„Aktywny rolnik” — wreszcie coś się ruszyło

2 godzin temu

„Aktywny rolnik” był od miesięcy na ustach polityków, którzy zapowiadali zmiany mające na celu wzmocnienie pozycji rolników aktywnych zawodowo. Jednak tym razem coś się ruszyło, ponieważ w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów opublikowano projekt w tej sprawie. Jakie zmiany wnosi?

Ustawa „Aktywny Rolnik” jest jednym z priorytetów ministra rolnictwa Stefan Krajewski, o których mówił już w pierwszych dniach po objęciu resortu rolnictwa. A już teraz ustawa jest procedowana na etapie rządowego centrum legislacji. Zdaniem szefa resortu rolnictwa to dobra wiadomość dla wszystkich rolników.

„Aktywny rolnik” — owoc postulatów i wniosków

Propozycja zmiany definicji „Aktywnego rolnika” przedstawiona w projekcie dokumentu jest wynikiem licznych postulatów i wniosków środowiska rolniczego. O zmiany wnioskowali zarówno rolnicy indywidualni, jak i izby oraz organizacje rolnicze.
Głównym celem zmian jest takie uporządkowanie sytuacji, które pozwoli na to, by pieniądze trafiły do rolników faktycznie gospodarujących na polu, uprawiających ziemię i hodujących zwierzęta. To oni ponoszą faktyczne koszty tej działalności.

Obecnie definicja działalności rolniczej obejmuje wytwarzanie produktów rolnych oraz utrzymywanie użytków rolnych. Dlatego rolnicy mają wybór między tymi rodzajami działalności.

To ważne doprecyzowanie, bowiem w przestrzeni medialnej pojawia się wiele niesprawdzonych informacji, które wprowadzają niepokój w środowisku rolniczym — podkreśla minister Krajewski

Jednocześnie zachęca on do korzystania z materiałów źródłowych, które przygotowuje MRiRW.

Najważniejsze zmiany, jakie wnosi ustawa „Aktywny rolnik”

Proponowane zmiany zakładają, iż definicja „Aktywnego Rolnika” nie zależy od rozmiaru produkcji, wielkości sprzedaży płodów rolnych czy poniesionych nakładów. Jednakże aktywność rolniczą będzie się weryfikowało na podstawie realnych kosztów lub przychodów z działalności rolniczej. Jednocześnie rolnicy będą mogli wybrać, w jaki sposób chcą udowodnić prowadzenie gospodarstwa.

W jaki sposób rolnicy udowodnią swoją działalność

W projekcie przewidziano możliwość weryfikacji prowadzenia działalności m.in. na podstawie faktur lub innych równoważnych dowodów za:

zakup nawozów, środków ochrony roślin, materiału siewnego i rozmnożeniowego, usług/zabiegów agrotechnicznych, ubezpieczeń;
sprzedaż płodów rolnych.

Ponadto mogą oni przedstawić dowody opłacenia czynszu dzierżawnego, dowody opłacenia pracy najemnej, a także umowy kontraktacji lub umowy dostawy.

Tymczasem wysokość akceptowanych kosztów lub przychodów (np. na jednostkę powierzchni gospodarstwa) będzie określona w akcie wykonawczym. Podstawą będą dane dotyczące rzeczywistych kosztów i przychodów ponoszonych przez rolników w Polsce. Dzięki takiemu rozwiązaniu możliwe będzie bardziej elastyczne reagowanie na zmiany zachodzące na rynku. Może to dotyczyć również zmian na rynku środków do produkcji czy zmieniających się cen produktów rolnych.

„Aktywny Rolnik” — nowe kryteria definicji

W projekcie ustawy znalazła się lista kryteriów, które pozwolą automatycznie uznać rolnika za aktywnego zawodowo. Dzięki nim nie będą oni angażować dodatkowego czasu, który jest niezbędny dla ustalenia adekwatnego statusu. Wśród nich znalazły się otrzymywanie płatności:

związanych z produkcją do roślin;
z tytułu następujących ekoschematów: Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi, Integrowana Produkcja Roślin, Biologiczna ochrona upraw;
ekologicznych.

Ponadto są nimi:

posiadanie zwierząt zarejestrowanych w systemie Identyfikacji i Rejestracji Zwierząt, przy czym obsada zwierząt w gospodarstwie wynosi co najmniej 0,3 DJP/ha UR;
rozliczanie podatku VAT;
korzystanie ze wsparcia na rozwój dla małych gospodarstw, premii dla młodych rolników oraz na inwestycje w gospodarstwach rolnych zwiększające konkurencyjność;
udział w unijnej sieci danych dotyczących poziomu zrównoważenia gospodarstw rolnych (FSDN).

Aktywny rolnik to także ten, który posiada zwierzęta zarejestrowane w systemie Identyfikacji i Rejestracji Zwierząt, przy czym obsada zwierząt w gospodarstwie wynosi co najmniej 0,3 DJP/ha UR

fot. arch. agrofakt

Oczywiście minister rolnictwa dodał, iż powyższe kryteria nie stanowią zamkniętego katalogu. Celem jest stworzenie funkcjonalnego i przyjaznego prawodawstwa, w którym listę będzie można uzupełnić o inne kryteria zwolnień z konieczności dokumentowania aktywności rolniczej. W razie pojawienia się nowych przepisów do rozszerzenia listy wystarczyłaby decyzja ministra, ponieważ prawo nie może utrudniać działania rolnikom.

Czy nowe prawo to koniec fikcyjnych gospodarstw?

Jak powiedział minister rolnictwa, celem ustawy „Aktywny rolnik” jest eliminacja wsparcia dla fikcyjnych gospodarstw. Wynika to z wniosków rolników, którzy ponoszą bardzo wysokie koszty uprawy ziemi i hodowli zwierząt. To oni muszą być adresatami wymiernego wsparcia finansowego, ponieważ to oni faktycznie uprawiają ziemię.
Ustawa „Aktywny rolnik” ma ograniczyć ubieganie się o płatności przez właścicieli gruntów nieprowadzących działalności rolniczej. zwykle czerpią oni korzyści z wydzierżawiania własnej ziemi.

Kiedy nowe prawo wejdzie w życie?

Jeśli przebieg procesowania ustawy o „Aktywnym Rolniku” przebiegnie bez większych problemów, to może ona wejść w życie jeszcze w IV kwartale 2025 r.

Źródło: MRiRW

Często zadawane pytania (FAQ): Aktywny rolnik — wreszcie coś się ruszyło

Co to jest ustawa „Aktywny rolnik”?

Ustawa „Aktywny rolnik” ma na celu wzmocnienie pozycji rolników aktywnych zawodowo i wprowadza nowe definicje oraz kryteria pozwalające na uzyskanie wsparcia finansowego przez tych, którzy faktycznie uprawiają ziemię i hodują zwierzęta.

Jakie zmiany wprowadza ustawa w definicji „Aktywnego rolnika”?

Ustawa zmienia definicję „Aktywnego rolnika”, eliminując uzależnienie od rozmiaru produkcji czy sprzedaży, i zamiast tego opiera się na realnych kosztach lub przychodach z działalności rolniczej.

Jak rolnicy mogą udowodnić swoją działalność?

Rolnicy mogą udowodnić swoją działalność na podstawie faktur za zakup nawozów, sprzedaż płodów rolnych, umowy dzierżawne oraz inne dokumenty potwierdzające działalność rolniczą.

Czy nowe prawo wyeliminuje fikcyjne gospodarstwa?

Tak, celem ustawy jest ograniczenie wsparcia dla fikcyjnych gospodarstw, które nie prowadzą rzeczywistej działalności rolniczej, i skierowanie go do tych, którzy rzeczywiście uprawiają ziemię i hodują zwierzęta.