Zapraszamy do lektury kolejnego raportu przygotowanego w ramach projektu „Ukraińska droga do UE. Polskie doświadczenia”. Raport został przygotowany wspólnie przez Warsaw Enterprise Institute oraz Instytut Badań nad Gospodarką i Doradztwa Politycznego. Chcemy skupić się na najbardziej wrażliwych sektorach gospodarki, które mogą stanowić istotne wyzwania jako potencjalne obszary konkurencji i sporów między polskimi i ukraińskimi przedsiębiorcami oraz omówić te obszary, które mogą stać się miejscem współpracy i wzajemnego uzupełniania się. Głęboko wierzymy, iż nasz raport i cały projekt będzie ważnym głosem w dyskursie na temat potencjalnej integracji Ukrainy z UE i pomoże przedsiębiorcom obu państw współpracować na rzecz budowania siły gospodarczej naszych państw w oparciu o wolność i swobodę gospodarczą.
W ramach raportu udało nam się wypracować rekomendacje dla Ukrainy i ukraińskich firm sektora farmaceutycznego związane z przystąpieniem do UE.
Kluczowym zadaniem dla władz Ukrainy powinno być zapewnienie bezpieczeństwa lekowego, zwiększenie dostępu obywateli do innowacyjnych terapii i ochrona oraz rozwój rodzimego przemysłu farmaceutycznego. Proces przystąpienia do UE i negocjacje ACAA w celu zmniejszenia barier pozataryfowych z pewnością zajmą trochę czasu. Dlatego ważne jest, aby kontynuować prace nad wdrożeniem nowej ustawy o lekach we właściwym czasie. Równolegle należy kontynuować dialog ze stroną unijną w celu określenia, co jest potrzebne do osiągnięcia pełnej zgodności z dorobkiem prawnym UE w sektorze farmaceutycznym. Najlepszym rezultatem byłaby wspólnie uzgodniona mapa drogowa, która jasno określi kroki niezbędne do wzajemnego uznawania unijnych i ukraińskich organów regulacyjnych w sektorze farmaceutycznym. Pozwoli to sektorowi farmaceutycznemu uzyskać korzyści z dostosowania się do przepisów UE przed zakończeniem akcesji do UE.
W szczególności należy rekomendować:
- Chcąc zapewnić bezpieczeństwo lekowe obywatelom Ukrainy, należy wprowadzić regulacje mające na celu zwiększanie produkcji farmaceutycznej przez firmy ukraińskie. Ukraińscy producenci będą potrzebować zewnętrznego finansowania, aby dostosować się do nowych przepisów.
- Należy zwiększyć nakłady na refundację apteczną.
- Powołać nowy organ regulacyjny rynku farmaceutycznego, który będzie odpowiedzialny za wydawanie zezwoleń na wprowadzanie leków do obrotu na Ukrainie zgodnie z normami UE. Proces powołania takiego organu, który uzyska wzajemne uznanie z organami UE i poszczególnych państw UE, może opierać się na polskim doświadczeniu w dostosowywaniu się do dorobku prawnego UE.
- Należy też opracować listę leków krytycznych dla bezpieczeństwa lekowego Ukrainy oraz zachęty dla chcących zainwestować w ich produkcję.
- Kształtowanie otoczenia prawnego dotyczącego polityki lekowej powinno odbywać się w dialogu z producentami leków, którzy wytwarzają je na Ukrainie i mają realny wpływ na gospodarkę.
- W celu zachęcenia firm farmaceutycznych do inwestowania w badania i rozwój, należy rozważyć wprowadzenie ulg podatkowych lub innych form wsparcia finansowego. To pozwoliłoby na zwiększenie innowacyjności branży oraz stymulowanie konkurencyjności.
- Firmy powinny również skupić się na rozwoju technologii medycznych, takich jak telemedycyna czy aplikacje mobilne wspomagające zdrowie.
Ukraińscy i polscy producenci farmaceutyczni skorzystaliby na współpracy transgranicznej, takiej jak partnerstwo w łańcuchu dostaw i wspólne przedsięwzięcia. Ukraińscy producenci skorzystaliby z know-how i powiązań rynkowych polskich odpowiedników, podczas gdy polskie firmy farmaceutyczne byłyby najlepiej przygotowane do czerpania korzyści z przystąpienia ukraińskiego sektora farmaceutycznego do rynku UE.
Współpraca z Polską może pomóc ukraińskiemu sektorowi na jego drodze do akcesji do UE i prawdopodobnie będzie korzystna również dla polskich partnerów.