Bioasekuracja trzody chlewnej – jak skutecznie chronić stado i nie stracić dopłat

Bioasekuracja trzody chlewnej chroni stada przed chorobami zakaźnymi, zatem stabilizuje dochody gospodarstw. Ponadto zapewnia bezpieczeństwo żywności, dlatego ogranicza ryzyko strat w całym łańcuchu dostaw. Jak wdrożyć skuteczną ochronę i spełnić wymogi prawa? Wyjaśniamy poniżej.

Bioasekuracja trzody chlewnej buduje tarczę bezpieczeństwa biologicznego, ponieważ blokuje wnikanie patogenów do budynków, zwierząt i pasz. Tym samym hodowca zmniejsza ryzyko afrykańskiego pomoru świń, co przekłada się na lepsze wyniki ekonomiczne. W kolejnych akapitach poznasz praktyczne zasady, wymogi prawne oraz technologie wspierające ochronę stada.

Czym jest bioasekuracja trzody chlewnej?

Bioasekuracja trzody chlewnej to zbiór procedur, które ograniczają kontakt zwierząt z czynnikami chorobotwórczymi. Hodowca wyznacza strefy czyste i brudne, aby kontrolować przepływ ludzi, zwierząt oraz sprzętu. Następnie stosuje maty i bramy dezynfekcyjne, dzięki czemu usuwa wirusy i bakterie z kół pojazdów. Dodatkowo utrzymuje szczelną infrastrukturę, ponieważ ogrodzenia i siatki eliminują dostęp dzików. W rezultacie stado pozostaje zdrowe, a produkcja przebiega bez kosztownych przerw.

Bioasekuracja trzody chlewnej w praktyce – maciora z prosiętami na stanowisku z rusztami higienicznymi.

fot. Adobe Stock

Wymogi prawne bioasekuracji

Bioasekuracja trzody chlewnej podlega szczegółowej kontroli na mocy ustawy z 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz.U. 2023 poz. 1075). Ustawa nakazuje sporządzić i realizować plan bezpieczeństwa biologicznego dla każego stada. Co więcej, art. 8 obliguje rolnika do natychmiastowego usuwania uchybień wskazanych przez powiatowego lekarza weterynarii, a art. 42 wymaga bezzwłocznego zgłaszania podejrzenia choroby.

Jeśli gospodarstwo w strefie ASF łamie zasady, art. 48b pozwala nakazać wybicie świń i zakazać chowu, dlatego sankcje finansowe bywają bardzo dotkliwe. Dodatkowo rozporządzenie MRiRW z 24 kwietnia 2024 r. (Dz.U. 2024 poz. 677) określa szczegółowe środki przeciw ASF, w tym dezynfekcję pojazdów i ewidencję wejść. W rezultacie przestrzeganie prawa wzmacnia praktyczną ochronę i zabezpiecza dopłaty.

Technologie w bioasekuracji świń i ASF

Bioasekuracja trzody chlewnej wykorzystuje dziś systemy monitoringu, ponieważ kamery termowizyjne wykrywają niepożądane wtargnięcia. Ponadto aplikacje mobilne rejestrują ruch osób i pojazdów, co ułatwia szybką identyfikację zagrożeń. jeżeli czujnik przekroczy próg alarmowy, hodowca otrzymuje powiadomienie, więc może natychmiast zareagować. Jednocześnie zdalne sterowanie śluzami sanitarnymi pozwala zachować strefy czystości, choćby podczas dużego natężenia prac. Takie rozwiązania zmniejszają ryzyko przeniesienia wirusa ASF, a więc utrzymują ciągłość produkcji. Dzięki temu gospodarstwo osiąga lepszą rentowność, a przede wszystkim ogranicza ryzyko wystąpienia zagrożeń patogenów.

Bioasekuracja trzody chlewnej to nie wybór, ale konieczność. Zadbaj o bezpieczeństwo swojego stada.

fot. Adobe Stock

Szkolenia i świadomość personelu

Bioasekuracja trzody chlewnej zależy nie tylko od technologii, ale także od zachowań ludzi. Dlatego każdy pracownik powinien przejść szkolenie z zakresu zasad higieny, użycia mat dezynfekcyjnych i odzieży ochronnej. Ponadto hodowca musi jasno określić, kto ma dostęp do poszczególnych stref, a kto nie.

Jeśli personel nie rozumie, dlaczego należy zmieniać obuwie lub myć ręce przed wejściem, bioasekuracja staje się nieskuteczna. Co więcej, rotacja pracowników lub udział firm zewnętrznych (np. transportowych) wymaga stałej aktualizacji zasad. W efekcie tylko przeszkolony i świadomy zespół może wdrożyć skuteczną ochronę zdrowia stada. Co przekłada się na wydajność hodowli oraz zyskowność dla rolnika.

Bioasekuracja trzody chlewnej – podsumowanie korzyści

Bioasekuracja trzody chlewnej łączy wymogi prawa, sprawdzone procedury i nowoczesne technologie, dlatego skutecznie chroni stada przed ASF. Plan bezpieczeństwa biologicznego, regularna dezynfekcja i inteligentny monitoring tworzą system, który minimalizuje ryzyko strat oraz utraty dopłat. Ostatecznie hodowca zabezpiecza zdrowie zwierząt i wzmacnia opłacalność produkcji. A co najważniejsze nie stanowi potencjalnego zagrożenia dla sąsiadujących gospodarstw.

źródła:

• Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt
  – Dziennik Ustaw z 2023 r., poz. 107
• Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 24 kwietnia 2024 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń (ASF)
  – Dziennik Ustaw z 2024 r., poz. 67
• Komunikaty i aktualności Głównego Inspektoratu Weterynarii (GIW)
  – zasady bioasekuracji i wytyczne dla hodowców trzody
• Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR)
  – programy pomocy i refundacji wydatków związanych z bioasekuracją
• Portal PIW i powiatowych lekarzy weterynarii
  – Bioasekuracja w hodowlach trzody – Pabianice