją lotniskową w Polsce nie wzmocnią podmiotów zagranicznych. CPK podpisał list intencyjny z PPL, wybierając go jako inwestora mniejszościowego i zyskując tym samym wiarygodnego partnera i współwłaściciela spółki CPK. Lotnisko, która będzie odpowiedzialna za budowę i zarządzanie nowym lotniskiem.
Zaangażowanie polskiego kapitału, jaki reprezentuje spółka PPL mająca największe doświadczenie w zarządzaniu infrastrukturą lotniskową w Polsce, będąca właścicielem m.in. Lotniska Chopina w Warszawie, to sygnał i impuls dla rodzimej branży. Budowa lotniska CPK w oparciu o jedynie polski kapitał oznacza realną szansę na większy wzrost gospodarczy i otwiera nowe możliwości dla polskich przedsiębiorstw z różnych branż i sektorów.
W styczniu 2025 r. wojewoda mazowiecki wydał decyzję lokalizacyjną dla Lotniska CPK i części zachodniej węzła kolejowego. Zgodnie z założeniami obiekt ten wraz z układem komunikacyjnym po jego zachodniej stronie powstanie na terenie województwa mazowieckiego, na obszarze trzech gmin: Baranów, Teresin i Wiskitki. Obszar objęty wnioskiem o decyzję lokalizacyjną to 2 585 ha. Spółka finalizując zakup nieruchomości w ramach PDN na tym obszarze, czeka aktualnie na jej uprawomocnienie. Decyzja lokalizacyjna jest pierwszą ze zgód publicznych, która umożliwi osiągniecie kolejnego kamienia milowego – wnioskowania, najdalej w III kwartale 2025 r., o wydanie pozwoleń na budowę m.in. dla terminala.
Pod koniec maja br. zapadła kolejna ważna decyzja. CPK ogłosił postępowanie w trybie dialogu konkurencyjnego na wybór generalnego wykonawcy terminala pasażerskiego Lotniska CPK. To największy z zaplanowanych w tym roku przez spółkę przetargów o szacowanej wartości ponad 5 mld zł. Podpisanie umowy na budowę terminala planowane jest w 2026 r., a finał prac budowlanych przed końcem 2031 r. Pierwsze prace przy terminalu rozpoczną się od budowy fundamentów (tzw. palowania) już w 2026 r. Duże kontrakty budowlane związane z CPK, które w postępowaniach przetargowych stawiają m.in warunki wieloletniej działalności i niezbędnego doświadczenia na polskim i europejskim rynku, zwiastują ogromną szansę na pozyskanie lukratywnych kontraktów przez polskie firmy i konsorcja.
Zgodnie z założeniami, zbieżnymi z najnowszymi prognozami ruchu lotniczego IATA, Lotnisko CPK w pierwszej fazie będzie przystosowane do obsługi 34 mln pasażerów rocznie. Projekt przewiduje możliwość jego elastycznej rozbudowy w kolejnych latach, bez zakłóceń związanych z bieżącą obsługą podróżnych i ruchu cargo.
Komponent kolejowy CPK
Priorytetową inwestycją kolejową CPK pozostaje uruchomienie pierwszej w Polsce linii KDP tzw. kolejowego „Y” między Warszawą – CPK – Łodzią a Wrocławiem i Poznaniem. Jak wynika z aktualnych harmonogramów spółki, do końca 2032 r. zostanie zbudowany i oddany do użytku odcinek KDP między Warszawą, stacją CPK i Łodzią, co zbiegnie się w czasie z przeniesieniem ruchu na nowe Lotnisko CPK. Pozostałe odcinki linii „Y”: Łódź – Wrocław i Sieradz – Poznań mają zostać uruchomione do 2035 r. W sumie będzie to ok. 480 km nowych linii KDP, które są w tej chwili na etapie zaawansowanego projektowania, a w przypadku tunelu w Łodzi – już prac budowlanych.
