11 miesięcy temu
Abamektyna wycofana została z użycia na terenie Unii Europejskiej w pewnych zastosowaniach. Brak tej substancji z pewnością odczują producenci roślin sadowniczych oraz polowych warzyw i uprawianych w tunelach. Sprawdźmy, do kiedy można stosować środki na jej bazie?
Decyzję odnośnie do losów ww. substancji czynnej KE rozpatrzyła adekwatnie pozytywnie. Zoocyd zostaje w obrocie jedynie celem stosowania w szklarniach stałych. Natomiast abamektyna wycofana została z wszystkich zastosowań polowych i pod osłonami nietrwałymi oraz płaskimi.
Jak działa abamektyna?
Ta substancja czynna należąca do chemicznej grupy makrocyklicznych laktonów jest poniekąd naturalnym produktem. Powstaje bowiem na skutek fermentacji występujących w glebie bakterii Streptomyces avermitilis.
Komitet ds. badania odporności szkodników na zoocydy (IRAC, Insecticide Resistance Action Committee) abamektynę zaklasyfikował do grupy 6. Poza abamektyną znajdują się w tej grupie jeszcze: benzoesan emamektyny, lepimektyna, milbemektyna.
Efekty działania abamektyny widoczne są po kilku godzinach od zastosowania. Po pobraniu tej substancji, u owadów czy roztoczy dochodzi do paraliżu. Szkodnik przestaje pobierać pokarm. Jeszcze przez kilka dni pozostaje jednak na roślinie, po czym zamiera.
Z jakich zastosowań została abamektyna wycofana?
Abamektyna to substancja czynna stosowana w świecie jako akarycyd, insektycyd, nematocyd. Na terenie Polski uzyskała rejestrację i powszechnie wykorzystuje się ją do zwalczania owadów i roztoczy. Jesień 2023 r. to ostatnie dni, kiedy jeszcze można nią zwalczać szkodniki w sadach i na plantacjach roślin jagodowych oraz warzywnych pod osłoną niestałą, i w ten sposób zmniejszać ich populację. Decyzją bowiem KE została abamektyna wycofana z takiego użycia z dniem 1 kwietnia 2024 r.
Abamektyna wycofana z uprawy warzyw pod płaskimi osłonami i w tunelach
Wycofanie abamektyny odczują zatem głównie sadownicy, ale także ci producenci warzyw, którzy jej używali, zgodnie z rejestracją — „w uprawie pod osłonami”. Taki bowiem zapis widniał w wielu etykietach, gdyż na terenie Polski substancję tę zawiera wciąż jeszcze 14 preparatów handlowych. Pod sformułowaniem „w uprawie pod osłonami” rozumiano także możliwość użycia tej substancji w tunelach foliowych przenośnych, czasowych, nietrwałych, itp. czy pod osłonami płaskimi. Czyli nie będzie jej można już wykorzystać do zwalczania przędziorków żerujących na ogórkach czasowo osłanianych i przyspieszanych folią perforowaną lub włókniną, a na czas kwitnienia i owocowania — odsłanianych.
Poza tym abamektyny używano do ochrony oberżyny (bakłażana), papryki i pomidorów. O ile rzeczywiście większość upraw pomidorów prowadzi się w szklarniach stałych, o tyle ani oberżyny, tym bardziej papryki się w Polsce tak nie produkuje. Do tego celu wykorzystuje się bowiem tunele niestanowiące stałej konstrukcji, a produkcję prowadziło się w gruncie tunelu. Czyli w podłożu organicznym niczym nieizolowanym od gruntu naturalnego.
Powyższa decyzja będzie miała też ujemne skutki dla producentów roślin ozdobnych takich jak róże czy chryzantemy czasowo osłanianych tunelami przed wpływem niekorzystnych warunków otoczenia. Przypomnijmy, w tym wypadku abamektyna zwalczała poza przędziorkami także wciornastki, miniarki.
Abamektyna — do kiedy można ją jeszcze kupić?
Podejmując decyzję o ograniczeniach w stosowaniu abamektyny KE zleciła krajom członkowskim UE wyznaczenie terminów na sprzedaż i stosowanie, uwzględniających jednak wytyczne czasowe KE.
I tak MRiRW ustanowiło terminy na sprzedaż i zużycie istniejących zapasów środków zawierających tę substancję czynną. Wszystkich niespełniających warunków przeznaczenia do ochrony roślin uprawianych w szklarniach stałych.
- Środki ochrony roślin wprowadzone do obrotu do 1 lipca 2023 r. mogą być sprzedawane i dystrybuowane do 1 listopada 2023 r.;
- Środki ochrony roślin wprowadzone do obrotu do 1 lipca 2023 r. mogą być stosowane, przechowywane, unieszkodliwiane do 1 kwietnia 2024 r.
Uwaga! Już ograniczone zastosowanie — lektura etykiety obowiązkowa!
Trzeba podkreślić, iż w efekcie powyższych decyzji już nastąpiły zmiany treści etykiet rejestracyjnych środków ochrony roślin zawierających abamektynę. Mianowicie w niektórych widzimy całkowitą rezygnację z ochrony upraw roślin warzywnych także dotychczas prowadzonych w szklarniach stałych. Pozostało tylko zalecenie ochrony roślin ozdobnych rosnących w szklarniach stałych.
Dlatego konieczne jest gruntowne wertowanie etykiet, celem uniknięcia przykrych skutków. Mandat za stosowanie środków niezgodne z prawem to bowiem najmniejsze zło, jakie może nas spotkać. Stwierdzenie nieprawidłowości w „Dokumentacji zabiegów…” skutkuje pozbawieniem dotacji unijnych i krajowych. Innym bolesnym doświadczeniem będzie wykrycie pozostałości substancji w płodach rolnych. To skutkuje nie tylko zniszczeniem marki producenta warzyw, ale także utylizacją całej partii towaru — czyli ogromną stratą finansową.
