1 tydzień temu
Projekt nowelizacji ustawy dotyczącej świadczeń dla sołtysów zyskał jednomyślne poparcie senackich komisji rolnictwa. Do tego komisji samorządu terytorialnego oraz ustawodawczej. Sprawdzamy zatem, jakie zmiany w sołtysowym 2024 nastąpią i kiedy.
Petycję w sprawie tzw. sołtysowego do Senatu napisało Krajowe Stowarzyszenie Sołtysów. Jakie zatem zmiany w sołtysowym proponują senatorowie i czy wszystkie postulaty z petycji znalazły zrozumienie?
Komu teraz przysługuje sołtysowe?
Ale po kolei. Stan prawny jest taki, iż dziś świadczenie nazywane sołtysowym przysługuje osobom, które pełniły funkcję sołtysa przez co najmniej dwie kadencje. Czyli nie krócej niż przez 8 lat oraz osiągnęły wiek emerytalny. Odpowiednio dla kobiety — 60 lat, mężczyzny — 65 lat. Świadczenie początkowo wynosiło 300 zł. Jednak co roku podlega ono waloryzacji i od 1 marca wynosi 336,36 zł.
Zmiany w sołtysowym — nie 8 a 7 lat
Jednym z głównych problemów, o których wspominała petycja, było nieprzyznanie świadczeń wielu sołtysom. Ściśle mówiąc, chodzi o tych, którzy mimo długiego stażu nie spełnili formalnego wymogu 8 lat pełnienia funkcji. Wszak praktyka nieuprawnionego ogłaszania wyborów na nową kadencję kilka dni przed zakończeniem poprzedniej była powszechna. W efekcie prowadziła do skrócenia formalnego okresu sprawowania funkcji, a co za tym idzie, do pozbawienia teraz niektórych osób prawa do świadczenia. Według informacji „Dziennika Gazety Prawnej” 1185 emerytowanych sołtysów nie otrzymało świadczeń, mimo iż o nie występowali. Ponieważ nie pełniło swojej funkcji pełne 8 lat. Świadczenie pobierało w tym czasie ponad 31,4 tys. osób.
Zmiana zaproponowana przez senatorów skraca okres konieczny do uzyskania świadczenia z 8 do 7 lat. Ponadto znosi kadencyjność.
Świadczenie również dla sołtysów z minionego ustroju
Senat popiera również postulat KSS, żeby sołtysowe przysługiwało także osobom, które pełniły tę funkcję przed 1990 r. Obecne przepisy mówią, iż okres bycia sołtysem „za komuny” można zaliczyć tylko wtedy, gdy został on wybrany na tę funkcję również po zmianie ustroju. Jak argumentują autorzy petycji, sołtysi sprzed 1990 r. „tak jak ich następcy również otrzymali mandat mieszkańców w wyborach bezpośrednich i demokratycznych. Dodatkowo pracowali na rzecz społeczności w trudniejszych warunkach niż obecne”.
Jakie jeszcze zmiany w sołtysowym proponuje Senat?
Senackie komisje zaproponowały ponadto, żeby zmniejszyć wymaganą liczbę świadków, którzy potwierdzą pełnienie funkcji sołtysa z 5 do 3 osób. Takie zeznania są konieczne, jeżeli w gminie brakuje odpowiednich dokumentów. Ponadto sołtysi, których wnioski o sołtysowe wpłynęły, a nie zostały jeszcze rozpatrzone, będą rozpatrywane już „po nowemu”. Czyli nie trzeba będzie składać ich jeszcze raz.
Ostatnia poprawka zakłada, iż zmiany w sołtysowym wejdą w życie 30 dni od ogłoszenia nowelizacji, a nie dopiero od 2025 r.
Teraz senacki projekt czeka normalna droga legislacyjna. Oby szybka, bo z proponowanymi zmianami nie sposób się nie zgodzić.
Źródło: portal samorzadowy
