W jaki sposób zatrzymać wodę w glebie?

To co się dzieje z pogodą w ostatnich miesiącach pokazuje, iż trzeba zatrzymać każdą wodę w glebie, by móc zebrać dobry plon. Dlatego poniżej przedstawimy sposoby, które to ułatwią.

By zatrzymać wodę w glebie, warto połączyć kilka technik. Niektóre z nich poprawią wchłanianie wody przez glebę, inne z kolei utrudnią jej straty. Jednakże warto dokładnie je poznać, by wybrać najlepsze rozwiązanie dla naszych pól i wdrożyć przed zasiewami ozimin 2024.

Odpowiednia uprawa pola pozwala zatrzymać wodę w glebie

Prostym zabiegiem, który pozwala zatrzymać wodę w glebie, jest płytkie spulchnianie gleby w okresie posusznym. Zabieg ten przerywa podsiąk kapilarny wody do strefy powierzchniowej. Bez tego woda gwałtownie i bezproduktywnie wyparowuje. W ograniczaniu strat wody pomaga też włókowanie i bronowanie roli po orce przedzimowej.
Warto także zabezpieczyć powierzchnię gleby przed bezpośrednim działaniem promieni słonecznych przez mulczowanie resztkami materii organicznej. Zabieg ten ponadto chroni glebę przed erozją oraz ograniczy niszczycielski wpływ ulewnych opadów deszczu i spowolni odpływ wody opadowej.

Woda w glebie a prawidłowy odczyn gleby

By zatrzymać wodę w glebie, należy utrzymywać jej pH i zasobność w składniki pokarmowe, takie jak potas, a niekiedy także sód. Pierwiastki te optymalizują gospodarkę wodną roślin. Ułatwiają one pobieranie wody przez korzenie i jej transport w wiązkach przewodzących. Rośliny zużywają wówczas mniej wody na wyprodukowanie jednostki suchej masy dzięki obniżeniu transpiracji. W efekcie lepiej wytrzymują stres suszy i dłużej w ciągu dnia utrzymują turgor. Dzięki temu wykazują się większą aktywnością fotosyntezy i korzystnym wskaźnikiem asymilacji netto. Ostatecznie roślina gromadzi więcej materiałów zapasowych.

Wzbogacaj glebę w produkty pozwalające zatrzymać wodę

Doskonałym sposobem na zwiększenie zdolności gleby do zatrzymywania wody jest utrzymanie na wysokim poziomie zawartości substancji organicznej. W szczególności dotyczy to frakcji humusowej, która chłonie i zatrzymuje znacznie większe ilości wody (3–5-krotnie większe), niż mineralna frakcja gleby. W tym celu należy systematycznie stosować nawozy naturalne i organiczne. Przy czym lepiej stosować je częściej w mniejszych dawkach niż jedną dużą dawkę raz na kilka lat. Na przykład stosowane zwykle co 4 lata 40 ton obornika na hektar warto podzielić i aplikować w dawce 10 ton na hektar corocznie (nawożenie organiczne zachowawcze).

Stałe zaopatrzenie w materię organiczną pozwoli lepiej zatrzymać wodę w glebie, a ponadto wspomaga wzrost pożytecznych mikroorganizmów glebowych. A te między innymi są w stanie pobudzać w roślinie mechanizmy pozwalające łagodzić stres suszy.

Jeśli nie próchnica to co?

Jednakże w sytuacji, kiedy gleba na polu jest bardzo uboga w próchnicę, to warto sięgnąć po rozwiązania pozwalające na szybką poprawę jej umiejętności magazynowania wody. Niezłym rozwiązaniem jest zastosowanie specjalistycznych preparatów doglebowych, które chłoną duże ilości wody, a mianowicie hydrożeli. Dobre hydrożele przeznaczone do upraw są w stanie zmagazynować od 200 do 300 ml wody w jednym gramie produktu. Następnie oddają one wchłoniętą wodę roślinom w okresie niedoboru opadów. Poza wodą hydrożele mogą magazynować składniki mineralne, dzięki czemu ogranicza się ich straty z gleby. Jednakże warto pamiętać, iż hydrożele ulegają rozkładowi przez znajdujące się w glebie mikroorganizmy. Dlatego po pięciu latach od aplikacji możemy ich już nie znaleźć w glebie. W związku z tym warto uzupełniać ten produkt w glebie, by utrzymać jej zdolność do zatrzymania wody w glebie.

Decydując się na to ostatnie rozwiązanie, warto być uważnym, ponieważ w sprzedaży znajdują się także hydrożele inżynieryjne o dużo większej pojemności wodnej. Jednak w przeciwieństwie do hydrożeli rolniczych opracowano je tak, by nie oddawały wchłoniętej wody. Dlatego ich użycie może wręcz doprowadzić do pogorszenia zaopatrzenia roślin w wodę.