W Polsce od lat realizowane są dyskusje na temat abonamentu radiowo-telewizyjnego (RTV). Pojawił się jednak nowy pomysł – zastąpienie abonamentu RTV opłatą audiowizualną. Jak miałby wyglądać ten system i co oznacza dla przeciętnego Polaka?
Abonament RTV – obecny system i jego problemy
Aktualnie abonament RTV wynosi:
27,30 zł miesięcznie za telewizor,
8,70 zł miesięcznie za radio.
Opłaty te dotyczą posiadaczy urządzeń umożliwiających odbiór sygnału mediów publicznych. Aby podlegać obowiązkowi, użytkownik musi zgłosić i zarejestrować odbiornik. W praktyce jednak wiele osób tego nie robi, przez co system jest nieskuteczny. Ominięcie abonamentu RTV jest stosunkowo łatwe – wystarczy nie rejestrować urządzenia, co powoduje, iż nie każdy właściciel telewizora czy radia ponosi te koszty.
Co to jest opłata audiowizualna?
Nowa opłata audiowizualna miałaby wynosić 9 zł miesięcznie na osobę, czyli 108 zł rocznie. W odróżnieniu od abonamentu RTV, opłata byłaby płacona przez każdego domownika w wieku od 26 do 75 lat w ramach rozliczenia PIT.
Dla przykładu: w czteroosobowym gospodarstwie domowym, w którym dorośli rodzice i dzieci w wieku powyżej 26 lat mieszkają razem, opłata wyniosłaby 432 zł rocznie. To więcej niż obecne koszty dla gospodarstwa domowego, które płaci abonament RTV jedynie za telewizor (327,60 zł rocznie).
Zalety i wady nowego rozwiązania
Pomysł opłaty audiowizualnej ma swoje mocne i słabe strony.
Zalety:
Wyższa skuteczność: brak konieczności rejestracji urządzeń, co zmniejsza liczbę osób unikających opłat.
Prostota: opłata doliczana do rocznego PIT, co eliminuje konieczność samodzielnych przelewów.
Powszechność: większa liczba osób płaci opłatę, niezależnie od posiadania odbiornika.
Wady:
Wyższe koszty dla większych rodzin: czteroosobowe gospodarstwo zapłaci więcej niż obecnie.
Kontrowersje społeczne: opłata obciąża każdego domownika w określonym wieku, co może budzić sprzeciw.
Czy opłata audiowizualna zostanie wprowadzona?
Choć pomysł zastąpienia abonamentu RTV opłatą audiowizualną pojawił się wśród posłów już na początku roku, nie przeszedł jeszcze do fazy zaawansowanych prac legislacyjnych. Ostatnie decyzje Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji utrzymały obecne stawki abonamentu RTV na 2025 rok na dotychczasowym poziomie.
Co czeka nas w przyszłości?
Jeśli opłata audiowizualna zostanie wprowadzona, zmieni to sposób finansowania mediów publicznych w Polsce. Jednak dopóki pomysł nie trafi na ścieżkę legislacyjną, obecny system abonamentu RTV pozostaje w mocy. Czas pokaże, czy nowa opłata stanie się realnym rozwiązaniem i jak wpłynie na polskie gospodarstwa domowe.