Z wielką ciekawością i uwagą śledziłem przebieg dzisiejszej rozprawy przed Trybunałem Konstytucyjnym dotyczącej tematu ryczałtów za nocleg dla kierowców zawodowych w podróżach poza granicami kraju. Przebieg samej rozprawy opisałem w komentarzach do mojego wcześniejszego wpisu.
Niestety dla kierowców w sprawie o sygn. K 11/15 Trybunał Konstytucyjny uznał, iż przepisy stanowiące podstawę roszczeń o zapłatę ryczałtów za nocleg są niezgodne z Konstytucją.
W największym skrócie, Trybunał uznał, iż niezgodny z Konstytucją jest art. 21a ustawy o czasie pracy kierowców, w zakresie, w jakim przyznaje kierowcy zatrudnionemu w transporcie międzynarodowym zwrot kosztów za nocleg podczas zagranicznej podróży służbowej w wysokości stwierdzonej rachunkiem lub też w formie ryczałtu za nocleg.
W uzasadnieniu swojego orzeczenia Trybunał Konstytucyjny wskazał, iż z art. 2 Konstytucji wynika zasada prawidłowej legislacji, która wyłącza stosowanie odesłań kaskadowych. Odesłanie kaskadowe polega na odesłaniu jednego przepisu do kolejnego przepisu, który z kolei odsyła do jeszcze innego przepisu. Jak stwierdził Trybunał sytuacja taka jest niedopuszczalna gdy utrudnia lub uniemożliwia dokonanie wykładni przepisów prawa, a jak przyjął Trybunał tak było właśnie w tym przypadku. Art. 21 a ustawy o czasie pracy kierowców odsyłał do przepisu art. 77(5) kodeksu pracy, a ten z kolei odsyłał do przepisów rozporządzeń o podróżach służbowych pracowników sfery budżetowej.
Co więcej Trybunał uzasadnił, iż błędem ustawodawcy było zastosowanie tych samych przepisów dotyczących podróży służbowych incydentalnych do sytuacji pracowników kierowców zawodowych, których obowiązki służbowe polegają przede wszystkim na permanentnym pozostawaniu w podróży służbowej.
Co do pozostałych zaskarżonych przepisów Trybunał Konstytucyjny orzekł o umorzeniu postępowania.
Samo umorzenie postępowania nie jest jednak niczym pozytywnym (dla kierowców) ponieważ uzasadniając tą część swojego orzeczenia TK odnosił się do wprost do niezgodności art. 21 a) ustawy o czasie pracy kierowców z art. 2 Konstytucji.
Mówiąc najbardziej obrazowo, sytuację z umorzeniem postępowania w zakresie pozostałych zaskarżonych przepisów można porównać do domku z kart. o ile delikatnie wyciągniesz kartę z góry to domek i tak będzie stał. Spróbuj jednak zrobić to samo z kartą z dołu budowli …
Najgorsze dla sytuacji Kierowców jest jednak to, iż Trybunał nie odroczył wejścia w życie swojego orzeczenia. Oznacza to tyle, iż wyrok TK będzie stosowany już teraz do wszystkich spraw o ryczałt za nocleg, zarówno tych toczących się w Sądach, ale także tych już zakończonych.
O konsekwencjach (negatywnych) tego wyroku dla kierowców zawodowych będę pisał w kolejnych wpisach.
Samą treść wyroku znajdziesz tutaj: http://trybunal.gov.pl/rozprawy-i-ogloszenia-orzeczen/wyroki-i-postanowienia/art/9479-podroz-sluzbowa-zwrot-kosztow-za-nocleg-podczas-zagranicznej-podrozy-sluzbowej/
Zainteresowanym polecam także lekturę komunikatu Trybunału Konstytucyjnego zawierającego zwięzłe podsumowanie motywów wydanego orzeczenia. Do czasu opublikowania pisemnego uzasadnienia orzeczenia wszystkie informacje i opinie dotyczące zapadłego wyroku będą opierały się głównie o treść tego komunikatu.