Apel do Prezesa Rady Ministrów w sprawie Centralnego Rejestru Umów

1 tydzień temu

Apel do Prezesa Rady Ministrów w sprawie Centralnego Rejestru Umów

Autor: FWG



97% Polek i Polaków chce jawności wydatków publicznych. 93% uważa, iż przejrzystość umów buduje zaufanie do władz. Dlatego dołączamy do apelu Instytutu Finansów Publicznych i Sieci Obywatelskiej „Watchdog” i sprzeciwiamy się wprowadzeniu progu 10 000 zł dla umów publikowanych w Centralnym Rejestrze Umów.


Szanowny Panie Premierze!

Centralny Rejestr Umów, nad którego wprowadzeniem realizowane są prace, to nowy instrument demokratycznej kontroli obywatelskiej, na który czekaliśmy od dawna. To szansa na umocnienie nowoczesnych standardów demokratycznego państwa prawa, opartych na jawności i przejrzystości finansów publicznych, co jest fundamentem zaufania obywateli do instytucji państwowych.

Niestety, ta szansa może zostać zmarnowana, ponieważ Ministerstwo Finansów planuje 20-krotne podniesienie progu ujawniania umów w Rejestrze — z 500 do aż 10 000 złotych (nr proj. UD197). Ta zmiana spowoduje ukrycie przed obywatelami, w skrajnych przypadkach, choćby ponad 90 proc. wydatków publicznych danej instytucji. Tak nie odbuduje się zaufania społecznego.

Jest to tym bardziej istotne, iż według najnowszych badań co piąty Polak w ogóle nie ufa sposobowi zarządzania finansami publicznymi w Polsce. Przez ostatnie lata opinią publiczną wstrząsały informacje o kontrowersyjnych umowach, wypłatach czy dotacjach ze środków publicznych. Każdy z tych skandali dokładał cegiełkę do muru oddzielającego obywatela od państwa – muru nieufności i poczucia braku kontroli nad tym, jak wydawane są publiczne pieniądze. Dzięki Centralnemu Rejestrowi Umów obywatele zyskają realne narzędzie do sprawdzania, na co wydawane są ich podatki. Mają do tej wiedzy pełne prawo i powinni mieć pewność, iż nic nie jest przed nimi ukrywane.

Apelujemy o niezwiększanie progu wartości umów zawieranych przez jednostki sektora finansów publicznych, które będą musiały być ujawnione w Centralnym Rejestrze Umów.

Z badań przeprowadzonych przez Instytut Finansów Publicznych i Sieć Obywatelską Watchdog Polska, wynika, iż w przypadku wprowadzenia progu 10 000 zł, w Rejestrze nie zostanie ujawnionych ok. 70 proc. umów zawieranych przez jednostki samorządu terytorialnego. A zdarzają się jednostki, gdzie na 1000 zawieranych umów jedynie 76 trafiłoby do Rejestru. Z badań wynika również, iż aż 97 proc. obywateli uważa, iż zawierane przez publiczne podmioty umowy, a także faktury powinny być w pełni jawne. Co więcej, aż 94 proc. respondentów uważa, iż Centralny Rejestr Umów przyczyni się do odbudowy zaufania do sposobu zarządzania finansami publicznymi. Propozycja Ministerstwa Finansów nie uwzględnia tych oczekiwań społecznych. Jak przeciętny obywatel ma zaufać państwu, o ile budowany system w wielu samorządach i innych jednostkach finansów publicznych pokaże tylko niewielką liczbę umów. To będzie pozór, a wręcz atrapa przejrzystości.

Resort finansów uzasadnia planowaną zmianę potencjalnymi „problemami organizacyjnymi” zgłaszanymi przez urzędników reprezentujących jednostki sektora finansów publicznych. Tymczasem takie problemy nie pojawiają się, gdy transparentność ma zadziałać w odwrotnym kierunku – zwykły obywatel jest rozliczany przez fiskusa z każdej umowy i każdej złotówki. Ten sam resort, wdrażając Krajowy System e-Faktur, chce widzieć w nim wszystkie faktury przedsiębiorców niezależnie od ich wartości. Tak nierównego traktowania nie da się pogodzić z budowaniem społecznego zaufania.

Polska stoi dziś przed poważnym wyborem. Możemy kontynuować politykę pozornej przejrzystości i zanikania społecznego zaufania. Możemy jednak również wybrać drogę realnej przejrzystości, partycypacji obywatelskiej i zaufania do finansów publicznych. Bez tego nie uda się nam zbudować silnego, stabilnego państwa. Zwłaszcza w czasach, gdy zagrożenia stoją dosłownie u naszych granic. Jedno z rozwiązań leży na stole – pełny, otwarty Centralny Rejestr Umów.

Nie zmarnujmy tej szansy.

Lista sygnatariuszy:

CASE Center for Social and Economic Research

CenEA Center for Economic Analysis

Stowarzyszenie Demagog

Forum Obywatelskiego Rozwoju

Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej im. Jerzego Regulskiego

Fundacja Panoptykon

Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego

Fundacja Wolności (Lublin)

Fundacja Wolności Gospodarczej

Fundacja dla Polski

Fundacja Gospodarki i Administracji Publicznej

Group for Research in Applied Economics GRAPE

Inicjatywa Lokalna Między Drzewami

Instrat

Instytut Emerytalny

Instytut Odpowiedzialnych Finansów

Instytut Spraw Publicznych

Fundacja Zielone Kujawy

Stowarzyszenie Wspólnie dla Gminy Stęszew

Fundacja Matecznik

Stowarzyszenie Inicjatyw Obywatelskich RIO

Stowarzyszenie EKIPA Z BAGIEN

Inicjatywa Białoobrzegi

Stowarzyszenie Dziedzictwa Kulturowego i Krajobrazowego Mała Wspólnota

Fundajca Lasy i Obywatele

Ośrodek Działań Ekologicznych “Źródła”

Stowarzyszenie Pravda

Stowarzyszenie “Chojnice – Tu Bije Moje Serce”

Stowarzyszenie Rozwoju INSPIRACJE

Fundacja HexaLAB

Stowarzyszenia na rzecz Praworządności w Szkołach „Stowarzyszenie Umarłych Statutów”

Towarzystwo Ekonomistów Polskich

Warsaw Eneterprise Institute

WiseEuropa

Fundacja Dobrobyt na Pokolenia

Polska Sieć Ekonomii

Instytut Misesa

Stowarzyszenie Libertariańskie

Instytut Badań Strukturalnych



ZOBACZ INNE AKTUALNOŚCI

  • Na to czekali miłośnicy wolności! Freedom Fights wraca do Warszawy>>
  • „Otwartość: historia postępu ludzkości”, Johan Norberg [LekturyFWG]>>
  • Zew plemienia – manifest latynoamerykańskiego liberała [LekturyFWG]>>
Idź do oryginalnego materiału