Zgodnie z obietnicą nowe Ministerstwo Edukacji Narodowej zaproponowało zmiany w lekturach szkół podstawowych i średnich. Założeniami były zmniejszenie ogólnej liczby lektur oraz odsunięcie romantyzmu, który wg. nowego resortu nadmiernie zdominował rozkład lektur. Z zalecanych lektur zniknęły też dzieła Jana Pawła II. Konsultacje nad nowym rozkładem jeszcze realizowane są i zakończą się 19 lutego. Po analizie nadesłanych uwag przygotowane zostaną dokładne projekty rozporządzeń. Ministerstwo szacuje, iż w kwietniu trafią one do konsultacji społecznych i uzgodnień, a w czerwcu mają być podpisane przez Ministra Edukacji.
EN wskazało co wg. ekspertów odpowiadających za korekty nie musi znaleźć się w programie nauczania języka polskiego w szkole podstawowej. Wg. minister Nowackiej, uczniowie powinni poznawać literaturę współczesną, szczególnie dzieła Olgi Tokarczuk, piszącej niegdyś pod pseudonimem 'Natsza Borodin’. Tokarczuk opowiada się za wpisaniem „praw zwierząt” do Konstytucji. W swoich dziełach wyraża krytyczny stosunek do Kościoła Katolickiego, a samą religię określa jako źródło bólu i cierpienia. Prywatnie wyraża sympatię do środowisk LGBT+.
Co zatem zniknie z obowiązkowego rozkładu?
- „Powrót taty” Adama Mickiewicza
- Opisy, zwyczaje i polowanie z „Pana Tadeusza”
- „W pustyni i w puszczy” Henryka Sienkiewicza (tylko we fragmentach)
- „Katarynka” Bolesława Prusa
- „W pamiętniku Zofii Bobrówny” Juliusza Słowackiego
- Omawiając Biblię prawdopodobnie nie będzie analizowana przypowieść o siewcy
- Wiersze Władysława Bełzy
- Pieśni i piosenki patriotyczne
- Mit o Orfeuszu i Eurydyce
Obowiązkowo i w całości dzieci w szkole podstawowej do klasy VI przeczytają łącznie 5 książek.
- Jan Brzechwa, Akademia Pana Kleksa
- Janusz Christa, Kajko i Kokosz. Szkoła latania (komiks)
- Clive Staples Lewis, Opowieści z Narnii. Lew, czarownica i stara szafa
- Ferenc Molnár, Chłopcy z Placu Broni
- John Ronald Reuel Tolkien, Hobbit, czyli tam i z powrotem.
W klasach VII-VIII obowiązkowych zostać ma 6 książek:
- Charles Dickens, Opowieść wigilijna;
- Aleksander Fredro, Zemsta;
- Aleksander Kamiński, Kamienie na szaniec;
- Adam Mickiewicz, Dziady część II;
- Antoine de Saint-Exupéry, Mały Książę;
- Juliusz Słowacki, Balladyna.
A znikną:
- Żona modna, Krasickiego
- Reduta Ordona, Mickiewicza
- Śmierć pułkownika, Mickiewicza
- Syzyfowe prace, Żeromskiego
- Wiersze: Hermana, Rymkiewicza, Lechonia, Lieberta, oraz fraszki Sztaudyngiera
Nowości?
- „Wroniec” Jacka Dukaja
- „Gorzka Czekolada i inne opowiadania o ważnych sprawach” Barbary Kosmowskiej i Pawła Beręsewicza.
Omówione zostaną dwa a nie cztery treny Jana Kochanowskiego (bez I i V). Wypadnie „Quo vadis” Henryka Sienkiewicza (lekturą uzupełniająca) i „Żona modna” Ignacego Krasickiego. Nie będzie również poezji Cypriana Kamila Norwida, Jana Lechonia oraz Jarosława Marka Rynkiewicza. Dzieci prawdopodobnie nie będą omawiać też pieśni patriotycznych. Na liście nie zobaczyliśmy także „Janka Muzykanta” Henryka Sienkiewicza.
W szkołach średnich?
Zmniejszona zostanie także lista lektur w szkołach średnich. Wg. stanowiska MEN znikną:
- „Odyseja” Homera (obowiązkowa tylko na poziomie rozszerzonym)
- Pieśń nad pieśniami
- Legenda o św. Aleksym
- Kroniki Galla Anonima
- Boska Komedia Dantego (obowiązkowa również wyłącznie na poziomie rozszerzonym)
- Pamiętniki Jana Chryzostoma Paska
- „Romeo i Julia” Wiliama Szekspira
- „Rozdziobią nas kruki, wrony…” Stefana Żeromskiego
Z rozszerzeń znikną lektury:
- Arystofanes, „Chmury”
- Wergiliusz, „Eneida” (fragmenty);
- św. Augustyn, „Wyznania” (fragmenty);
- św. Tomasz z Akwinu, Summa teologiczna (fragmenty);
- Juliusz Słowacki, „Lilla Weneda”;
- utwory Jarosława Marka Rymkiewicza
’Eksperci’ z którymi MEN konsultował nową listę zaproponowali usunięcie:
- Mikołaj z Wilkowiecka, Historyja o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim (fragmenty)
- Kronika Książąt Polskich, oprac. Jerzy Wojtczak-Szyszkowski;
- Jan Józef Szczepański, „Święty”;
- Stefan Wyszyński, „Zapiski więzienne”;
- Jan Paweł II, „Przekroczyć próg nadziei” (fragmenty), „Fides et ratio” (fragmenty);
- Jan Paweł II, „Tryptyk rzymski”, „Pamięć i tożsamość” (fragmenty)
- Paweł Zuchniewicz, „Ojciec wolnych ludzi. Opowieść o Prymasie Wyszyńskim”