Gdy badasz firmę pod kątem jej płynności czy wypłacalności, możesz skorzystać ze wskaźnika Altmana. Pozwala on z ponad 90-procentową skutecznością określić czy dane przedsiębiorstwo zbankrutuje w ciągu najbliższego roku. Niezły wynik, który wielu inwestorom może pozwolić zaoszczędzić masę kapitału.
Czym jest wskaźnik Altmana?
Formuła Altmana służąca do przewidywania bankructwa została opublikowana w 1968 roku przez Edwarda I. Altmana, który wówczas był adiunktem finansów na Uniwersytecie Nowojorskim. Pomysł Altmana na opracowanie formuły przewidywania bankructwa narodził się w czasie Wielkiego Kryzysu, kiedy przedsiębiorstwa doświadczyły gwałtownego wzrostu przypadków niewypłacalności (o samym wielkim kryzysie przeczytacie w tekście „Historia rynkowa USA w pięciu krachach”).
Wskaźnik ten może być wykorzystany do przewidywania prawdopodobieństwa bankructwa firmy w okresie do dwóch lat. Dane pokazują jednak, iż w perspektywie roku daje on znacznie lepsze wyniki. Altman postanowił dowiedzieć się, jakie cechy spółek pozwalają odpowiednio wcześniej stwierdzić, które z nich upadną, a które przetrwają. W wyniku matematycznych obliczeń opracował wzór składający się z pięciu zmiennych. Widać je poniżej.
Formuła Z-score Altmana jest zapisana w następujący sposób:
Znajdziesz tam więcej wartościowych treści o inwestowani, giełdzie i rynkach.
DNA Rynków – merytorycznie o giełdach i gospodarkach
Skuteczność wskaźnika Altmana
Z-score niższy niż 1,8 oznacza, iż firma jest już w fatalnej sytuacji finansowej i istnieje duże prawdopodobieństwo bankructwa. Z drugiej strony ocena 3 i więcej oznacza, iż firma znajduje się w bezpiecznej strefie i jest mało prawdopodobne, żeby stało się coś złego. Wynik od 1,8 do 3 oznacza, iż firma znajduje się szarej strefie i ma średnie szanse na ogłoszenie upadłości.
Altman wyliczył także, iż najczęstszą granicą oddzielającą przyszłych bankrutów od zdrowych spółek była wartość 2,675. Wskaźnik Z-score dla 94 proc. firm, które upadły, na rok przed bankructwem był poniżej progu 2,675. Dwa lata przed bankructwem prawdopodobieństwo jego wykrycia było już znacznie mniejsze, ale i tak wynosiło niezłe 72%. Wynik osiągnięty na podstawie wzoru sprawdził się w przypadku tak spektakularnych bankructw jak Enronu czy WorldComu.
Graficzne przedstawienie wartości wskaźnika Altmana
Wskaźnik w praktyce
Wskaźnik Altmana przewidział również pogarszającą się sytuacje firm w roku 2007, a tym samym zapowiedział kryzys lat 2008 – 2009. W 2007 roku wskaźnik Altmana wskazywał, iż ryzyko firm znacznie wzrosło. Mediana Altmana Z-score firm w 2007 roku wyniosła 1,81, czyli bardzo blisko progu wskazującego na wysokie prawdopodobieństwo bankructwa.
Wskaźnik zdaje się też nie tracić na swojej aktualności. Tak samo, jak w przeszłości, te same czynniki decydują o bankructwie firmy. Dane zebrane przez Altmana w latach 1968 – 2000 na 316 firmach, pokazały jednoznacznie, iż model wciąż pozwalał na przewidywanie bankructwa ze skutecznością 82-94%. Liczba ta wahała się nieznacznie w zależności od badanego okresu.
Dzisiaj inwestorzy nie muszą wyliczać wskaźnika manualnie. O wiele wygodniej będzie jednak wykorzystać gotowe portale, gdzie dostaniemy gotowe, wyliczone wartości dla konkretnych spółek. Trzeba jednak pamiętać, iż na portalach znajdziemy najczęściej wskaźnik w wersji zmodyfikowanej i dopasowanej do państw rozwijających się, gdzie wartościami optymalnymi są te większe niż 5,85.
Do zarobienia,
Karol Badowski