Rolnicy od dawna zgłaszają problemy z dostępem do doradców rolniczych i ekspertów przyrodniczych. To właśnie oni wspierają gospodarstwa przy wypełnianiu wniosków o unijne dopłaty, przygotowywaniu dokumentacji środowiskowej czy planów rolnośrodowiskowych. Teraz rząd chce ułatwić rolnikom dostęp do tych usług.

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przygotowało projekt nowelizacji ustawy o Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027, który został opublikowany na stronie Rządowego Centrum Legislacji i skierowany do konsultacji publicznych.
Dlaczego potrzebne są zmiany?
W ostatnich dwóch latach wielu doradców zostało skreślonych z listy prowadzonej przez Centrum Doradztwa Rolniczego. Powodem były m.in. niezdane egzaminy uzupełniające, brak udziału w obowiązkowych szkoleniach czy przyczyny losowe, takie jak choroba lub urlop macierzyński.
Według danych z czerwca 2025 r.:
- na liście doradców rolniczych figuruje 3383 osoby, w tym 1870 ze specjalizacją rolnośrodowiskową,
- liczba ekspertów przyrodniczych wynosi 596,
- w ciągu roku skreślono aż 557 doradców rolniczych, 315 specjalistów rolnośrodowiskowych i 152 ekspertów przyrodniczych.
Rolnicy sygnalizowali, iż przy obecnej liczbie naborów do programów ARiMR doradców po prostu brakuje.
Proponowane rozwiązania
Ministerstwo proponuje kilka ułatwień, które mają poszerzyć dostęp do zawodu doradcy i eksperta:
- niższe wymagania edukacyjne dla doświadczonych praktyków – osoby z co najmniej 10-letnim doświadczeniem w doradztwie będą mogły ubiegać się o wpis na listę, mając średnie wykształcenie (obecnie wymagane jest wyższe),
- rozszerzenie katalogu kierunków studiów – w przypadku doradców o m.in. agrobiznes, rolnictwo i spółdzielczość, żywienie zwierząt, bezpieczeństwo żywności, technologię żywności czy leśnictwo; w przypadku ekspertów przyrodniczych – o biotechnologię i ochronę przyrody,
- otwarcie listy dla absolwentów szkół średnich – np. technikum rolniczego, ogrodniczego, melioracyjnego czy pszczelarskiego. Ekspertami przyrodniczymi będą mogły zostać osoby z maturą po klasie biologicznej w liceum lub absolwenci technikum leśnego.
Korzyści dla rolników
Zwiększenie liczby doradców ma przede wszystkim pomóc rolnikom w sprawnym korzystaniu z funduszy unijnych. Jak czytamy w uzasadnieniu projektu:
„Zwiększenie liczby doradców rolniczych i ekspertów przyrodniczych przyczyni się do efektywniejszego wykorzystania środków UE, poprawi konkurencyjność gospodarstw i ułatwi rolnikom podejmowanie decyzji o korzystaniu ze wsparcia”.
Co dalej?
Projekt nowelizacji ustawy trafił do konsultacji publicznych. Ostateczne przepisy mogą wejść w życie jeszcze przed kolejnymi naborami prowadzonymi przez ARiMR.