Powstałe na plantacjach rzepaku straty mrozowe były oczywiście spowodowane skrajnym przebiegiem temperatur w okresie wiosennej wegetacji tej rośliny. Jak ograniczyć straty powstałe w wyniku przymrozków?
Zbyt wczesne ruszenie wegetacji, będące następstwem wysokich temperatur przekraczających 20 st C, a następnie ich gwałtowne spadki dochodzące w niektórych rejonach kraju do -10 st. C były główną przyczyną tych strat.
Wysokie temperatury i intensywny wzrost spowodował duży spadek nagromadzonych w procesie asymilacji cukrów, które zapobiegają tworzeniu kryształków lodu, niszczących tkanki i komórki rośliny.
Inne przyczyny strat mrozowych
- na plantacjach zlokalizowanych w obniżeniach terenu są zwykle niższe temperatury,w związku z czym rośliny są bardziej narażone na szkody mrozowe, niż w wyższej części pola,
- odmiany wcześniejsze mogły ulec większym stratom niż późniejsze,
- rośliny wybujałe (wydelikacone), a więc nadmiernie wyrośnięte i uwodnione, np. z powodu dużej dawki N, zwłaszcza w formie saletrzanej, były bardziej narażone na spadki temperatur,
- w związku z tym wiosenną dawkę N w tym roku lepiej było dać w postaci mocznika lub RSM, a nie saletry amonowej. Oczywiście łatwo radzić po szkodzie, bowiem na ogół, saletra amonowa jest lepszym nawozem pogłównym niż mocznik.
Co radzić w tej chwili?
W skrajnych przypadkach, przy dużych wypadach lub uszkodzeniach roślin, najlepszym rozwiązaniem może być rezygnacja z dalszego prowadzenia plantacji, a więc przyoranie przemrożonej biomasy.
Sądzę jednak, iż na większości plantacji jest szansa na zmniejszenie strat, poprzez pozyskanie plonu z pędów bocznych. Należy więc zasilić rośliny dodatkową dawką saletry amonowej (do 200 kg/ha) lub RSM 32 (do 150 l).
Dobrym rozwiązaniem powinna też być aplikacja na przemrożone rośliny niektórych biostymulatorów, np. na bazie aminokwasów lub/i alg morskich, z dodatkiem makro- i mikroelementów.
Wykaz wybranych biostymulatorów polecanych w uprawie rzepaku
Preparat i producent lub firma handlująca | Skład preparatu | Dawka jednorazowa i termin stosowania |
Activ ProAmin – ARKOP | Aminokwasy roślinne oraz Mg, Fe, Mn i Cu | 2-3 l/ha jesienią i 2-3 krotnie wiosną |
AminoMag Activ – ARKOP | Aminokwasy roślinne oraz Mg i S | 5-7,5 kg/ha jesienią i 2-3 krotnie wiosną |
Aminary – UPL Polska | Aminokwasy roślinne oraz N, K, Mg, Mn i Zn | 2-4 l/ha, w dwóch opryskach |
AminoStymulanit – ARKOP | Aminokwasy roślinne z dodatkiem selenu | 2-3 l/ha w fazie intensywnego wzrostu |
Asahi SL – UPL Polska | Para i Orto fenolan sodu oraz
nitroguajakolan sodu |
0,6 l/ha, stosować w warunkach stresowych oraz profilaktycznie |
Basic Power – Inagrol | Mikroelementy (Fe, Mn, Zn) i aminokwasy | 1-2 l/ha podczas zabiegów ochrony roślin |
FoliQ Aminovigor – Agrii | Aminokwasy oraz N, B, Cu, Fe, Mn, Mo i Zn | 2-3 l/ha jesienią i dwukrotnie wiosną do początku rozwoju pąków kwiatowych |
FoliQ Ascovigor – Agrii | Wyciąg z alg oraz N, K, B, Mn i Zn | jak FoliQ Aminovigor lub po 1,5 l/ha mieszanki tych preparatów |
ImPROwer – Biogen | Para i Orto fenolan potasu oraz
nitrogwajakolan potasu |
0,5-1 l/ha jesienią i dwukrotnie wiosna do fazy opadania płatka |
Folium – Agro-Sorb | Aminokwasy oraz N, B, Mn i Zn | 1-2 l/ha jesienią i dwa opryski wiosną |
Kelpak – CHEMIROL | Ekstrakt z alg, zawierający także auksyny i cytokininy | 2 l/ha, oprysk jesienią i wiosną po ruszeniu wegetacji |
Maximus AminoPerfect – Ekoplon | Aminokwasy oraz N, Mg, S, B, Cu, Mn, Zn i Fe | 0,5-0,75 kg/ha jesienią oraz wiosną do fazy zielonego pąka |
NaturalCrop SL – NaturalCrop | Aminokwasy oraz C org. i N | 0,5-1 l/ha jesienią oraz 3 opryski wiosną |
Megafol – Amagro | Aminokwasy, proteiny, betainy, witaminy oraz K, N, C i mikroel. | 1-2 l/ha jesienią oraz 3 opryski wiosną |
Przymrozek SOS – Biogen | Krioprotektor – zwiększa okresową odporność roślin na przymrozki | 0,9-1,7 l/ha, wzrost dawki wraz z prognozowanym spadkiem temperatury |
Rooter – UPL Polska | Ekstrakt z alg zawierający hormony roślinne oraz P i K | 1 l/ha, jeden lub dwa opryski jesienią oraz wiosną po rozpoczęciu wegetacji |
Tytanit – INTERMAG | Tytan (Ti) – 0,8% | Przeciętnie 0,2 l/ha, podczas wzrostu |
VitaFer Algi – VitaFer | Wyciąg z alg morskich oraz N, K, B, Mn i Zn | 2-3 l/ha, dwa opryski jesienią oraz dwa wiosną |