2 lat temu
W sierpniu inflacja w Polsce wyniosła rekordowe 16,1 proc. Rekordowa okazała się także inflacja bazowa, która wyniosła 9,9 proc. r/r. Polska inflacja łączy w sobie najgorsze cechy tej z USA i Europy – wysoką inflację bazową oraz wysoki wzrost cen żywności i surowców energetycznych.
Rekordowy wzrost inflacji bazowej
Inflacja bazowa to miara wzrostu cen pozbawiona najbardziej zmiennych elementów koszyka inflacyjnego. W praktyce oznacza to, iż jest to wzrost cen wszystkich dóbr poza cenami żywności i energii, których ceny mogą się najbardziej wahać. W Polsce inflacja bazowa jest wyliczana przez Narodowy Bank Polski na podstawie danych GUS. To inflacja bazowa reprezentuje tę część inflacji, na jaką wpływ mają podwyżki stóp procentowych.
Bazowa część inflacji to ta, z którą najtrudniej się też walczy. Relacja pomiędzy wartością inflacji CPI a inflacją bazową pozwala stwierdzić, jak bardzo trwały jest wzrost cen i jak gwałtownie ewentualnie inflacja może zacząć spadać. w tej chwili w Europie dominuje inflacja wywołana przez wzrosty cen energii – oznacza to, iż choćby jak inflacja CPI jest wysoka, to inflacja bazowa pozostaje relatywnie niska.
Nie lepiej w strefie euro
W sierpniu inflacja w strefie euro wyniosła 9,1 proc. r/r, z czego inflacja bazowa wyniosła 4,3 proc., a wzrost cen żywności i energii 4,8 proc. Stany Zjednoczone także odczuwają globalny wzrost cen surowców energetycznych, jednak pozostają odporne na wstrząsy związane z sytuacją na europejskim rynku gazu ziemnego. To, dlatego w USA mniejszy wpływ na inflację mają rosnące ceny energii, z 8,3 proc. r/r rocznego wzrostu cen w sierpniu, 6,3 proc. to inflacja bazowa, a tylko 2 proc. to wzrost cen energii. Na amerykańską inflację bazową oddziałuje bardzo dobra sytuacja na rynku pracy z silną presją na wzrost wynagrodzeń. Do tego dochodzi także 20 proc. wzrost cen domów r/r.
Wysoka inflacja bazowa w Polsce
Jak na tym tle wygląda Polska? Okazuje się, iż łączymy w sobie negatywne cechy inflacji w USA i Europie. Polska inflacja jak w USA charakteryzuje się wysoką inflacją bazową, która w sierpniu wyniosła rekordowe 9,9 proc. r/r. To także efekt praktycznego braku bezrobocia i rosnącej presji płacowej, a do tego efekt znacznego wzrostu kosztów utrzymania i podwyżek czynszów. Podobnie jak w Europie mamy także znaczny wzrost cen surowców energetycznych i żywności – odpowiadają za wzrost inflacji o 6,2 proc. r/r. A najwyższe podwyżki związane ze wzrostem cen najpopularniejszych surowców energetycznych: gazu ziemnego i węgla są dopiero przed nami. To wskazuje na konieczność dalszych podwyżek stóp procentowych przez RPP.
Wysoka inflacja bazowa oznacza też, iż inflacja będzie spadała powoli i choćby gdyby doszło do znacznego spadku cen surowców, to bazowa inflacja jeszcze przez dłuższy czas będzie utrzymywać inflację powyżej celu. Otwarte pozostaje oczywiście pytanie o, to kiedy pojawi się recesja, co także będzie wpływało na wysokość inflacji.
O autorze
Paweł Majtkowski – analityk eToro na polskim rynku, który dzieli się swoim cotygodniowym komentarzem na temat najnowszych informacji giełdowych. Paweł jest uznanym ekspertem rynków finansowych z dużym doświadczeniem jako analityk w instytucjach finansowych. Jest on też jednym z najczęściej cytowanych ekspertów w dziedzinie gospodarki i rynków finansowych w Polsce. Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim. Jest także autorem wielu publikacji z zakresu inwestowania, finansów osobistych i gospodarki.
