3 dni temu
Tokenizacja to kolejny etap digitalizacji na rynku finansowym. Da więcej możliwości inwestycyjnych również indywidualnym klientom. W co będzie można inwestować?
Proces tokenizacji polega na stworzeniu cyfrowej reprezentacji danego aktywa dzięki wygenerowaniu unikatowego kodu z zastosowaniem technologii rozproszonych rejestrów (DLT), najczęściej blockchainu. W ten sposób powołany zostaje do życia cyfrowy żeton, czyli token, który jest zapisem prawa własności i danych dotyczącymi aktywa. Każda transakcja wymaga klucza kryptograficznego i ma charakter nieodwracalny, a zaangażowane strony mogą aktualizować i weryfikować jej status.
Liczne korzyści tokenizacji aktywów
Tokenizacja ma wiele zalet. Znacznie skraca czas i usprawnia obrót aktywami, który staje się znacznie tańszy. Dzięki zastosowaniu inteligentnych kontraktów (ang. smart contracts) eliminowane są koszty pośredników, zwyczajowo występujących przy transakcjach dotyczących materialnych aktywów. Z analizy firmy konsultingowej BCG i Ripple wynika, iż na rynku obligacji (rządowych, korporacyjnych i innych) tokenizacja może znacznie zmniejszyć koszty emisji, rozliczeń i korzystania z pośredników w sektorze, obniżając koszty operacyjne o 40 do 60 proc.
Dzięki tokenizacji obrót niepodzielnymi i niepłynnymi aktywami, jak nieruchomości, dzieła sztuki i przedmioty zabytkowe, uzyska nowy wymiar. Przyciągnie nowe klasy inwestorów, dla których takie inwestycje były do tej pory nieosiągalne z uwagi na ich dużą wartość. Umożliwi je fragmentacja (frakcjonalizacja) własności, czyli ułamkowe posiadanie aktywów, takich jak obrazy i budowle czy przedmioty kolekcjonerskie, bo tokeny reprezentować będą przykładowo jedną tysięczną lub milionową ich wartości.
Złoty interes
Dzięki tokenizacji fragmentacji podlega również złoto. Platformy cyfrowe i mobilne aplikacje już umożliwiają inwestorom zawieranie transakcji i obrót cennym kruszcem. Tokenizacja to kolejny milowy krok w dostępie do niego. Przekształca ona fizyczne złoto w cyfrowe tokeny na blockchainie, gdy prawdziwe złoto jest przechowywane przez emitenta jako zabezpieczenie tokenów. Posiadacze tokenów mogą nimi obracać, a także wymienić je na fizyczne złoto. w tej chwili głównymi emitentami tokenizowanego złota są XAUT Tether i PAXG Paxos, których tokeny mogą być przechowywane w portfelach kryptowalutowych i być przedmiotem obrotu na giełdach.
Czytaj też: Blockchain – przełomowa technologia cyfrowa
Blockchain umożliwia transparentne monitorowanie historii własności i transakcji tym metalem. Służy do tego m.in. kryptowaluta PAX Gold uruchomiona na blockchainie Etherum. Zwiększa ona zbywalności złota poprzez pokonanie ograniczeń związanych z towarem fizycznym, jak brak podzielności i trudność transportu. Do frakcjonalizacji złota dąży też Światowa Rada Złota (WGC). Tokenizacja służyć będzie większemu zaufaniu do złota i odblokuje znaczny popyt. W ten sposób zmienić się może struktura rynku, gdyż zwiększy się w nim udział klientów indywidualnych kosztem instytucjonalnych, w tym banków centralnych. To prowadzić może do jeszcze szybszego wzrostu cen metalu niż obecnie. A bank Goldman Sachs przewiduje jego cenę na koniec roku na poziomie 3700 dol. za uncję wobec 2608 dol. na koniec 2024 roku i 3200 dol. 20 maja 2025. Stokenizowane złoto otworzy drogę do nowych produktów finansowych jak np. złote mikropłatności. Inne produkty inwestycyjne jak ETF-y oparte na złocie stracić mogą rację bytu.
Inwestycje w nieruchomości bardziej dostępne
Tokenizacja może też zrewolucjonizować rynek nieruchomości, umożliwiając inwestycje w ułamkowe ich części. To już powoli się dzieje, bo w ciągu kilku ostatnich lat sfinalizowano pierwsze tokenizowane transakcje dotyczące nieruchomości. jeżeli skala tych operacji znacząco wzrośnie, a wiele na to wskazuje, tak jak w przypadku złota, inwestycje takie rozszerzą znacząco bazę inwestorów i podaż nowych produktów, uwalniając kapitał na inne inwestycje. Deloitte Center for Financial Services przewiduje, iż do 2035 r. tokenizacja dotyczyć będzie nieruchomości o wartości 4 bln dol. wobec 0,3 bln w zeszłym roku. Dzięki temu powstaną fundusze nieruchomości przeznaczone dla klientów indywidualnych i instytucjonalnych oferujące inwestycje w stokenizowane aktywa nieruchomości.
