Trwa jubileuszowa, dziesiąta Konferencja Naukowo-Techniczna w Zawierciu, której organizatorem jest częstochowski Oddział Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji (SITK). Dla branży kolejowej to niezwykle intensywny czas, gdyż jednocześnie w Poznaniu odbywa się X Kongres Rozwoju Transportu. Oba wydarzenia mają prestiżowy dla całego sektora charakter.
Trzydniowa Konferencja w Zawierciu została zaplanowana w cyklu pięciu sesji plenarnych, w czasie których omawiane są najważniejsze dla branży zagadnienia, w szczególności zagadnienia związane z bezpieczeństwem skrzyżowań kolei z drogami kołowymi. Problemy analizowane są w szerokim kontekście ekonomicznym, technicznym i prawnym.
Konferencja w Zawierciu objęta została honorowym patronatem m.in. przez Ministra Infrastruktury Dariusza Kilmczaka. Z uwagi na trwające równolegle dwa ważne dla branży kolejowej wydarzenia, podkreślić należy fakt, iż odpowiedzialny za resort transportu kolejowego podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury Piotr Malepszak, mimo napiętego grafiku zdołał pogodzić oba wydarzenia biorąc w nich czynny udział.
W swoim wystąpieniu Piotr Malepszak podkreślał fakt, iż niezwykle cenna jest możliwość dyskusji w gronie specjalistów i ekspertów, co pozwala na wyciągnięcie zdecydowanie ciekawszych wniosków. Wskazał na kilka istotnych zagadnień, nad którymi kolej musi popracować, jednym z nich jest zagadnienie punktualności, co ściśle wiąże się z kwestiami zwiększania bezpieczeństwa w ruchu łączonym kolejowo-drogowym. Punktualność Intercity wynosząca ok. 60% jest niesatysfakcjonująca, ministerstwo oczekuje, iż wzrośnie ona już w trakcie najbliższych wakacji do ponad 80%. Podsekretarz stanu wspomniał o 191 zdarzeniach z autami, które miały miejsce w ubiegłym roku, a które m.in. przełożyły się na gigantyczne opóźnienia w ruchu kolejowym. W ten sposób podkreślona została ranga poruszanych w czasie Konferencji tematów, związanych z bezpieczeństwem przejazdów kolejowo-drogowych.
Innowacyjne rozwiązania poprawiające bezpieczeństwo
Część wystąpień poświęcona została na prezentacje rozwiązań w zakresie poprawy poziomu bezpieczeństwa. Innowacyjne rozwiązania sygnalizacyjne przedstawiła firma KYOSAN Europe, będąca częścią japońskiej struktury o ponad stuletniej tradycji. Ideą przewodnią przedsiębiorstwa jest niezawodność i bezpieczeństwo. Na konferencji w Zawierciu skoncentrowano się na omówieniu sygnalizacji związanej z przejazdami kolejowymi. Dla Kyosan podstawowa koncepcja fail-safe oznacza właśnie żadnych awarii i żadnych wymówek. A w przypadku wystąpienia awarii lub nieprawidłowego działania systemu, minimalizacja możliwych skutków. To myśl przewodnia obejmująca wszystkie projekty spółki, od sygnalizatorów kolejowych po firmy sygnalizacyjne, które wspierają wszystkie aspekty transportu kolejowego. Kyosan nieustannie pracuje nad rozwojem, udoskonalając technologie odpornych na awarie dla swoich urządzeń i systemów sygnalizacji kolejowej. Na linii kolejowej nr 139 (przejazd kolejowo-drogowy kat. B), zaimplementowano nowe rozwiązania przejazdowe. Pilotażowa instalacja w Tychach, gdzie zastosowano japońskie rozwiązania firmy Kyosan informujące o kierunku nadjeżdżającego pociągu, jest jedynym tak oznakowanym przejazdem w Europie. Urządzenie SDI-RS1T przekazuje informacje użytkownikom ruchu drogowego o spodziewanych kierunkach jazdy pociągów nadjeżdżających w stronę przejazdu kolejowo-drogowego. Jest to szczególnie istotne w przypadku pociągów nadjeżdżających z obu stron, gdyż zdarza się, iż użytkownicy ruchu drogowego nie zauważają zbliżania się drugiego pojazdu kolejowego z przeciwnego kierunku po przejechaniu pierwszego z nich. Integrację systemu oraz zabudowę urządzeń w terenie wykonała spółka Monat, dla której ważnym elementem rozwoju są badania i konstrukcje innowacyjnych rozwiązań dla sektora kolejowego. Spółka wychodząc naprzeciw oczekiwaniom rynku, sukcesywnie rozszerza swoją działalność poprzez dostarczanie indywidualnych rozwiązań zwiększających poziom bezpieczeństwa. Doświadczenia z rynku japońskiego, gdzie wszystkie strzeżone przejazdy kolejowo-drogowe są wyposażone w tego typu rozwiązania, dowodzą ich skuteczności. W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat koleje japońskie zanotowały znaczny spadek wypadków i incydentów na przejazdach wraz ze wzrostem liczby zainstalowanych urządzeń informujących o kierunku przejazdu pociągu, laserowych detektorów przeszkód i przycisków alarmowych.
Panele i sesje merytoryczne organizatorzy wzbogacili o zajęcia praktyczne. W pierwszej części dnia (6 czerwca) odbyła się wycieczka terenowo techniczna – przejazd drezyną z Zawiercia do Tarnowskich Gór przez stację Pyrzowice (Katowice Airport). To jedna z najważniejszych inwestycji kolejowych, oddana w grudniu ubiegłego roku. Pociąg kursuje na trasie: Częstochowa – Częstochowa Raków – Poraj – Myszków – Zawiercie – Poręba – Siewierz – Mierzęcice – Pyrzowice Lotnisko – Miasteczko Śląskie Centrum – Tarnowskie Góry.
Delegacja uczestników Konferencji miała niezwykłą okazję na własne oczy przekonać się, jak wygląda i jak przebiega odcinek tej nowoczesnej magistrali na trasie właśnie od Zawiercia do Tarnowskich Gór. W ramach projektu wybudowano i zrewitalizowano prawie 48 km torów z pełną infrastrukturą. Kosztował on blisko 700 mln zł. (500 mln – to środki unijne) i był jednym z największych tego typu na terenie Śląska, a to dopiero część szerokiej inwestycji związanej z przebudową węzła kolejowego Katowice. PKP PLK zadbały o bezpieczeństwo, szczególnie na skrzyżowaniach dróg kołowych i szynowych. Na nowej trasie znajduje się m. in. 38 przejazdów kolejowo-drogowych, powstały tu bezkolizyjne skrzyżowania (np. wiadukty kolejowe nad drogą DW 908, nad autostradą A1, czy nad drogą DW 913), wybudowano także przejścia podziemne na stacjach Siewierz i Pyrzowice Lotnisko.
Uruchomienie połączenia kolejowego do lotniska Katowice w Pyrzowicach to rozwiązanie, które ułatwia mieszkańcom dotarcie do portu lotniczego w komfortowych warunkach, zwiększając potencjał samego lotniska. To także większa dostępność i lepsza komunikacja oraz szansa na rozwój gospodarczy w kontekście ulepszenia transportu towarowego.
Autor: Antonina Foerster
Fot. Kamil Nalepa
O innowacyjnych japońskich rozwiązaniach pisaliśmy tutaj: