6 miesięcy temu
Dla wielu firm z sektora handlu detalicznego i dóbr konsumpcyjnych, ESG nie jest już wyróżnikiem, a koniecznością. Przeprowadzone przez PwC badanie prezentuje stopień dojrzałości ESG polskich spółek, krótko- i długoterminowe cele związane ze strategią ESG, a także narzędzia technologiczne, z których korzystają w zarządzaniu danymi w tym zakresie.
Sektor dóbr konsumenckich i handlu detalicznego jest szczególnie wrażliwy na kwestie zrównoważonego rozwoju. Oczekiwania wobec firm są wysokie – dziś konsumenci, chociaż wciąż wrażliwi na czynnik cenowy, coraz większą uwagę przykładają do czynników środowiskowych i społecznych. Ich wybory są bardziej świadome niż jeszcze kilka lat temu.
W życie wchodzą także liczne regulacje, które kładą nacisk na transparentne działania i większą odpowiedzialność przedsiębiorstw. Dlatego dziś, aby firmy zachowały przewagę konkurencyjną i prężnie się rozwijały, nie mogą pomijać kwestii ESG.
Wiele wyzwań przed branżą dóbr konsumenckich
Z przeprowadzonego badania wynika jednak, iż branża dóbr konsumenckich wciąż ma wiele do zrobienia w tym zakresie. Oto trzy najważniejsze wnioski. Po pierwsze, zrównoważony rozwój wciąż nie jest uwzględniany w strategiach biznesowych. Jedynie 20 proc. przebadanych przez nas firm zadeklarowało obecność jasno określonych celów zrównoważonego rozwoju w swoich strategiach biznesowych. To dane dla polskich spółek. Sytuacja w firmach z centralą zagraniczną wygląda bowiem zupełnie inaczej, ponieważ odsetek ten wzrasta aż do 67 proc..
Po drugie, zaledwie 25 proc. ankietowanych przedsiębiorstw zrealizowała lub realizuje znaczącą liczbę procesów związanych z raportowaniem zrównoważonego rozwoju. To niepokojąco niewielki odsetek, zwłaszcza biorąc pod uwagę wchodzące w życie regulacje zobowiązujące do raportowania, jak np. unijna dyrektywa CSRD. Co więcej, aż 81 proc. respondentów nie jest w tej chwili gotowych w aspekcie technologicznym do takiego raportowania.
Po trzecie, raportowanie danych ESG to także istotny czynnik wpływający na relacje biznesowe. Jak wynika z naszego raportu, 78 proc. firm nie przeprowadziło dotąd oceny ryzyk związanych z ESG w swoich łańcuchach dostaw, a ocenę profilu ESG dostawców deklaruje jedynie 13 proc. badanych.
Budowanie strategii ESG
Budowanie strategii ESG odgrywa coraz większą rolę w sektorze dóbr konsumenckich, co w perspektywie długofalowej przełoży się na wymierne korzyści biznesowe.
Doświadczenia globalne pokazują, iż największe firmy z sektora już od wielu lat podejmują działania w obszarze ESG, począwszy od ograniczenia wykorzystania surowców nieodnawialnych, redukcji emisji CO2, aż po aktywne wspieranie społeczności lokalnych, ochronę praw człowieka i poprawę warunków pracy. Ich zaangażowanie w kwestie ESG jest często kluczowym elementem strategii biznesowych, których celem jest zarówno generowanie zysków, jak i tworzenie pozytywnego wpływu społecznego i środowiskowego.
Przez ostatnie lata zauważyć można znaczący wzrost zainteresowania aspektami ESG ze strony firm na rodzimym rynku. Warto jednak podkreślić, iż wciąż około połowa badanych firm nie posiada kompletnej strategii zrównoważonego rozwoju. Uwzględnianie strategii ESG oraz pojedynczych aspektów zrównoważonego rozwoju w strategii biznesowej firmy jest istotne i może przynieść wiele korzyści, jak między innymi:
Badane przedsiębiorstwa deklarują wdrażanie zrównoważonych rozwiązań w obszarze redukcji emisji, dekarbonizacji, optymalizacji zużywanej energii i wody. Widać rosnącą świadomość w obszarze społecznym i dbałość o dobrostan pracowników i ich rozwój, jak również zaangażowanie się w tematy dotyczące różnorodności i zapewniania równych szans pracownikom.
Wciąż dużym wyzwaniem pozostaje komunikacja przedsiębiorstwa z interesariuszami na tematy związane z ESG, w tym na obszar ładu korporacyjnego. przez cały czas zauważalna jest relatywnie mała świadomość i liczba podejmowanych działań dotyczących łańcucha wartości oraz relacji z dostawcami i użytkownikami końcowymi.
Raportowanie niefinansowe to wyzwanie związane z wdrożeniem nowych procesów
Dyrektywa w sprawie sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (tzw. CSRD) jest odpowiedzią Unii Europejskiej na zaangażowanie w zrównoważony rozwój i stanowi znaczącą zmianę w raportowaniu korporacyjnym.
Nowe obowiązki wprowadzają wymóg przeprowadzenia analizy podwójnej istotności, która powinna obejmować nie tylko ryzyka i szanse związane z prowadzoną działalnością, ale również wpływ, jaki firma ma na środowisko i społeczeństwo. Z tego powodu od firm wymagane jest dokonanie analizy nie tylko na poziomie firmy, ale także jej łańcucha wartości, oraz rzetelne zarządzanie ujawnieniami liczbowymi i jakościowymi (standardy ESRS).
61 proc. respondentów deklaruje przeprowadzenie analizy śladu węglowego, jednak z odpowiedzi nie wynika, czy analiza kompleksowo pokryła wszystkie zakresy emisji, włącznie z zakresem 3, który często stanowi największy udział w emisjach większości przedsiębiorstw.
Dobrym prognostykiem jest 37 proc. respondentów deklarujących realizację analizy podwójnej istotności, ponieważ pokazuje to chęć dostosowania się do najnowszych wymagań raportowych, wprowadzonych przez Dyrektywę CSRD i świadczy o dojrzałości podmiotów podejmujących tego rodzaju proces.
Narzędzia technologiczne mają potencjał znacznie ułatwić proces dostosowania się do nowych wymagań raportowania
Nowe regulacje wymagają, żeby dane niefinansowe były prezentowane w ustandaryzowanym formacie cyfrowym. Rola narzędzi informatycznych w zapewnieniu rzetelności i wiarygodności procesu zarządzania danymi niefinansowymi jest nie do przecenienia – rozwiązania cyfrowe ułatwiają uporządkowane gromadzenie, zarządzanie i raportowanie danych ESG, które pochodzą z różnych obszarów działalności firmy, często zarówno w formie jednostkowej jak i skonsolidowanej. Zapewniają strukturalne podejście do raportowania zrównoważonego rozwoju oraz gwarantują, iż prezentowane dane są rzetelne, porównywalne i mogą zostać poddane atestacji.
Firmy rozpoznają potencjał narzędzi technologicznych do gromadzenia i zarządzania danymi ESG, jednak mniej niż 1/5 firm aktywnie z nich korzysta. To zdecydowanie obszar do poprawy, biorąc pod uwagę stopień szczegółowości nowych ujawnień zgodnie ze standardami ESRS. Wykorzystanie dedykowanych narzędzi wspierających zarówno proces zbierania danych, jak i obliczania wymaganych wskaźników to adekwatny kierunek.
Fakt, iż jedynie około połowa z ponad 70 proc. respondentów, którzy deklarują brak narzędzi, planuje ich wykorzystanie w przyszłości wskazuje na to, iż istnieje duża potrzeba na rynku, w aspekcie edukacyjnym nt. znaczenia odpowiednio wdrożonego systemu zarządzania danymi.
