4 godzin temu
Urząd Transportu Kolejowego (UTK) prezentuje najnowszy reportaż „Zabytki kolejnictwa – ocalić od zapomnienia”. Materiał zatytułowany „100 150 200” to opowieść o trzech wyjątkowych rocznicach przypadających w 2025 r.: o 200-leciu kolei na świecie, 150-leciu Parowozowni Gniezno oraz szczególnie ważnym dla urzędu jubileuszu 100-lecia powołania w Polsce państwowego nadzoru kolejowego.
Tegoroczna premiera reportażu ma wymiar symboliczny. 14 grudnia 2025 r. mija dokładnie sto lat od uchwalenia ustawy o Głównej Inspekcji Kolejowej (14 grudnia 1925 r.). Akt ten był bardzo istotny dla systemowego dbania o bezpieczeństwo przewozów w niepodległej Polsce. Dzisiejszy Urząd Transportu Kolejowego jest bezpośrednim spadkobiercą tej tradycji, łącząc nowoczesne metody nadzoru z szacunkiem dla historycznego dorobku swoich poprzedników.
100 lat temu powstały instytucje, które położyły fundament pod zorganizowany nadzór nad bezpieczeństwem kolei. Urząd Transportu Kolejowego kontynuuje ich misję, ale też odpowiedzialność za pamięć o dziedzictwie kolejnictwa. W cyklu „Zabytki kolejnictwa – ocalić od zapomnienia” pokazujemy, jak wiele fascynujących historii kryje się za torami, dworcami i taborem. Jubileuszowe liczby 100, 150 i 200 przypominają, jak głęboko kolej wpisała się w rozwój naszego kraju i jak ważne jest, by tej pamięci nie stracić. Parowozownia w Gnieźnie jest jednym z miejsc, w których ta historia wciąż żyje – o wadze tego dziedzictwa kolejowego i roli urzędu w jego pielęgnowaniu mówi dr inż. Ignacy Góra, prezes UTK.
Parowozownia Gniezno na pierwszym planie
Reportaż przedstawia historię Parowozowni Gniezno. To jeden z największych i najciekawszych kompleksów kolejowych w Europie, który w tym roku obchodzi swoje 150-lecie. Obiekt, wybudowany w drugiej połowie XIX w., przez dekady stanowił najważniejszy punkt na mapie połączeń między Poznaniem, Gnieznem, Inowrocławiem i Toruniem. W reportażu widzowie mogą zobaczyć unikatowe elementy infrastruktury, takie jak dwie hale wachlarzowe mieszczące łącznie 47 stanowisk, zabytkową wieżę ciśnień, rzadki drewniany żuraw węglowy oraz manualnie obsługiwaną obrotnicę, która wciąż działa.
Reportaż pokazuje nie tylko architekturę, ale także wysiłek ludzi – społeczników – ze Stowarzyszenia Parowozownia Gniezno, którzy ratują ten kompleks przed degradacją. To oni nadają parowozowni nowe życie jako żywemu pomnikowi techniki.
Film „100 150 200” to kolejna produkcja projektu edukacyjno-historycznego, który UTK realizuje od 2019 r. Wcześniejsze materiały przybliżyły historię m.in. wagonu motorowego Ganz, parowozu Ty2-323, malowniczych linii górskich, stacji w Nojewie czy lokomotywy elektrycznej EP03.
Źródło: UTK
Fot. Radosław Sikorski
Zobacz również:
