Rolnicy w gorszych nastrojach mimo poprawy koniunktury. Co się dzieje na wsi?

W drugim kwartale 2025 r. odnotowano umiarkowaną poprawę ogólnej koniunktury w polskim rolnictwie, jednak nastroje samych rolników wyraźnie się pogorszyły. Wskazują na to najnowsze dane wskaźnika koniunktury rolnej IRGAGR publikowanego przez Instytut Rozwoju Gospodarczego SGH.

Rolnicy w gorszych nastrojach mimo poprawy koniunktury. Najnowszy raport SGH

Sezonowa poprawa, ale słabsza niż zwykle

Wartość wskaźnika IRGAGR wzrosła w porównaniu z pierwszym kwartałem o 1,5 pkt, co wpisuje się w typowy cykl sezonowy – wiosną i latem, wraz z wegetacją roślin, rosną przychody z produkcji rolnej. Tym razem jednak skala poprawy była wyraźnie słabsza niż w analogicznych okresach poprzednich lat.

Pogorszenie nastrojów rolników, zwłaszcza hodowców

Wbrew ogólnej poprawie koniunktury, wskaźnik zaufania rolników – będący jednym z dwóch elementów IRGAGR – spadł o 1,7 pkt. Pogorszenie nastrojów szczególnie widoczne było wśród rolników prowadzących produkcję zwierzęcą, których sytuacja finansowa uległa zauważalnemu pogorszeniu.

Główne przyczyny to:

• malejące oszczędności i rosnące zadłużenie gospodarstw,
• spadek opłacalności chowu i hodowli zwierząt,
• niższe zakupy pasz treściwych (spadek salda o 1,5 pkt).

Nierównowaga między produkcją roślinną a zwierzęcą

Dysproporcje między obydwoma sektorami rolnictwa stają się coraz bardziej widoczne. Wzrosły zakupy nawozów sztucznych (saldo w górę o 4,1 pkt) oraz środków ochrony roślin (wzrost o 6,3 pkt), co świadczy o większej aktywności w produkcji roślinnej. Jednocześnie zmniejszyły się wydatki na pasze i inwestycje w produkcji zwierzęcej.

Problemy z inwestycjami i dostępem do kredytów

Rolnicy ograniczają również inwestycje w maszyny i budynki, a ich skłonność do finansowania działalności kredytem wyraźnie spadła. Z badania wynika, iż dostępność kredytów preferencyjnych jest najniższa od dwóch lat.

Aż 44,7% gospodarstw domowych deklaruje, iż przeznacza środki z dopłat bezpośrednich na bieżące potrzeby życiowe, a nie na rozwój gospodarstw.

Mimo wszystko rolnicy wierzą w poprawę

Pomimo trudności, wartość ogólnego wskaźnika koniunktury jest wyższa niż rok temu – o 6,3 pkt, co potwierdza utrzymującą się tendencję wzrostową od II kwartału 2023 r. Co ważne, rolnicy biorący udział w badaniu są ostrożnymi optymistami – liczą, iż w III kwartale 2025 r. ich sytuacja się poprawi.

Podsumowując, sytuacja w rolnictwie pozostaje złożona – choć ogólna koniunktura rośnie, to spadek zaufania i rosnące problemy finansowe szczególnie w produkcji zwierzęcej każą z ostrożnością patrzeć na perspektywy branży w dalszej części roku.