Upadek rządu Michela Barniera, który sprawował funkcję premiera od września 2023 roku, wywołał poważny kryzys polityczny i gospodarczy. Barnier ustąpił po przegłosowaniu wotum nieufności, które było efektem sporu budżetowego. Jego zaledwie kilkumiesięczna kadencja stała się najkrótszą w historii V Republiki Francuskiej.
Plan „toksyczny dla Francuzów”
Kluczowy punkt konfliktu stanowił projekt budżetu na 2025 rok. Propozycja zakładała cięcia wydatków oraz podwyżki podatków na kwotę 60 miliardów euro, co miało zmniejszyć deficyt budżetowy z 6.1% PKB w 2023 roku do 5% w 2025 roku. Spotkało się to jednak z ostrą krytyką zarówno skrajnej prawicy, jak i lewicy. Marine Le Pen, liderka skrajnej prawicy, określiła ten plan jako „toksyczny dla Francuzów”, co doprowadziło do współpracy ugrupowań o przeciwnych ideologiach przeciwko rządowi.
Polityczne zamieszanie odbija się na rynkach finansowych. Spread między obligacjami francuskimi a niemieckimi osiągnął ponad 80 punktów bazowych, najwyższy poziom od 2012 roku, co wskazuje na rosnące ryzyko polityczne. Rentowność 10-letnich francuskich obligacji wynosi w tej chwili 2.90%, podczas gdy niemieckich – 2.08%. Kurs EUR/USD w oczekiwaniu na jutrzejsze NFP znajduje się na poziomie 1.0528, a indeks CAC40 wynosi 7332.6 punktów, odzwierciedlając niepewność inwestorów.
Kto nowym premierem?
Prezydent Emmanuel Macron stoi przed trudnym zadaniem znalezienia nowego premiera, który zdoła zbudować poparcie w podzielonym parlamencie. Dotychczasowe próby budowy koalicji napotkały poważne trudności, a nowe wybory parlamentarne mogą odbyć się najwcześniej w lipcu 2024 roku. Macron zapowiedział, iż nie zrezygnuje z urzędu przed końcem swojej kadencji w 2027 roku, mimo nasilającej się presji ze strony opozycji. Marine Le Pen nie tylko wywiera naciski na prezydenta, ale również deklaruje chęć współpracy nad nowym budżetem, pod warunkiem uwzględnienia jej postulatów.
Rząd tymczasowy korzysta w tej chwili z nadzwyczajnych przepisów, aby zapewnić podstawowe finansowanie państwa i pobór podatków. Minister finansów ostrzega jednak, iż takie rozwiązania zwiększą obciążenia podatkowe dla gospodarstw domowych i wpłyną negatywnie na najważniejsze obszary, takie jak bezpieczeństwo i rolnictwo.
Macron i jego sojusznicy starają się odbudować „Republikański Front” – koalicję partii głównego nurtu – aby przekonać umiarkowanych socjalistów do zerwania współpracy z radykalną lewicą. Sytuacja polityczna i gospodarcza Francji pozostaje napięta, a dalszy rozwój wydarzeń zależy od decyzji prezydenta i nowego rządu. najważniejsze będzie znalezienie sposobu na zażegnanie kryzysu politycznego i odbudowę zaufania inwestorów, by uniknąć pogłębienia problemów gospodarczych.
Źródło: OANDA TMS Brokers