Słyszałeś o sankcji kredytu darmowego? niedługo będzie o niej wyjątkowo głośno

Artykuł sponsorowany

Zapewne większość z nas słyszała o Frankowiczach oraz o ich walce i sprawiedliwość w walce z bankami. Jak wiadomo – usilne starania posiadaczy kredytów hipotecznych w szwajcarskiej walucie okazały się skuteczne i dzięki temu są oni w stanie uzyskać przed sądem o wiele korzystniejsze, a co najważniejsze – zgodne z literą prawa – warunki spłaty posiadanego zobowiązania. niedługo ich śladem mogę podążyć konsumenci posiadający kredyty złotówkowe. W jaki sposób? Wszystko za sprawą sankcji kredytu darmowego. Co to takiego? Kto może z tego skorzystać? W jakich okolicznościach?

Co to jest sankcja kredytu darmowego?

Sankcja kredytu darmowego to instytucja prawna, która pozwala konsumentowi na uniknięcie kosztów kredytu, takich jak odsetki, prowizje czy inne opłaty, w sytuacji gdy kredytodawca naruszy określone obowiązki informacyjne względem konsumenta przy zawieraniu umowy kredytowej. Mówiąc prościej, w przypadku nieprawidłowości w udzielaniu informacji przez kredytodawcę, konsument może spłacić jedynie kapitał bez dodatkowych kosztów, co stanowi istotną ochronę jego interesów. Sankcję tę reguluje ustawa z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz.U. z 2011 r. nr 126, poz. 715 z późn. zm.), a konkretnie przepisy zawarte w art. 45 tej ustawy.

Kto może skorzystać z SKD?

Z sankcji kredytu darmowego mogą skorzystać wyłącznie konsumenci, którzy zawarli umowę kredytu konsumenckiego w rozumieniu przepisów ustawy o kredycie konsumenckim. Dotyczy to zobowiązań finansowych, których wartość nie przekracza równowartości 255 550 zł albo równowartości w walucie obcej, a także kredytów przeznaczonych na refinansowanie zadłużenia konsumenta lub udzielanych w formie odroczonej płatności, o ile są odpłatne. Sankcja ta nie ma zastosowania do umów o kredyt hipoteczny, ponieważ kredyty zabezpieczone hipoteką zostały wyłączone spod reżimu ustawy o kredycie konsumenckim i podlegają osobnym regulacjom prawnym, w tym przepisom ustawy o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami. W praktyce oznacza to, iż sankcja kredytu darmowego obejmuje głównie kredyty gotówkowe, ratalne, karty kredytowe oraz limity w rachunkach osobistych, natomiast nie znajduje zastosowania do kredytów hipotecznych, kredytów studenckich udzielanych na preferencyjnych warunkach czy leasingu konsumenckiego.

O jakich przewinieniach kredytodawcy mowa?

Sankcja kredytu darmowego znajduje zastosowanie w sytuacji, gdy kredytodawca naruszy określone obowiązki informacyjne wobec konsumenta, zarówno na etapie przedkontraktowym, jak i w treści samej umowy kredytowej. Chodzi tu w szczególności o przypadki, gdy umowa kredytowa nie zawiera wymaganych elementów, takich jak: całkowita kwota kredytu, zasady i terminy spłaty, rzeczywista roczna stopa oprocentowania (RRSO), całkowity koszt kredytu czy warunki odstąpienia od umowy. Ponadto sankcję może uruchomić brak udzielenia konsumentowi informacji w wymaganym ustawowo terminie lub przedstawienie ich w sposób niejasny, nieprecyzyjny lub wprowadzający w błąd. Istotne są również nieprawidłowości w zakresie obowiązku przekazania formularza informacyjnego, który ma umożliwić konsumentowi świadome porównanie ofert różnych kredytodawców. W skrócie, sankcja kredytu darmowego służy dyscyplinowaniu instytucji finansowych, by zapewnić konsumentowi pełną, rzetelną i przejrzystą informację przed podjęciem decyzji o zaciągnięciu zobowiązania.