Zwiększenie zakresu finasowania i realizacji linii KDP w Polsce budowanych przez CPK ujęto również w Programie Wieloletnim. Poprzedni, przyjęty jesienią 2023 roku na lata 2024-2030 zakładał budowę jedynie ok. 130 km linii KDP do 2030 r. W nowym ogłoszonym przez rząd koniec roku 2024 r. Programie Wieloletnim CPK na lata 2024-2032 przewidziano sfinansowanie robót budowlanych dla ok. 320 km linii KDP, co znacząco zwiększy dostępność nowoczesnej infrastruktury kolejowej. Ale to nie jedyne zmiany. Nowy Program Wieloletni CPK w odróżnieniu od poprzedniego przewiduje sfinansowanie budowy kluczowego dla linii „Y” 9,5 km tunelu KDP pod Odolanami w Warszawie, który znacząco zwiększy przepustowość linii kolejowych i uporządkuje ruch dalekobieżny na zachodnim krańcu Warszawy, bez ingerencji w tkankę miejską.
Kolejny istotny krok w rozwoju projektów kolejowych CPK to decyzja z początku 2025 r. o podniesieniu prędkości eksploatacyjnej najszybszych składów KDP z 250 na 320 km/h, które połączą w ruchu pasażerskim największe miasta w Polsce, realizując koncepcję „Polski w 100 minut”. Oznacza ona zmniejszenie czasów przejazdów, a co za tym idzie zwiększenie konkurencyjności kolei. Jednocześnie spółka CPK z troską i uwagą podchodzi do mniejszych, równie ważnych z punktu widzenia potrzeb pasażera i dostosowania oferty przewozowej, ośrodków miejskich, które znajdą się na trasach KDP.
Dla miejscowości takich jak np. Sieradz czy Kalisz zgodnie z założeniami wynikającymi z Horyzontalnego Rozkładu Jazdy (obecnie w trakcie konsultacji), co 1-2 godz. łącznicami kolejowymi do centrów tych miast zjadą nieco wolniejsze pociągi KDP oraz Regionalne Ekspresy, zapewniając optymalne połączenia w najbardziej pożądanych przez pasażerów kierunkach.
Z realizacją połączeń w standardzie KDP oraz Regionalnych Ekspresów, wiąże się pozyskanie przez CPK niezbędnego poolu taborowego, stworzonego dla obsługi linii „Y”. Spółka planuje zakup ok. 40 najszybszych pociągów KDP, a także ok. 40 wolniejszych jednostek do obsługi ekspresów lotniskowych – Areo Express oraz Regionalnych Ekspresów. Aktualnie prowadzone są prace nad biznesplanem poolu taborowego, a także harmonogramem i specyfikacją planowanych do zakupu pociągów.
Na najbardziej zaawansowanej inwestycji CPK – budowie tunelu dalekobieżnego KDP w Łodzi realizowane są odbiory techniczne ukończonej komory odbiorczej Retkinia, zaś w kwietniu br. rozpoczęły się prace przy komorze startowej Fabryczna, gdzie zrealizowano już pierwsze sekcje ścian szczelinowych. Na terenie Łódzkiego Domu Kultury zakończyły się już prace zasadnicze przy wzmacnianiu fundamentów budynku, pod którym częściowo będzie przebiegał tunel CPK.
W kwietniu br. spółka wyłoniła w przetargu wykonawcę, który wydrąży 4,6 km łódzki tunel dla Kolei Dużych Prędkości. Zwycięzcą zostało konsorcjum PORR, a wartość kontraktu to 2,17 mld zł brutto. Podpisanie umowy z wykonawcą planowane jest na 27 czerwca br. Inwestycja powstanie w maksymalnie 48 miesięcy od momentu podpisania umowy, czyli powinna zostać ukończona do połowy 2029 r.
Spółka CPK nie skupia się jedynie na pracach prowadzonych na linii „Y”. W 2024 r. pełnomocnik rządu ds. CPK ogłosił wybór dwóch wariantów inwestorskich przygotowanych przez CPK. Najpierw dla linii kolejowych nr 5 i 50 na odcinku węzeł CPK – Płock – Włocławek, czyli istotnego odcinka linii CMK Północ, a także transeuropejskiej sieci transportowej TEN-T. Następnie dla linii kolejowej nr 29 na odcinku Ostrołęka – Łomża – Pisz – Giżycko, który ma szansę połączyć mi.in. wykluczoną z połączeń kolejowych Łomżę z Warszawą, a także zapewnić bezpośrednie połączenie kolejowe centrum Polski z Warmią i Mazurami.
W spółce wciąż realizowane są prace nad liniami kolejowymi, które znalazły się w transeuropejskiej sieci transportowej TEN-T. Linia Katowice – granica państwa jest w trakcie pozyskiwania decyzji środowiskowej. Część CMK Północ od CPK do Włocławka ma wyłoniony wariant inwestorski, a na liniach kolejowych nr 5 i 242 na odcinku Grochowalsk – Grudziądz – Warlubie oraz Grudziądz – Gdańsk realizowane są prace studialne i analizy w ramach prowadzonego studium techniczno-ekonomiczno-środowiskowego (STEŚ-R). Obie linie kolejowe są przewidziane do realizacji w kolejnym horyzoncie czasowym po zakończeniu prac na linii „Y” i ogłoszeniu wniosków wynikających z projektu Zintegrowanej Sieci Kolejowej.
Z początkiem roku 2025 spółka CPK na zlecenie Ministerstwa Infrastruktury we współpracy z PKP PLK i Instytutem Rozwoju Miast i Regionów rozpoczęła prace nad Zintegrowaną Siecią Kolejową (ZSK). Projekt przeszedł już część warsztatowo – konsultacyjną, zrealizowaną we wszystkich miastach wojewódzkich w Polsce, a także warsztaty specjalistyczne dla branży intermodalnej i towarowej. Niebawem znajdzie się w fazie analiz sieciowych i wielokryterialnych, a następnie w fazie planistycznej, z której wnioski zaopiniuje wyłoniona Rada Naukowa ZSK. Celem projektu, którego zakończenie planowane jest w I kwartale 2026 r., jest określenie kompleksowego rozwoju sieci kolejowej w Polsce w tym modernizacji i budowy nowych linii po 2035 r., które zrealizują CPK i PKP PLK.
Liczby nie kłamią. Projekt CPK jest rozwijany
Podsumowując, projekt CPK jest realizowany bez względu na krytykę i kierowane z różnych stron zarzuty. Dzięki wspólnej pracy wielu specjalistów realnie przechodzi z fazy planowania do fazy realizacji. Został odpowiedzialnie dostosowany do realizacji poszczególnych jego elementów, w tempie wynikającym z realnych harmonogramów. Odpowiada na potrzeby pasażerów i wyzwania szybkich intermodalnych podróży na miarę XXI w., a poprzez elastyczne założenia rozbudowy i fazowania poszczególnych projektów, umożliwia zapewnienie finasowania zarówno ze środków budżetowych, jak i możliwość pozyskiwania finasowania unijnego. Jest to szczególnie ważne w kontekście inwestycji kolejowych, na które spółka już pozyskiwała fundusze unijne i będzie starała się z nich korzystać w również w przyszłości. Przypomnimy, iż na początku br. CPK przekazał do Komisji Europejskiej 3 wnioski o dofinansowanie z Instrumentu „Łącząc Europę” 2021-2027 (CEF 2) na łączną kwotę 1,18 mld zł.
O efekcie kuli śnieżnej rozpędzającego się w realizacji projektu CPK niech zaświadczą również liczby. Rok 2024 spółka zamknęła 96 umowami o łącznej wartości prawie 870 mln zł netto, zaś tylko do czerwca 2025 r. CPK zlecił prace w ramach 58 umów na łączą sumę niemal 2 mld 553 mln zł. Warto dodać, iż spółka na ten rok ma w planach ogłoszenie przetargów na kwotę ok. 30 mld zł.
Źródło: CPK
Sprawdź również:
