Systemowy wstrząs w USA, władza federalnej administracji podważona! Jest historyczny precedens

W fundamentalnie precedensowym wyroku o zgoła sejsmicznym wypływie, Sąd Najwyższy USA obalił Chevron deference – doktrynę która pozwalała agencjom federalnym rządzić rozporządzeniami bez udziału kongresu. Odwraca to cztery dekady praktyki prawnej i będzie kształtować amerykański ustrój na kolejne dekady w przyszłości.

Przyjęty stosunkiem głosów 6-3 wyrok zapadł w skonsolidowanych sprawach Loper Bright Enterprises v. Raimondo oraz Relentless, Inc. v. Department of Commerce. Sprawy te w oryginale dotyczyły dość niszowej kwestii rybołówstwa. Chodziło o pytanie, czy organa nadzorcze mogą narzucić podmiotom rybackim konieczność zabierania ze sobą obserwatora z ramienia urzędu? Oraz – co ważniejsze – czy mogą je także zmusić do pokrywania kosztów takiego obserwatora.

Loper oraz Relentless stwierdziły, iż nie – żadne przepisy prawa nie upoważniały bowiem urzędników do jednostronnego nakładania zobowiązań oraz podatków. Składając w tej sprawie pozew, podmioty te podważyły zarazem całą istotę działania federalnej administracji w ostatnich latach i dekadach.

„…agencies have no special competence in resolving statutory ambiguities. Courts do.”

Wyrok stanowi spektakularne zwycięstwo obrońców podmiotowości obywateli i ich praw. W przemożny sposób wpłynie m.in. na dziedziny kryptowalut (dając podstawy do unieważnienia regulacji SEC i wymagań KYC/AML, których nie uchwalił Kongres), motoryzacji (podważając rządowe nakazy premiujące EV), broni (unieważniając zakazy niektórych kategorii broni czy sposobów postępowania z nimi, wydane przez ATF), i wiele, wiele innych.

Oznacza zarazem ogromną klęskę dla federalnych agencji regulacyjnych, które z doktryny Chevron deference wywodziły podstawy swych uprawnień „regulacyjnych”. Warto bowiem skonstatować, iż właśnie korzystając z możliwości „interpretacji” prawa, corocznie wydawały one tysiące stron „zarządzeń” („rules”).

Choć teoretycznie były to techniczne akty wykonawcze, to w praktyce z subtelnością despotycznych dekretów potrafiły one rządzić każdym aspektem życia w USA. Wbrew, jak to stwierdzono w wyroku, zasadom ustrojowym USA oraz konstytucyjnym uprawnieniom rządu federalnego, w założeniach ściśle ograniczonym.