1 700-letni skarb rzymskich złotych monet odkryty w Luksemburgu

Wyjątkowy skarb składający się ze 141 rzymskich złotych monet – solidów z końca IV wieku n.e. został odkryty przez archeologów w Luksemburgu. Znaleziska dokonano w miejscowości Holzthum, na północy kraju, po kilku latach wykopalisk prowadzonych przez Krajowy Instytut Badań Archeologicznych (INRA).

Solidy wybito w latach 364–408 n.e., a na ich awersach widnieją portrety dziewięciu cesarzy. Wśród odnalezionych monet znajdują się rzadkie egzemplarze wybite za panowania cesarza Eugeniusza, który rządził zaledwie dwa lata (392–394 n.e.).

Monety, wycenione na około 308 600 euro (około 322 000 dolarów), znaleziono u podnóża późnorzymskiej wieży warownej (burgus) służącej jako punkt obserwacji wojskowej. Wśród cesarzy przedstawionych na monetach Eugeniusz wyróżnia się szczególnie. Jego krótki i burzliwy okres rządów rozpoczął się po ogłoszeniu go cesarzem przez potężnego generała Arbogasta, po tajemniczej śmierci cesarza Walentyniana II. Eugeniusz próbował przywrócić elementy rzymskich tradycji pogańskich, zyskując tymczasowo poparcie zachodniej arystokracji. Monety z jego rządów są dziś jednymi z najrzadszych świadectw tego okresu historii.

badacze z INRA w oficjalnym oświadczeniu:

Skarb został po raz pierwszy odkryty w 2019 roku, kiedy dwóch amatorskich archeologów znalazło złotą monetę na pobliskim polu. Świadomi znaczenia znaleziska, poinformowali władze, co zapoczątkowało profesjonalne wykopaliska w 2020 roku. Przez kolejne cztery lata archeolodzy metodycznie eksplorowali stanowisko, współpracując z oddziałem rozminowania luksemburskiej armii z powodu obecności niewybuchów z czasów II wojny światowej.

Oprócz skarbu monet odkryto także pozostałości burgusa oraz kilka pobliskich grobów. Te znaleziska rzucają światło na system obrony granic Imperium Rzymskiego w regionie Gallia Belgica, obejmującym obszar dzisiejszego Luksemburga.

Solidy ważące około 4,5 grama (0,16 uncji) były stabilną walutą wprowadzoną w IV wieku. Ich doskonały stan oraz wyjątkowa wartość historyczna – zwłaszcza monety Eugeniusza – czynią je niezwykle cennymi numizmatycznie. Monety są świadectwem zmian geopolitycznych i kulturowych późnego Cesarstwa Rzymskiego, w tym wzrostu wpływów germańskich, takich jak te Franków.

Zgodnie z luksemburskimi przepisami o dziedzictwie kulturowym właścicielowi terenu wypłacono odpowiednią rekompensatę za odkryty skarb.

Monety oraz towarzyszące im artefakty poddano dalszym badaniom i konserwacji. INRA planuje opublikować wyniki swoich badań w jednym z czasopism naukowych. realizowane są także rozmowy na temat miejsca, w którym skarb zostanie wystawiony na widok publiczny.