W jakim czasie można ubiegać się o SKD?

Konsument może skorzystać z sankcji kredytu darmowego w terminie jednego roku od dnia wykonania umowy. Oznacza to, iż roczny termin na złożenie stosownego oświadczenia rozpoczyna swój bieg z chwilą, gdy kredytobiorca spłaci całość zobowiązania wobec kredytodawcy, czyli po uregulowaniu całkowitej kwoty kredytu wraz z naliczonymi kosztami. Warto podkreślić, iż mówimy tu o terminie materialnoprawnym, co oznacza, iż jego przekroczenie powoduje definitywną utratę prawa do powołania się na sankcję. Samo złożenie oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego powinno być wyrażone w sposób jednoznaczny i skierowane bezpośrednio do kredytodawcy, przy czym nie jest wymagane zachowanie szczególnej formy, choć dla celów dowodowych zaleca się formę pisemną.

Czy są realne szanse na uzyskanie darmowego kredytu?

W niedawnym wyroku z 14 marca 2024 r. (sprawa C-555/21) Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej odpowiedział na pytania prejudycjalne zadane przez Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie, który rozstrzygał spór dotyczący sankcji kredytu darmowego. TSUE ocenił, iż polskie przepisy przewidujące roczny termin na skorzystanie z tego uprawnienia, liczony od dnia wykonania umowy, są niezgodne z unijną dyrektywą 2008/48/WE, o ile konsument nie został wcześniej prawidłowo poinformowany o przysługującym mu prawie do skorzystania z sankcji. Trybunał podkreślił, iż nie można rozpoczynać biegu terminu na dochodzenie ochrony konsumenckiej, zanim kredytobiorca rzeczywiście uzyska jasną i rzetelną informację o swoich prawach. To rozstrzygnięcie ma istotne znaczenie praktyczne: otwiera konsumentom drogę do korzystania z sankcji kredytu darmowego także po upływie przewidzianego w ustawie terminu, o ile kredytodawca nie dopełnił swoich obowiązków informacyjnych. W efekcie zwiększa się poziom ochrony konsumentów w sporach z instytucjami finansowymi, a krajowe sądy będą musiały stosować wykładnię zgodną z orzeczeniem TSUE.

Chcę skorzystać z SKD – co mam zrobić?

Konsument, który chce skorzystać z sankcji kredytu darmowego, w pierwszej kolejności powinien dokładnie przeanalizować swoją umowę kredytową pod kątem ewentualnych uchybień ze strony kredytodawcy, zwłaszcza w zakresie obowiązków informacyjnych, takich jak brak pełnych danych o kosztach kredytu, RRSO, zasadach spłaty czy prawie do odstąpienia od umowy. Najlepiej po pomoc zgłosić się do prawników, którzy oferują kompleksowe wsparcie w prowadzeniu spraw związanych z SKD.

Gdy stwierdzi nieprawidłowości, powinien sporządzić oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego, w którym jednoznacznie wskaże, iż powołuje się na to uprawnienie wynikające z art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim. Oświadczenie należy skierować bezpośrednio do kredytodawcy, najlepiej w formie pisemnej, dla celów dowodowych – listem poleconym za potwierdzeniem odbioru lub w innej trwałej formie, która umożliwi udowodnienie doręczenia. Warto również zachować kopię oświadczenia i dowód nadania. Po złożeniu oświadczenia konsument może dochodzić zwrotu nadpłaconych kosztów kredytu lub potrącenia ich z pozostałej do spłaty kwoty, a w razie odmowy kredytodawcy – rozważyć skierowanie sprawy do sądu, powołując się na ochronę przyznaną przez ustawę oraz najnowsze orzecznictwo, w tym wyrok TSUE z 14 marca 2024 r. W razie potrzeby warto również skorzystać z pomocy prawnika lub rzecznika konsumentów, aby profesjonalnie przygotować roszczenie.

Artykuł sponsorowany

Post Słyszałeś o sankcji kredytu darmowego? niedługo będzie o niej wyjątkowo głośno pojawił się poraz pierwszy w Przegląd.