1 rok temu
GUS: rok 2022 przyniósł dynamiczne zmiany w sektorze logistycznym. Z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, iż w porównaniu z rokiem 2021 odnotowano wzrost liczby przewiezionych pasażerów we wszystkich rodzajach transportu, z wyjątkiem morskiego. Natomiast łączny wolumen przewiezionych ładunków oraz wykonana praca przewozowa pozostały na zbliżonym poziomie.
Ewolucja przewozów ładunków w 2022 wg. GUS
Z analizy GUS wynika, iż wolumen przewiezionych ładunków w transporcie samochodowym, rurociągowym oraz lotniczym wzrósł, z największym wzrostem zanotowanym w transporcie lotniczym. W transporcie kolejowym, morskim i wodnym śródlądowym zanotowano natomiast spadek ilości przewiezionych ładunków.
Największy udział w strukturze przewozów miały ładunki z grupy rudy metali i innych produktów górnictwa i kopalnictwa, torf, uran i tor — aż 23,7% wszystkich przewozów. W transporcie morskim dominowały jednostki toczne samobieżne, stanowiąc 65,5% przewozów.
Z kolei w transporcie krajowym dominowały przewozy samochodowe (81,6%) oraz kolejowe (64,3%), natomiast w pozostałych rodzajach transportu przeważały przewozy międzynarodowe. Ponadto w transporcie samochodowym najwięcej ładunków przewiezionych zostało na dystansie do 50 km, natomiast w transporcie kolejowym — w strefach do 50 km i 150-299 km. Co równie istotne, w transporcie wodnym śródlądowym dominowały przewozy na odległość 50-149 km.
W raporcie zauważono także, iż w sektorze przewozów pasażerów 2022 rok przyniósł wzrost liczby przewiezionych osób we wszystkich rodzajach transportu, z wyjątkiem morskiego. Łącznie przewieziono o 35,5% więcej pasażerów niż w roku 2021.
Transport lotniczy odnotował największy wzrost — o 84,3%, transport kolejowy zanotował wzrost o 39,5%, a transport samochodowy i wodny śródlądowy wzrosły odpowiednio o 28,1% i 11,6%.
Przewozy ładunków według rodzajów transportu:
| Ogółem | 2 253 377 | 2 277 093 | 101,1 | 103,4 |
| Transport kolejowy | 237 915 | 237 587 | 99,9 | 108,8 |
| Transport samochodowy | 1 952 465 | 1 976 278 | 101,2 | 103,0 |
| – w tym zarobkowy | 1 203 019 | 1 182 613 | 98,3 | 98,3 |
| – w tym przedsiębiorstwa transportu | 949 907 | 888 705 | 93,6 | 95,7 |
| Transport rurociągowy | 49 854 | 52 591 | 105,4 | 102,1 |
| Transport morski | 9 587 | 8 442 | 88,0 | 103,8 |
| Śródlądowy transport wodny | 3 465 | 2 076 | 59,9 | 52,0 |
| Transport lotniczy | 91 | 119 | 131,2 | 188,0 |
Bez przewozów manewrowych. Dane częściowo szacunkowe. Zaliczane według PKD 2007 do sekcji „Transport i gospodarka magazynowa”, z wyłączeniem działu „Działalność pocztowa i kurierska”. Statkami własnymi i dzierżawionymi. Rozkładowy i pozarozkładowy (polscy przewoźnicy).
Przewozy ładunków według rodzajów transportu (dok.)
| Ogółem | 491 427 | 497 832 | 101,3 | 104,9 |
| Transport kolejowy | 54 387 | 59 306 | 109,0 | 116,1 |
| Transport samochodowy | 410 224 | 406 902 | 99,2 | 102,9 |
| – w tym zarobkowy | 354 505 | 352 777 | 99,5 | 102,9 |
| – w tym przedsiębiorstwa transportu | 310 033 | 308 377 | 99,5 | 103,3 |
| Transport rurociągowy | 18 428 | 19 132 | 103,8 | 93,6 |
| Transport morski | 7 554 | 11 602 | 153,6 | 174,3 |
| Śródlądowy transport wodny | 493 | 445 | 90,3 | 86,2 |
| Transport lotniczy | 341 | 445 | 130,6 | 195,9 |
Bez przewozów manewrowych. Dane częściowo szacunkowe. Zaliczane według PKD 2007 do sekcji „Transport i gospodarka magazynowa”, z wyłączeniem działu „Działalność pocztowa i kurierska”. Statkami własnymi i dzierżawionymi. Rozkładowy i pozarozkładowy (polscy przewoźnicy).
Czytaj również: Historyczna chwila. Bezrobocie w Polsce najniższe w UE!
Konfiguracja transportu ładunków z podziałem na grupy ładunków w roku 2022 oraz różnice w stosunku do roku poprzedniego:
Źródło: GUSOrganizacja transportu ładunków w sektorze morskim z podziałem na kategorie ładunków w roku 2022 oraz różnice w stosunku do roku poprzedniego:
Źródło GUSCzynniki wpływające na zmiany i popularyzację transportu wg GUS
Zniesienie ograniczeń związanych z pandemią SARS-CoV-2 oraz wprowadzenie stanu wojennego na Ukrainie, które skutkowało przemieszczaniem się uchodźców na terytorium Polski, miały istotny wpływ na znaczący wzrost liczby przewiezionych pasażerów.
Rok 2022 przyniósł liczne wyzwania, ale i możliwości dla sektora logistycznego. Trwały rozwój technologii, adaptacja do zmieniających się regulacji oraz dynamiczna sytuacja geopolityczna stanowią fundament dla dalszych zmian. Te elementy również otwierają nowe możliwości rozwoju w tej dziedzinie.
Ponadto przewozy ładunków zawsze stanowiły istotny element sektora logistyki. W 2022 roku zauważono kilka interesujących trendów. Przewozy samochodowe i rurociągowe wzrosły, co świadczy o rosnącej roli tych form transportu w przemyśle logistycznym.
Przewozy ładunków według kierunków transportu
| Transport kolejowy (2021) | 237 915 | 65,3 | 12,6 | 19,1 | 3,0 | – |
| Transport kolejowy (2022) | 237 587 | 64,3 | 12,4 | 20,3 | 3,0 | – |
| Transport samochodowy (2021) | 1 511 733 | 81,8 | 6,1 | 5,1 | 0,2 | 6,7 |
| Transport samochodowy (2022) | 1 541 209 | 81,6 | 6,2 | 5,2 | 0,3 | 6,7 |
| Transport morski (2021) | 9 648 | 8,2 | 43,0 | 41,8 | 0,6 | 6,4 |
| Transport morski (2022) | 8 459 | 2,5 | 46,9 | 43,2 | 0,2 | 7,3 |
| Śródlądowy transport wodny (2021) | 3 465 | 49,5 | 7,9 | 2,4 | 0,0 | 40,1 |
| Śródlądowy transport wodny (2022) | 2 076 | 32,1 | 9,8 | 2,2 | 0,1 | 55,8 |
| Transport lotniczy (2021) | 91 | 0,2 | 99,8 | – | – | – |
| Transport lotniczy (2022) | 119 | 0,2 | 99,8 | – | – | – |
Przypisy:
- Transport kolejowy bez przewozów manewrowych.
- Dane dla transportu samochodowego na podstawie badania reprezentacyjnego.
- Transport morski realizowany statkami własnymi i dzierżawionymi.
- Transport lotniczy obejmuje loty rozkładowe i pozarozkładowe realizowane przez polskich przewoźników
Przewozy ładunków według kierunków transportu (dok.)
| Transport kolejowy (2021) | 54 387 | 55,2 | 15,4 | 21,6 | 7,8 | – |
| Transport kolejowy (2022) | 59 306 | 55,0 | 14,4 | 23,3 | 7,3 | – |
| Transport samochodowy (2021) | 360 471 | 37,4 | 21,4 | 19,1 | 1,5 | 20,6 |
| Transport samochodowy (2022) | 369 932 | 37,9 | 20,9 | 18,5 | 1,8 | 21,0 |
| Śródlądowy transport wodny (2021) | 493 | 7,9 | 14,1 | 3,5 | 0,1 | 74,4 |
| Śródlądowy transport wodny (2022) | 445 | 6,7 | 13,3 | 2,6 | 0,1 | 77,3 |
| Transport lotniczy (2021) | 341 | 0,0 | 99,9 | – | – | – |
| Transport lotniczy (2022) | 445 | 0,0 | 99,9 | – | – | – |
Przypisy:
- Transport kolejowy bez przewozów manewrowych.
- Dane dla transportu samochodowego na podstawie badania reprezentacyjnego.
- Transport morski realizowany statkami własnymi i dzierżawionymi.
- Transport lotniczy obejmuje loty rozkładowe i pozarozkładowe realizowane przez polskich przewoźników.
Nie można również zapomnieć, iż w 2022 roku transport lotniczy zaznaczył swoje miejsce na mapie logistyki, odnotowując największy wzrost wolumenu przewiezionych ładunków. Co ciekawe, przewozy ładunków w transporcie lotniczym zwiększyły się aż o 31,2% w porównaniu z rokiem poprzednim.
Czytaj również: Lotnisko w Katowicach notuje lepsze wyniki niż przed pandemią
GUS: Śródlądowy przewóz ładunków spada
Przewozy ładunków w transporcie krajowym według stref odległości:
| 49 km i mniej | 50-149 km | 150-299 km | 300-499 km | 500 km i więcej | ||
| Transport kolejowy a – 2021 | 153 764 | 30,3 | 22,4 | 28,8 | 10,5 | 8,0 |
| Transport kolejowy b – 2022 | 151 768 | 28,4 | 19,8 | 28,4 | 12,8 | 10,6 |
| Transport samochodowy c – 2021 | 1 237 253 | 45,4 | 28,5 | 24,0 | 2,1 | – |
| Transport samochodowy c – 2022 | 1 257 522 | 46,3 | 26,4 | 24,7 | 2,5 | – |
| Śródlądowy transport wodny – 2021 | 1 717 | 69,2 | 30,8 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
| Śródlądowy transport wodny – 2022 | 668 | 38,4 | 61,2 | 0,1 | 0,1 | 0,2 |
Znaczenie liter a, b i c w kontekście tabeli to: a — Bez przewozów manewrowych. b — Bez przesyłek służbowych. c — Dane na podstawie badania reprezentacyjnego.
Niestety, mimo iż przewozy morskie odnotowały spadek w ilości przewiezionych ładunków, przez cały czas dominują w przewozach jednostek tocznych samobieżnych, stanowiąc 65,5% przewozów w tej kategorii. Ta tendencja pokazuje, iż transport morski przez cały czas odgrywa kluczową rolę w przewozie konkretnych rodzajów ładunków, takich jak jednostki toczne samobieżne.
Przewozy ładunków w transporcie krajowym według stref odległości (dok.)
| 49 km i mniej | 50-149 km | 150-299 km | 300-499 km | 500 km i więcej | ||
| Transport kolejowy a – 2021 | 29 973 | 1,9 | 11,6 | 38,8 | 22,6 | 25,1 |
| Transport kolejowy b – 2022 | 32 590 | 1,5 | 9,3 | 34,2 | 24,5 | 30,5 |
| Transport samochodowy c – 2021 | 134 730 | 8,5 | 22,3 | 57,7 | 11,5 | – |
| Transport samochodowy c – 2022 | 140 032 | 7,6 | 20,5 | 58,9 | 13,0 | – |
| Śródlądowy transport wodny – 2021 | 39 | 14,1 | 85,2 | 0,1 | 0,2 | 0,4 |
| Śródlądowy transport wodny – 2022 | 29 | 8,0 | 87,5 | 0,5 | 1,0 | 3,0 |
Znaczenie liter a, b i c w kontekście tabeli to: a — Bez przewozów manewrowych. b — Bez przesyłek służbowych. c — Dane na podstawie badania reprezentacyjnego.
Co istotne, jak zauważono w raporcie GUS:
W 2022 r. w transporcie lotniczym przewieziono o 84,3% więcej osób niż przed rokiem.
Analiza przewozów pasażerów
Na rynku przewozów pasażerów 2022 roku, najbardziej dynamicznym segmentem okazał się transport lotniczy, który odnotował aż 84,3% wzrostu w porównaniu z rokiem 2021. Zniesienie ograniczeń związanych z pandemią SARS-CoV-2 z pewnością przyczyniło się do tego wzrostu, umożliwiając ludziom swobodne podróżowanie.
Przewozy pasażerów:
| Ogółem | 422 962 | 572 981 | 135,5% |
| Transport kolejowy | 244 874 | 341 563 | 139,5% |
| Transport samochodowy (a) | 168 619 | 215 952 | 128,1% |
| Transport morski (b,c,d) | 1 487 | 1 472 | 99,0% |
| Śródlądowy transport wodny | 986 | 1 101 | 111,6% |
| Transport lotniczy (e) | 6 996 | 12 893 | 184,3% |
Znaczenie liter a, b, c, d, e w kontekście tabeli to: a – Bez przewozów taborem komunikacji miejskiej oraz dokonywanych przez podmioty o liczbie pracujących do 9 osób. b – Statkami własnymi i dzierżawionymi. c – Bez kierowców samochodów ciężarowych przewożonych promami. d – Łącznie z transportem przybrzeżnym. e – Rozkładowy i pozarozkładowy (polscy przewoźnicy).
Czytaj również: USA: Pandemia nie ustępuje, ale ożywienie gospodarcze jest rekordowe
Transport kolejowy, z 39,5% wzrostem przewożonych pasażerów, również odnotował znaczący wzrost. W przypadku tego rodzaju transportu przewieziono łącznie 59,7% wszystkich pasażerów w 2022 roku, co pokazuje, jak ważna jest kolej w kontekście przewozów pasażerskich.
| Ogółem | 36 651 | 63 236 | 172,5% |
| Transport kolejowy | 15 917 | 23 706 | 148,9% |
| Transport samochodowy (a) | 7 448 | 11 587 | 155,6% |
| Transport morski (b,c,d) | 160 | 167 | 104,0% |
| Śródlądowy transport wodny | 13 | 14 | 104,8% |
| Transport lotniczy (e) | 13 113 | 27 762 | 211,7% |
Nota: a – Bez przewozów taborem komunikacji miejskiej oraz dokonywanych przez podmioty o liczbie pracujących do 9 osób. b – Statkami własnymi i dzierżawionymi. c – Bez kierowców samochodów ciężarowych przewożonych promami. d – Łącznie z transportem przybrzeżnym. e – Rozkładowy i pozarozkładowy (polscy przewoźnicy).
Raport GUS podsumowanie
Rok 2022 przyniósł wiele zmian w sektorze logistycznym. Z jednej strony, pandemia SARS-CoV-2 wpłynęła na ograniczenie niektórych przewozów, ale z drugiej strony, zniesienie tych ograniczeń skutkowało dynamicznym wzrostem przewozów pasażerów. Obserwowane trendy i dynamika zmian pokazują, iż sektor logistyczny jest niezwykle reaktywny i potrafi dostosować się do nowych warunków, oferując efektywne rozwiązania zarówno dla przewozów ładunków, jak i pasażerów.
*Wykresy: Opracowanie własne na podstawie danych GUS