Tokenizacja może też odblokować kapitał zamrożony w zabezpieczeniach (ang. collateral) produktów finansowych. Obecnie jego wartość ocenia się na 255 bilionów dolarów, ale tylko nieco ponad 10 proc. jego wartości jest aktywnie wykorzystywana. Odblokowanie choćby niewielkiego procentu tego potencjału miałoby transformacyjny wpływ na sposób finalizowania transakcji, zmniejszając ryzyko, uwalniając płynność i otwierając nowe sposoby na osiąganie zysków dla inwestorów.
Entuzjazm inwestorów
Rośnie na świecie zapał inwestorów do uwzględnienia stokenizowanych aktywów w swoich portfelach. Zeszłoroczne badania EY wskazują, iż do 2027 r. mogą oni przeznaczyć od 7 do 9 proc. swojego całego portfela inwestycyjnego na tokenizowane aktywa. Ich motywacja do takich przedsięwzięć wynika z postrzeganych zalet związanych z tokenizacją — zwiększonej płynności, niższych kosztów transakcyjnych, lepszej wydajności i zwiększonej przejrzystości. Inwestorzy instytucjonalni planują przeznaczyć średnio 5,6 proc. swoich portfeli na tokenizowane aktywa, a inwestorzy indywidualni o aktywach płynnych powyżej 1 mln dol. (HNWI) przewidują alokację na poziomie 8,6 proc. wartości swoich portfeli.
Banki też w to grają
Wdrożenie swoich strategii tokenizacji przyśpieszają światowe banki. Dwa lata temu Deutsche Bank nawiązał współpracę ze szwajcarskim dostawcą technologii aktywów cyfrowych Taurus w celu ustanowienia usług przechowywania aktywów cyfrowych i tokenizacji. Jednym z jej pionierów stał się JP Morgan, który już w 2019 roku uruchomił dedykowaną infrastrukturę blockchain do operacji na stokenizowanych aktywach. Ich wartość od tamtej pory przekroczyła 1,5 bln dolarów. Podobne rozwiązania istnieją także w Goldman Sachs i HSBC. Ten ostatni globalny bank dysponuje platformą tokenizowanych aktywów, za pośrednictwem której Europejski Bank Inwestycyjny zdecydował się wyemitować swoją pierwszą cyfrową obligację w funtach szterlingach w styczniu 2023 r. Aktywne są też podmioty zarządzające aktywami jak Blackrock i Templeton, które uruchomiły fundusze inwestycyjne oparte na stokenizowanych aktywach.
Sprzyjające regulacje
Opisane trendy sprawiają, iż po pandemii rynek tokenizowanych aktywów doświadcza dwucyfrowych średniorocznych wzrostów. Przyczynia się do tego rosnąca dojrzałość technologii blockchain, większa otwartość tradycyjnego sektora finansowego oraz regulacje wdrażane w wielu jurysdykcjach. Najbardziej zaawansowana jest pod tym względem Szwajcaria, w której funkcjonuje kryptodolina, gdzie ponad 1700 startupów zajmuje się zastosowaniami technologii rozproszonych rejestrów. Ustawa o technologii (DLT), która weszła tam w życie już 2021 r. wprowadzając nową kategorię infrastruktury rynku finansowego zwaną instrumentem obrotu DLT, definiuje instrumenty finansowe mogące być jego przedmiotem. Kwestie kryptoaktywów i tokenizacji reguluje również unijna dyrektywa MiCA, określając także wymogi licencyjne odnoszące się do stablecoinów i tokenizacji.
Estimated growth in tokenization per asset class in US$ trillion, Source: Approaching the Tokenization Tipping Point, Ripple and Boston Consulting Group, Apr 2025
Rynki tokenizacji aktywów rosną!
W Azji liderami jest Singapur i Hongkong, gdzie przeprowadza się pilotaż tokenizowanych aktywów i produktów za pośrednictwem piaskownic regulacyjnych i branżowych konsorcjów. W Singapurze odbywa się to pod parasolem banku centralnego, który zaangażował ponad 40 instytucji finansowych i innych interesariuszy w ramach projektu Guardian. Przystąpił też do niego niemiecki Bundesbank. W Hongkongu miejscowy regulator finansowy (HKMA) uruchomił podobne działania pod nazwą Projekt Ensemble. To inicjatywa rozwoju hurtowej waluty cyfrowej banku centralnego (wCBDC), która ma na celu wsparcie rozwoju rynku tokenizacji aktywów.
Rynek ten w nadchodzących latach będzie rósł jeszcze szybciej niż do tej pory. BCG i Ripple zapowiadają średnioroczne tempo wzrostu stokenizowanych aktywów w wysokości 53 proc. do 18,9 bln mld dol. w 2033 roku. To ciągle będzie kilka w porównaniu z globalną wartością aktywów, jednak udane inicjatywy mogą przyciągnąć znacznie więcej inwestorów i ich kapitału.
Autor zdjęcia: Photo by Alesia Kozik
