Ujawniono skalę nieprawidłowości w polskiej gastronomii

Inspekcja Handlowa sprawdziła 626 lokali gastronomicznych. W 75 proc. stwierdzili nieprawidłowości.

Najwięcej dotyczyło uwidaczniania cen: braku cennika i ilości potrawy lub napoju. Stwierdziła też nierzetelną obsługę – porcje były za małe lub użyto innego składnika niż zadeklarowany w menu.

75 proc. lokali gastronomicznych z nieprawidłowościami

Wszystkie 16 inspektoratów Inspekcji Handlowej w 2024 r. skontrolowało rzetelność obsługi konsumentów oraz prawidłowość uwidaczniania cen w 626 lokalach gastronomicznych działających w systemie otwartym, oferujących dania na miejscu i na wynos – małe lokale gastronomiczne, restauracje, lokale typu fast food, bary mleczne, smażalnie ryb.

Nieprzestrzeganie przepisów o uwidacznianiu cen wykryto w 354 przypadkach – 56,5 proc. skontrolowanych lokali: brak informacji o gramaturze/ilości potrawy lub napoju w cenniku/menu, brak cennika/menu, różnica na niekorzyść konsumenta między ceną uwidocznioną przy towarze lub w menu a pobraną w kasie. Stosowanie nielegalizowanych przyrządów pomiarowych stwierdzono w 143 miejscach – 22,8 proc. skontrolowanych lokali. Przedsiębiorcy używali przyrządów pomiarowych bez aktualnych cech legalizacji lub odmierzali porcje tzw. wagami domowymi – niepodlegającymi prawnej kontroli metrologicznej, które nie mogą być używane do odważania porcji.

Nierzetelną obsługę konsumentów stwierdzono w 110 przypadkach – 17 proc. skontrolowanych lokali. Nieprawidłowości te dotyczyły głównie wydania za małej porcji w stosunku do deklarowanej w menu.

Użycie do przygotowania dania innego składnika niż wymieniony w menu stwierdzono w 65 na 614 przypadków– 10,6 proc. skontrolowanych lokali. Najczęściej podmieniano produkt objęty ochroną jako chroniona nazwa pochodzenia – było tak w 35 przypadkach.

Niepobranie opłaty za produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych stwierdzono w 43 na 527 lokali– 8,2 proc. skontrolowanych. Sprawdzono, czy lokale prowadzące sprzedaż napojów alkoholowych przestrzegają przepisów ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Nieprawidłowości stwierdzono w 81 z 498 miejsc – 16,3 proc.. Na ogół brakowało wywieszek informujących o szkodliwości spożywania napojów alkoholowych. Nieprzestrzeganie przepisów ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych stwierdzono w 48 placówkach gastronomicznych na 622 skontrolowane – 7,7 proc. – brakowało wymaganych informacji dotyczących zakazu palenia wyrobów tytoniowych lub zamieszczono niepełne informacje.

Kary dla przedsiębiorców

Wystąpienia pokontrolne do właścicieli placówek nakazujące podjęcie działań zmierzających do usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości. 163 decyzje o karach na łączną kwotę 177 750 zł w związku z nieprawidłową informacją o cenach. 110 mandatów karnych na łączną kwotę 17 700 zł na osoby odpowiedzialne za popełnienie wykroczeń i 55 wniosków do sądów rejonowych o ukaranie sprawców wykroczeń.

Informacje o nieprawidłowościach przekazane zgodnie z adekwatnościami – 23 do Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, 16 do urzędów miar, 4 do Państwowej Inspekcji Sanitarnej; 2 do organów wydających zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych. 23 sprawy (dotyczące np. win bez akcyzy) przekazane Krajowej Administracji Skarbowej. 4 zawiadomienia do prokuratury o podejrzeniu popełnienia przestępstwa w związku z naruszeniem przepisów ustawy o wychowaniu w trzeźwości.