Strategia na każdą pogodę, czyli Ray Dalio i All-Weather Portfolio [Poradnik]

Ray Dalio jest założycielem Bridgewater Associates oraz jednym z najbardziej wpływowych inwestorów w XX i XXI wieku. Podczas swojej wieloletniej kariery na Wall Street był świadkiem wielu “rynków”. Doświadczył okresu stagflacji, hossy i krachu lat 80-tych oraz licznych baniek (dotcom, na rynku kredytów subprime). To doświadczenie skłoniło go do opracowania strategii, która będzie sobie radziła w okresach perturbacji, jednocześnie korzystając z pojawiających się hoss na rynku akcji. Tak powstała strategia All-Weather Portfolio, o której dzisiaj nieco więcej powiemy. Jednak na samym początku przybliżmy sylwetkę twórcy tej strategii.

Kim jest Ray Dalio?

Ray Dalio to amerykański inwestor, przedsiębiorca i filantrop, najbardziej znany jako założyciel Bridgewater Associates, największego na świecie funduszu hedgingowego. Dalio urodził się w 1949 roku w Nowym Jorku. Już od dziecka był bardzo pracowity i podejmował się pracom dorywczym. Przykładowo: jako nastolatek zajmował się odśnieżaniem, koszeniem trawy, rozwożeniem gazet czy jako pomocnik golfowy. Jako pomocnik w The Links Golf Clubb miał okazję spotkać się z wieloma zamożnymi ludźmi, którzy inwestowali swoje pieniądze na Wall Street. Dzięki swojej towarzyskości młody Ray zaprzyjaźnił się z George’m Leibem, który był prawdziwym weteranem Wall Street. Z czasem Dalio był zapraszany do rodzinnego domu Leiba. Ray był bardzo zafascynowany Wall Street i postanowił, iż będzie chciał pracować na Wall Street. Jego marzenia spełniły się i rozpoczął pracę jako trader kontraktów terminowych. W 1975 roku założył Bridgewater Associates, którego siedzibą było mieszkanie Raya Dailo. Z czasem firma stała się jedną z najbardziej znanych w branży zarządzania aktywami. Warto pamiętać, iż Dailo oprócz działalności jako inwestor, zajmuje się także edukacją. Wydał bestseller, jakim była książka “Zasady” (ang. „Principles”).

Wśród największych sukcesów spółki można wymienić:

• zbudowanie jednego z największych funduszy hedgingowych na świecie, z aktywami przekraczającymi 160 mld USD,
• stworzenie popularnych strategii inwestycyjnych jak: “risk parity” czy “All-Weather Portfolio”,
• był uznany przez magazyn TIME jako jedna ze 100 najbardziej wpływowych osób na świecie,
• zbudowane majątku netto o wartości 15,4 mld USD.

Warto również wspomnieć o porażkach, gdzie jedną z nich było złe zarządzanie kapitałem. W latach 80-tych Bridgewater prawie zbankrutował w wyniku błędnych opinii Dalio o nadchodzącej recesji w USA. Recesja nie nadeszła, a USA przeżywało boom gospodarczy i wielką hossę na akcjach.

Wpływ Dalio na świat finansów i zarządzania jest niezaprzeczalny, a jego historia pokazuje, jak można przekuć porażki w długoterminowy sukces. W tym tekście opiszemy czym jest strategia All-Weather Portfolio oraz czy to jest interesujący pomysł inwestycyjny na trudne czasy. Zapraszamy do lektury!

Strategia All-Weather – czy rzeczywiście jest genialna?

Ray Dailo na bazie swojego wieloletniego doświadczenia rynkowego opracował i rozpropagował All Weather Portfolio, czyli Portfel na Każdą Pogodę. Zgodnie z założeniami, portfel ma zapewnić stosunkowo wysoką stopę zwrotu oraz zabezpieczenie portfela przed dużymi spadkami podczas rynkowej bessy. Strategia zyskała ogromną popularność wśród inwestorów indywidualnych.

Strategia opiera się na kilku kluczowych zasadach. Wśród nich można wymienić:

• dywersyfikację – zdaniem Dailo jeżeli stworzy się zdywersyfikowany portfel, to zwiększa się szansę na sukces w inwestycjach. Ważne jest, aby różne klasy aktywów nie były ze sobą mocno skorelowane;
• równoważenie ryzyka – Dalio proponuje, żeby budować portfel o zasady “risk parity”, które polega na równoważeniu ryzyka między różnymi klasami aktywów;
• adaptacyjność – strategia została zaprojektowana w ten sposób, aby portfel radził sobie nieźle w różnych fazach: zarówno w czasie inflacji, deflacji jak i czynników gospodarczych jak boomu czy recesja.

Jak skonstruowany jest portfel Dalio?

W portfelu znajdziemy różne klasy aktywów. Wśród nich można wymienić:

• akcje,
• obligacje,
• metale szlachetne,
• towary.

Każdy z tych aktywów ma swoje wady i zalety.

1. Akcje oferują bardzo wysokie stopy zwrotu w długim terminie, ale podczas recesji czy gwałtownego wzrostu stóp procentowych doświadczają dużych spadków wartości.
2. Obligacje długoterminowe o stałym kuponie dobrze radzą sobie w środowisku spadających stóp procentowych (okres niskiej inflacji), za to słabo podczas wzrostu inflacji, co przekłada się na wyższe stopy procentowe.
3. Obligacje średnioterminowe są mniej czułe na zmiany stóp procentowych, co zapewnia większą stabilizację portfela. Wadą jest niższe oprocentowanie, niż mają obligacje długoterminowe.
4. Złoto z kolei to klasyczny “hedge” na inflację. Ten rodzaj aktywów będzie pełnił stabilizującą rolę w portfelu. Dużą zaletą jest także to, iż złoto nie jest silnie skorelowane z rynkiem akcji czy obligacji.

Towary są świetnym aktywem w sytuacji surowcowej hossy, która raz na kilkanaście lat pojawia się na świecie (głównie w sytuacji wysokiej inflacji i dużego wzrostu gospodarczego). Za to w długim terminie nie jest to dobre miejsce do lokowania środków, ponieważ surowce to nie firmy i nie działa tutaj efekt procentu składanego dzięki reinwestycjom. Spółka może przeznaczyć zyski na reinwestycje środków po wysokiej stopie zwrotu. Z kolei kakao czy kawa mogą dać zysk tylko w sytuacji wzrostu nominalnej wartości tych surowców.

Tak więc jest to portfel, który jest dobrym pomysłem dla osób, które szukają sposobu na stabilizowanie portfela w trudnych czasach. Niestety wspomniane rozwiązanie ma też wiele wad. Jedną z nich jest konieczność rebalansowania portfela, co z jednej strony powoduje wzrost kosztów transakcyjnych, a z drugiej może wymusić konieczność zapłacenia podatku (co ma długoterminowo negatywny wpływ na wyniki strategii). Nie jest to także dobre rozwiązanie dla młodych inwestorów o dużym apetycie na ryzyko. Wtedy bardziej rozsądny jest portfel ze 100% złożony z akcji niż portfel składający się z akcji, obligacji, złota oraz towarów.

Portfel na każdą pogodę jest bardzo stabilną strategią inwestycyjną. Widać, iż choćby w 2008 i 2009 roku straty w portfelu nie przekraczały 10%. Dla porównania rynek akcji w 2008 roku stracił kilkadziesiąt procent.

Obsunięcia kapitału w All-Weather Portfolio na przestrzeni dekad. Źródło: Quantifiedstrategies.com

Jednak kosztem tego rozwiązania jest to, iż stopy zwrotu w okresach hossy na giełdzie będą znacznie mniejsze niż zwykły portfel akcji. Widać to było szczególnie w czasie hossy lat 90-tych oraz czasu 2002 – 2007. Za to portfel świetnie radził sobie w okresie stagflacji. Widać to jak stabilnie wyglądał portfel w latach 70-tych oraz w pierwszej połowie lat 80-tych. Jednak widać, iż portfel na każdą pogodę zaczął tracić swoją przewagę już w latach 80-tych. Zatem warto zastanowić się, czy kiedy portfel akcji radzi sobie gorzej niż All-Weather to nie lepiej jest doważyć rynek akcji i redukować ekspozycję na obligacje oraz towary.

Stopa zwrotu w All-Weather Portfolio na przestrzeni dekad.Źródło: Quantifiedstrategies.com

Świetne porównanie na temat zyskowności poszczególnych popularnych strategii widać na wykresie poniżej. Jak widać All-Weather Portfolio na przestrzeni lat 1973 – 2019 radził sobie lepiej od innych badanych portfeli (60-40 oraz 100% S&P 500) tylko dwa razy. Były to lata 70-te oraz pierwsza dekada XXI wieku.

Źródło: fifthperson.com

Jeszcze należy pamiętać o jednym. Zachowanie się portfela w przeszłości nie jest gwarancją osiągnięcia podobnych wyników w przyszłości. Świetnym przykładem jest okres 2021 – 2022, kiedy zarówno portfel 60-40, All-Weather czy long S&P 500 osiągnęły podobne obsunięcie kapitału. Wynikało to ze specyficznej reakcji rynkowej. Zagrożenie wzrostem stóp procentowych doprowadziło do spadku cen długoterminowych obligacji przy jednoczesnym bardzo słabym zachowaniu rynku akcji.

Źródło: fifthperson.com

Konstrukcja portfela – w jaki sposób go zrobić?

Standardowy portfel na każdą pogodę wygląda następująco:

• akcje (30%),
• obligacje długoterminowe (40%),
• obligacje średnioterminowe (15%),
• złoto (7,5%),
• towary (7,5%).

Kiedyś skonstruowanie takiego portfela nie było ani łatwe (na własną rękę) ani tanie (jeśli skorzystało się z oferty funduszy). W dzisiejszych czasach można stworzyć portfel All Weather przy użyciu ETF-ów.

Poniżej przykładowe rozwiązanie przy użyciu ETF-ów:

Akcje (30%)

W tej części portfela można skorzystać zarówno z ETF-u dającego ekspozycję na amerykański rynek akcji (historycznie jedno z najlepszych miejsc do inwestowania), jak i funduszu, który ma ekspozycję na cały światowy rynek akcji. Ciekawym rozwiązaniem jest VTI, czyli Vanguard Total Stock Market ETF. Jest to tani produkt, który daje ekspozycję zarówna na akcje państw rozwiniętych jak i rozwijających. Ta część portfela powinna dobrze sobie radzić podczas ekspansji gospodarczej i środowiska niskich stóp procentowych. W perspektywie 30 lat powinna zapewnić wysoką stopę zwrotu, ale kosztem dużej zmienności.

Obligacje długoterminowe (40%)

Tutaj musi się zastanowić, czy chcesz obligacje rządu amerykańskiego, czy raczej myślisz o bardziej zdywersyfikowanym geograficznie portfelu obligacji (np. USA, EU, UK, Chiny, Japonia i inne największe gospodarki na świecie). jeżeli uważasz, iż najlepiej zainwestować w amerykańskie obligacje, to bardzo popularnym ETF-em jest TLT (iShares 20+ Year Treasury Bond ETF), który daje ekspozycje na obligacje o bardzo długim okresie do wykupu (powyżej 20 lat). Takie obligacje zapewniają wysokie odsetki, ale kosztem, jaki inwestor musi ponieść jest zwiększone ryzyko na zmianę stóp procentowych. Im dłuższy jest termin do wykupu obligacji, tym bardziej wrażliwe są ceny obligacji na rynkowe stopy procentowe. Dlatego TLT bardzo dobrze sobie radzi kiedy długoterminowe stopy procentowe spadają, natomiast traci na wartości kiedy stopy rynkowe rosną. Ten typ obligacji dobrze sobie radzi w okresach deflacji lub spadku inflacji oraz podczas recesji gospodarczych.

Obligacje średnioterminowe (15%)

Obligacje średnioterminowe zapewniają mniejsze zyski z odsetek niż długoterminowe, ale jednocześnie są mniej wrażliwe na zmianę stóp procentowych. Są więc ciekawym elementem stabilizującym portfel w długim terminie. Również w przypadku tych obligacji musisz się zdecydować, czy wolisz zbudować portfel amerykańskich obligacji skarbowych, czy może portfel bardziej zdywersyfikowany geograficznie. jeżeli myślisz o średnioterminowych obligacjach amerykańskich to rozwiązaniem może być ETF o tickerze IEI (iShares 3-7 Year Treasury Bond ETF).

Złoto (7,5%)

Złoto ma stosunkowo niską korelację z akcjami i obligacjami. Jest to typowe aktywo, które ma za zadanie przechować wartość w długim terminie. Można zastanowić się, jaki jest tego cel, ponieważ w długim terminie złoto wypada z reguły gorzej od zwykłego portfela akcji. Złoto dobrze radzi sobie w okresie dużej inflacji, więc jest to “bezpieczna przystań” w okresie stagflacji. w tej chwili nie musisz kupować sztabek złota, wystarczy ETF z ekspozycją fizyczną na ten rynek. To zapewnia m.in. GLD (SPDR Gold Trust).

Surowce (7,5%)

Inwestowanie w towary pozwala poprawić wyniki portfela w okresie hossy surowcowej. Taki okres był m.in. tuż przed pęknięciem bańki na rynku subprime. Wtedy ceny ropy czy miedzi bardzo gwałtownie rosły. Jednym ze sposobów inwestowania na rynku surowcowym jest nabycie DBC (Invesco DB Commodity Index Tracking Fund). Oczywiście produktów finansowych z ekspozycją na rynek surowców jest znacznie więcej.

Brokerzy oferujący akcje i ETF

Coraz więcej brokerów zapewnia dostęp do ogromnej ilości instrumentów, w tym również akcji i ETF.

Dla przykładu na XTB znajdziemy na dzień dzisiejszy ponad 3500 instrumentów akcyjnych i 400 ETF-ów, w Saxo Bank ponad 19 000 spółek i 3000 funduszy ETF, a w Exante aż 50 000 akcji i 10 000 ETF-ów.

Broker
Kraj	Polska	Dania	Cypr
Ilość giełd w ofercie	16 giełd	37 giełd	50 giełd
Ilość akcji w ofercie	ok. 3500 - akcje ok. 2000 - CFD na akcje	19 000 - akcje 8 800 - CFD na akcje	50 000 - akcje
Ilość ETF w ofercie	ok. 400 - ETF ok. 170 - CFD na ETF	3000 - ETF 675 - CFD na ETF	10 000 - ETF
Prowizja	0% prowizji do 100 000 EUR obrotu / miesiąc	wg cennika	wg cennika
Min. depozyt	0 zł (zalecane min. 2000 zł lub 500 USD, EUR)	0 zł / 0 EUR / 0 USD	10 000 EUR
Platforma	xStation	SaxoTrader Pro Saxo Trader Go	Platforma Exante
	RECENZJA	RECENZJA	RECENZJA
	ZAŁÓŻ KONTO	ZAŁÓŻ KONTO	ZAŁÓŻ KONTO

Kontrakty CFD są złożonymi instrumentami i wiążą się z dużym ryzykiem szybkiej utraty środków pieniężnych z powodu dźwigni finansowej. Od 72% do 89% rachunków inwestorów detalicznych odnotowuje straty pieniężne w wyniku handlu kontraktami CFD. Zastanów się, czy rozumiesz, jak działają kontrakty CFD, i czy możesz pozwolić sobie na wysokie ryzyko utraty twoich pieniędzy.

Podsumowanie – portfel dla lubiących bardziej gładką krzywą kapitału

Portfel na każdą pogodę może być ciekawym rozwiązaniem dla inwestorów, którzy nie lubią kiedy portfel doświadcza dużych obsunięć kapitału. Wynika to z tego, iż w portfelu udział akcji wynosi zaledwie 30%, natomiast obligacje 55%. Tak niski udział akcji redukuje zmienność, ale zmniejsza potencjalne zyski, szczególnie w okresach długich hoss na rynku akcji. Strategia radzi sobie także słabo jeżeli jednocześnie spadają akcje i obligacje. Tak było w 2022 roku, kiedy maksymalne obsunięcie kapitału było na podobnym poziomie w portfelu składającym się tylko z S&P 500 jak i All-Weather Portfolio.

Wśród zalet portfela można wymienić stabilność (mniejsze wahania od zwykłego portfela akcji) oraz dużą odporność na kryzysy (dobrze radził sobie podczas np. kryzysu na rynku subprime w 2008 roku czy podczas COVID-19). Jednak portfel ma także swoje wady. Jedną z nich jest jego złożoność (aż 5 różnych aktywów) oraz konieczność rebalansowania portfela. Warto także pamiętać, ża ponad połowa portfela jest zainwestowana w długo- i średnioterminowe obligacje, które są wrażliwe na zmiany stóp procentowych.