8 godzin temu
W czwartek (21.08.2025) prezydent Karol Nawrocki podpisał ustawę o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych. Ustawa m.in. rozszerza zakres stosowania tzw. milczącej zgody i zmienia limit działalności nierejestrowej z miesięcznego na kwartalny.
Ustawa upraszcza także prowadzenie działalności nierejestrowej poprzez zmianę limitu dla takiej działalności z miesięcznego na kwartalny.
Wyjaśnijmy: działalność nierejestrowa (nieewidencjonowana) to drobna działalność zarobkowa nie wymagająca - w zgodzie z prawem - rejestrowania firmy. Często jest to mini-biznes prowadzony sezonowo (np. w wakacje - w okresie letnim). Niekiedy są to drobne prace wykonywane przez "fachowca". Dane resortu finansów pokazują, iż taką właśnie nierejestrowaną działalność może prowadzić w kraju ok. 80 tys. podatników (dane z 2023 roku), a ich przychody ogółem to choćby 0,5 mld zł.Reklama
Działalność nierejestrowa? Trzeba spełnić warunki
Działalność nierejestrowa (nierejestrowana, nieewidencjonowana) upraszcza wykonywanie takich niewielkich przedsięwzięć. Aby skorzystać z tej formy trzeba spełnić dwa warunki: po pierwsze nie prowadzić rejestrowanej działalności przez ostatnie 5 lat; a po drugie zmieścić się w limicie dochodowym ustalanym przez ustawę. w tej chwili (2025 r.) miesięczny limit przychodu dla działalności nierejestrowanej wynosi 3499,50 zł. Kwota ta wynika z ustawy (nie więcej niż 75 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę). Pensja minimalna w 2025 r. to 4666 zł brutto, limit działalności nierejestrowej wynosi więc 75 proc. z 4666 zł czyli wspomniane 3499,50 zł.
Taka konstrukcja ułatwiała nie przynoszącą wielkich dochodów stałą działalność (np. rękodzieło, drobne prace konserwatorskie itp.). Jednak nie wpierała prac i zajęć sezonowych, które - choć w skali miesiąca mogły przynieść więcej pieniędzy - w skali roku nie dawały wielkich zysków. Doskonałym przykładem mogą być zajęcia wakacyjne, wykonywane bez umowy o pracę (bez powiązań z jakimkolwiek zleceniodawcą) i bez zakładania własnej firmy.
Nowy sposób obliczania limitu przychodu dla działalności nierejestrowanej
Tę niedogodność ma właśnie zmienić nowelizacja przepisów. Wprowadza limit kwartalny, w którym przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym kwartale 225 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Co ważne, nie zmienia się wysokość limitu - zmianie ulega jedynie sposób jego przeliczenia (z miesięcznego na kwartalny).
W uzasadnieniu zmian ustawodawcy napisali, iż nowe rozwiązanie "odpowiada realiom sezonowej działalności, gdzie osoby oferujące usługi w okresach wakacyjnych lub świątecznych, mogą zarabiać więcej w krótkim okresie, bez konieczności rejestrowania działalności". Dodano, iż zmiana ta pozwala na bardziej elastyczne podejście do prowadzenia działalności zarobkowej, co może zachęcić kolejne osoby do jej podejmowania. W praktyce, wyższy przychód w danym miesiącu nie będzie automatycznie zmuszał do rejestrowania działalności gospodarczej.
Działalność nieewidencjonowana (nierejestrowana) nie zwalnia z podatków i innych obowiązków
Warto pamiętać, iż prowadzenie działalności nierejestrowanej wiąże się z wieloma obowiązkami, przypominającymi prowadzenie rejestrowanej działalności gospodarczej. Przede wszystkim działalność nieewidencjonowana nie zwalnia z podatków. Nie trzeba co prawda płacić comiesięcznych zaliczek na podatek dochodowy, ale podatek należy rozliczyć w rocznym zeznaniu PIT.
Prowadzący działalność nierejestrowaną ma obowiązek prowadzić dzienną ewidencję sprzedaży (to na tej podstawie określony może być limit uprawniający do tej formy działalności). W ewidencji zapisywana jest sprzedaż za dany dzień, nie później niż przed dokonaniem sprzedaży w dniu następnym. Co ważne, o ile ewidencja sprzedaży będzie prowadzona nierzetelnie, albo nie będzie prowadzona w ogóle, organ podatkowy może sam określić wartość sprzedaży opodatkowanej i ustalić kwotę należnego podatku.
Dodajmy, iż działalność nierejestrowa co do zasady nie rodzi obowiązku zapłaty składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Ale uwaga - prawnicy zauważyli, iż ZUS w różny sposób traktuje różne rodzaje działalności nierejestrowanej (nierejestrowej, nieewidencjonowanej). o ile jest to sprzedaż (dostawa towaru), nie ma wątpliwości, iż składek nie trzeba odprowadzać. o ile jednak są to usługi, to może się okazać, iż zostanie potraktowana jak zlecenie (umowa cywilnoprawna), które podlega oskładkowaniu. Działalność nierejestrowaną oznacza, iż osoba ją prowadząca nie jest przedsiębiorcą. Zgodnie z Kodeksem cywilnym zawierane umowy o świadczenie usług stanowią w takim przypadku umowy-zlecenia. Od takich umów zleceniodawca odprowadza składki do ZUS.
***
