Założycielem destylarni Aberfeldy był John Dewar – syn lokalnego rolnika, który w 1846 roku założył własny biznes i był jednym z pierwszych przedsiębiorców zajmujących się kupażem whisky. John Dewar działał na fali wielkiej popularności whisky, która utrzymywała się pod koniec XIX w. Celem powstania destylarni Aberfeldy było zapewnienie whisky do produkcji już wtedy rosnącego globalnie blendu Dewar’s. Dzisiaj Aberfeldy posiada lojalną społeczność, która często rozpoznaję tę whisky jako „złoty dram” na kanwie jej miodowych aromatów albo jako malt stojący za blender Dewar’s. Choć blend Dewar’s oparty jest na około 40 różnych maltach i grainach, Aberfeldy to jedyna destylarnia wybudowana przez rodzinę Dewar’s.
Historia destylarni Aberfeldy
Destylarnia Aberfeldy znajduje się na przedmieściach miasteczka Aberfeldy na zachodnim brzegu rzeki Tay. Jej założycielem był John Dewar Senior, a po nim kierownictwo przejęli jego synowie: John Dewar Junior i Thomas “Tommy” Dewar, którzy dołączyli do firmy w latach 1871 i 1880.
W wyniku ekspansji biznesu rodziny Dewar, w 1896 roku powstała destylarnia Aberfeldy. Lokalizacja destylarni nie była przypadkowa – doprowadzono do niej tory, którymi dojeżdżać mogła kolej parowa. Do dzisiaj na terenie destylarni znajduje się „Puggy Engine”, czyli lokomotywa, która dowoziła słód do produkcji whisky i klepki do beczek dla bednarzy, a zabierała z destylarni whisky.
Choć w świecie szkockich gorzelni 130 lat produkcji to wcale nie tak długo, Aberfeldy była w tym czasie zamykana aż dwukrotnie. Przerwy w produkcji whisky miały miejsce podczas pierwszej i drugiej wojny światowej kiedy to dostępność jęczmienia była ograniczona. W 1972 roku destylarnia zwiększyła liczbę alembików z 2 do 4 i przeszła na system podgrzewania parowego.
W 1998 roku Brytyjski Urząd Ochrony Konkurencji zmusił nowopowstałą firmę DIAGEO do sprzedania jednej ze swoich marek i wtedy whisky Dewar’s została sprzedana koncernowi Bacardi wraz z destylarniami Aberfeldy, Aultmore, Craigellachie, Macduff, Royal Brackla. Aberfeldy 12 yo pojawiła się rok później, czyli w 1999 roku. Nowi właściciele zainwestowali także w atrakcję dla odwiedzających jaką jest „Dewar’s World of Whisky”, które w 2000 otworzył hrabia Elgin. W 2014 roku w portfolio pojawił się relaunch, czyli nowa odsłona, pozostałych marek: Royal Bracka, Craigellachie, Glen Deveron i Aultmore.
Źródło wody w destylarni Aberfeldy
Aberfeldy korzysta z ujęcia wody ze źródła Pitilie Burn, które płynie wzdłuż destylarni i jest bogate w minerały. Podobno pojawia się tam także złoto aluwialne (osadowe).
To właśnie stąd bierze się nazwa Golden Dram, którą często określa się Aberfeldy. Choć ciężko je znaleźć, mieszkańcy szukają aktywnie ponieważ spotkanie nad brzegiem strumyka jest doskonałą okazją, aby napić się whisky
Tommy Dewar
Szczególnie istotną rolę w rozwoju destylarni odegrał “Tommy”, który podobno obdarzony był niezwykłą charyzmą przekładającą się na skuteczność w sprzedaży i marketingu. Odbył on dwuletnią podróż podczas, której odwiedził 26 krajów, aby promować whisky Dewar’s. Swoje przygody opisał później w książce “A ramble round the globe”. Więcej o Tommym Dewarze dowiecie się z mojego artykułu o whisky Dewar’s.
Odwiedziny w destylarni Aberfeldy
W 2000 roku otwarte zostało „Dewar’s World of Whisky” przy destylarni Aberfeldy. Miejsce to stanowi “duchowy dom” marki Dewar’s – popularnego blendu, którego trzonem jest właśnie whisky słodowa produkowana w Aberfeldy.
Szczerze mówiąc to odwiedziny w tej destylarni skupione są właśnie wokół blendu Dewar’s, a wyraźny rozdział pomiędzy markami Dewar’s i Aberfeldy staje się ewidentny dopiero podczas zwiedzania destylarni.
Technologia w destylarni Aberfeldy
Warto zacząć od tego, iż konstruktorem destylarni Aberfeldy był Charles Doig, legendarny architekt, który zaprojektował 56 szkockich destylarni i jest twórcą „wentylatora Doiga” znanego powszechniej jako dach pagodowy nad słodownia przbydestylarnianą. Oczywiście dzisiaj destylarnie nie słodują już samodzielnie (robi to tylko kilka destylarni i zwykle wspiera się też słodem z zewnątrz), ale często rozpoznać je można właśnie po pagodowych dachach. Destylarnia Aberfeldy w tej chwili korzysta ze słodu z Simpson Maltings.
Destylarnia Aberfeldy wyposażona jest w cztery średniej wielkości alembiki, których łączna moc produkcyjna to 2,7 M litrów rocznie. Destylarnię tę cechuje dość długa fermentacja, która średnio ma 72h, ale sięgać może aż do 85 godzin. Średnia fermentacja w Szkocji trwa 55-60h.
Aberfledy – co to za whisky?
Aberfeldy to whisky słynąca ze słodyczy i nut miodowych. Co ciekawe, włodarze destylarni nigdy nie stawiali na sprzedaż Aberfeldy jako whisky słodowej. na przełomie wieków zaledwie 1% produkcji butelkowany był jako whisky słodowa podczas gdy cała reszta produkcji stanowiła trzon kompozycji blendu Dewar’s. Dzisiaj w okresie dobrej koniunktury dla whisky słodowej, Aberfeldy można kupić już w większości sklepów specjalistycznych, ale jej ogólna dostępność przez lata pozostaje bardzo niska. W całej swojej historii destylarni udostępniła zaledwie około 35 bottlingów oficjalnych i kilkaset bottlingów ogółem uwzględniając niezależnych dystrybutorów.
W swoim portfolio destylarnia Aberfeldy oferuje wyłącznie whisky z deklaracjami wieku. w tej chwili są to trzy etykiety:
Aberfeldy 12 yo
Przystępny i wysoce pijalny malt pochodzący z beczek po bourbonie pierwszego wypełnienia, a także beczek rewitalizowanych i beczek ponownie wypełnianych. jeżeli ktoś wyczuje tutaj dymność, to pochodzi ona ze zwęglenia beczek, a nie z torfu do suszenia słodu.
Aberfeldy 16 yo
Beczki po bourbonie i beczki ponownie wypełniane (ang. refill), a także rewitalizowane. Później whisky trafia do beczek po oloroso sherry na okres finiszowania co dokłada nut owocowych i pieprzności.
Aberfeldy 21
Kombinacja beczek po bourbonie pierwszego wypełnienia po bourbonie i po sherry, a także beczek ponownie wypełnianych i rewitalizowanych. Nuty egzotyczne jak kokos, wrzos, marmolada a także orzechy i dębina.
Jak smakuje Aberfeldy?
Degustacja starej i nowej wersji Aberfeldy 12yo.
Jeśli nie chcesz przegapić kolejnych odcinków, koniecznie subskrybuj mój kanał na YouTube. Możesz to zrobić, klikając w poniższy przycisk:
Aberfeldy i koktajle Golden Dram
W 2018 roku rozpoczęła się inicjatywa Barrels & Bees, która skierowana jest głównie do amerykańskich barmanów. Łączy ona destylarnię Aberfeldy z lokalnymi pszczelarzami, aby podkreślić miodowy i złoty charakter whisky. Przejawem tej inicjatywy jest koktajl Golden Dram. Poniżej możecie zobaczyć jak go przygotować.