Sabrage lub „szablowanie” to tradycyjna technika otwierania szampana szablą stosowana podczas okazji ceremonialnych. Dzisiaj sabrage często stosuje się także podczas okazji do świętowania z wykorzystaniem dowolnego wina musującego. W dzisiejszym materiale prezentuję zarówno historię jak i najlepszy sposób na skuteczne otwarcie butelki.
Co to jest sabrage?
Kiedy zbliża się sylwester, wszyscy myślimy o tym jak z powodzeniem świętować. Wśród niezliczonych możliwości, najbardzej oczywistym sposobem robienia tego jest wzniesienie toastu szampanem lub innym winem musującym. Dzisiaj nauczymy się jak otworzyć butelkę wina musującego z prawdziwym przytupem – dzięki szabli.
Historia sabrage
Technika otwierania butelki wina musującego dzięki szabli nazywa się sabrage. Stała się popularna po rewolucji francuskiej kiedy armia napoleońska brała udział w wielu przyjęciach w domach arystokracji. Bronią noszoną przez francuskich huzarów w armii napoleońskiej była szabla, a ponieważ okazji do celebrowania w owym czasie nie brakowało często szła ona w ruch otwierając butelki szampana. Zwyczaj ten zawdzięczamy podobno Madame Clicquot, która po przejęciach obdarowywała oficerów armii napoleońskiej butelkami szampana, które ci otwierali szablami, aby zrobić wrażenie na gospodyni.
“Szampan – w zwycięstwie zasługujemy na niego, a w porażce go potrzebujemy”.
N. Bonaparte
Jak to zrobić?
- Butelkę należy trzymać pod kątem około 20 stopni.
- Doświadczenie pozwoli szablować butelki w taki sposób, aby nie tracić dużej ilości wina.
- Mimo to niewielki ubytek jest wskazany ponieważ opłukuje on szyjkę butelki z odłamków szkła.
- Najlepiej chłodzić szyjkę w łaźni lodowej, z dodatkiem soli, która obniża temperaturę zamarzania wody.
- Energiczne przesunięcie szabli po korpusie butelki powoduje oderwanie korka wraz z pierścieniem na szczycie szyjki butelki.
- Szabla do szampana (fr. sabre à champagne) może mieć różne długości. Krótsze egzemplarze mają 30 cm, a inne mogą mieć rozmiar normalnej szabli.
PS 1 Co ciekawe, butelki wcale nie trzeba otwierać szablą. Zrobić można to także nożem kuchennym, a choćby podstawką kieliszka.
PS 2 Na zdjęciu z szablą noszę żakiet. To raczej rzadkie ubranie, ale jeżeli Was interesuje to zajrzyjcie tutaj.
Szablowanie i prawa fizyki
Jednym z pierwszych wyzwań przed jakimi stanęli producenci szampana była konstruckja butelki. Wino musujące znajduje się w butelce pod ciśnieniem, które sięga 5-6 atmsfer. Po naszemu oznacza to, iż na korek w 18mm szyjce butelki naciska siła mniej więcej 14,5 kg. Na końcu szyjki znajduje się pierścień, który powoduje spiętrzenie naprężeń. Spiętrzenie naprężeń występuje także na podłużnym łączeniu wzdłuż butelki. Najsłabszym punktem butelki jest miejsce, w którym łączenie podłużne dobiega do pierścienia na szczycie szyjki. Dokładnie w tym miejscu, siła uderzenia powoduje gwałtownie propagujące się pęknięcie, którego powstanie jest dodatkowo wspomagane ciśnieniem wina w butelce oraz ruch szablą, która haczy o pierścień na szczycie szyjki. To właśnie dlatego uderzenie to musi być znacznie słabsze niż mogłoby się wydawać. Korek wraz z pierścieniem, odleci na odległość od 5 do 10 metrów
Jeśli nie chcesz przegapić kolejnych odcinków, koniecznie subskrybuj mój kanał na YouTube. Możesz to zrobić, klikając w poniższy przycisk: