W ramach Weekendu Architektury w Gdyni odbyły się interdyscyplinarne warsztaty pt. „Małe miasta, wielkie dane – Pomorze. Nowe technologie a projektowanie tożsamości miejsca: realne wsparcie czy konceptualna pułapka?”, zorganizowane przez Laboratorium Regionów.
Wydarzenie stanowiło przestrzeń pogłębionej refleksji nad rolą danych, narzędzi cyfrowych i lokalnych zasobów w kształtowaniu współczesnej przestrzeni miejskiej, ze szczególnym uwzględnieniem tożsamości miejsca.
Celem warsztatów było zbadanie, w jaki sposób nowoczesne narzędzia analityczne – od danych przestrzennych, przez audyt krajobrazowy, po lokalne narracje – mogą wspierać procesy projektowania tożsamości miejsca i zrównoważonego rozwoju m miast. Kluczowym pytaniem było, czy technologie cyfrowe stanowią realne wsparcie dla lokalnych społeczności i decydentów, czy też mogą prowadzić do uproszczeń, ujednolicenia i utraty unikalnego charakteru miejsca.
W toku pracy warsztatowej wyłoniło się kilka kluczowych obserwacji, które rzucają światło na potencjał i ograniczenia narzędzi analitycznych w kontekście projektowania tożsamości miejsca. Uczestnicy zgodnie podkreślali, iż wartość takich narzędzi ujawnia się przede wszystkim wtedy, gdy są one osadzone w lokalnym kontekście i wykorzystywane jako wsparcie dla refleksji eksperckiej, a nie jako autonomiczne źródło decyzji. Ich rola polega na porządkowaniu danych, wspieraniu dialogu między interesariuszami oraz umożliwianiu tworzenia scenariuszy rozwojowych.
Szczególne znaczenie przypisano również danym jakościowym i lokalnym narracjom, które powinny stanowić niezbędne uzupełnienie danych ilościowych. Tylko ich równoległe uwzględnienie pozwala na pełniejsze uchwycenie charakteru miejsca i jego społecznej dynamiki. Wreszcie, uczestnicy wskazali na wartość testowania narzędzia w zróżnicowanych środowiskach — od pracy urzędowej, przez konsultacje społeczne, po działania edukacyjne i partycypacyjne — co umożliwia jego wielowymiarową ocenę i dostosowanie do realnych potrzeb użytkowników.
Warsztaty stanowiły unikalną okazję do pracy w zespołach łączących różne kompetencje – od praktyków i badaczy, po przedstawicieli instytucji publicznych i środowisk lokalnych. Wspólna praca nad konkretnym przypadkiem miasta Puck pozwoliła nie tylko na pogłębioną diagnozę, ale również na wypracowanie rekomendacji dotyczących dalszego rozwoju narzędzia analitycznego oraz kierunków rozwoju przestrzennego miasta. Wydarzenie potwierdziło, iż interdyscyplinarna kooperacja oraz odpowiedzialne wykorzystanie technologii mogą realnie wspierać projektowanie tożsamości miejsca i zrównoważony rozwój małych miast.
Prowadzące i prowadzący warsztatów:
- Karolina Scheibe-Skorczyk – architektka NIAIU / Laboratorium Regionów;
- Katarzyna Domagalska – historyczka architektury NIAIU / Laboratorium Regionów;
- Agata Podgajna – architektka, urbanistka / Laboratorium Regionów;
- Kacper Radziszewki – architekt, programista Politechnika Gdańska Katedra Sztuk Wizualnych;
- Anna Łoziak – architektka, Pomorskie Biuro Planowania Regionalnego);
- Marta Akincza – architektka krajobrazu, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie / Laboratorium Regionów.
