Według prognoz niedługo miną wiosenne przymrozki i nastanie sprzyjający okres na dolistne dokarmianie ozimych form rzepaku i zbóż. Kiedy, w jakich dawkach i terminach nawozić rzepak?
W przeliczeniu na 1 t nasion, rzepak pobiera przeciętnie (w kg): 55 azotu (N), 25 fosforu (P2O5), 60 potasu i wapnia (K2O i CaO), 12 magnezu i siarki (MgO i S), zaś z mikroelementów (w g): 75 boru (B), 150 manganu (Mn), 200 żelaza (Fe), 90 cynku (Zn), 25 miedzi (Cu) i 2,5 molibdenu (Mo).
Część z nich oraz w całości mikroelementy (w przypadku rzepaku głównie B, Mn i Mo) można wnieść dolistne. Spośród makroelementów, przede wszystkim N w postaci mocznika oraz Mg i S w siarczanie magnezu.
Do sporządzonego roztworu można też dodać preparaty aminokwasowe, zwłaszcza na słabszych plantacjach, bądź z objawami uszkodzeń roślin.
Dokarmianie dolistne rzepaku zaleca się w następujących przypadkach:
- profilaktycznie, by wyeliminować potencjalny niedobór składników w krytycznych fazach jego wegetacji, tj. podczas intensywnego wzrostu i tworzenia organów generatywnych,
- interwencyjnie, przy widocznym niedoborze składników. Niemniej lepszy efekt uzyskuje się dostarczając je wcześniej, zanim pojawią się symptomy niedoboru,
- w przypadku niskiej zasobności gleby lub niewielkich dawkach doglebowych składników,
- na glebach o niewłaściwym pH, co skutkuje gorszą przyswajalnością składników – z gleb kwaśnych: P, K, Mg, S i Mo, zaś z alkalicznych: P, B, Cu, Zn, Mn i Fe,
- w okresach z niedoborem wody, kiedy składniki pokarmowe są słabiej przyswajalne z gleby.
Dokarmianie dolistne rzepaku zaleca się w następujących terminach i dawkach:
- Po 7-10 dniach od ruszenia wiosennej wegetacji – wybrany rzepakowy nawóz wieloskładnikowy + siarczan magnezu + nawóz z wysoką zawartością P. Na bujnych plantacjach, przy pH gleby poniżej 6, wskazany jest też Mo (do 15 g/ha), zaś z wysokim pH (powyżej 6,5) Mn (do 250 g/ha), poza tym, niezależnie od wartości pH – B (150 g/ha).
- Po kolejnych 10-14 dniach – nawóz wieloskładnikowy + pojedyncze do: 200 g B, 250 Mn oraz 20 Mo/ha, zaś z makroelementów siarczan magnezu i potas.
- W fazie zielonego zwartego pąka – z mikroelementów istotny jest B (w dawce do 250 g/ha), zaś z makroelementów fosfor oraz siarczan magnezu.
Oczywiście zestawy i dawki składników można zmieniać w zależności od ich zawartości w nawozach, jak też odczynu i zasobności gleby oraz wizualnych oznak niedoboru.
Z uwagi na fakt, iż rzepak jest rośliną azotolubną, a przy tym znosi wysokie stężenie mocznika (do 12 proc.) w roztworze, możliwe jest wniesienie w tej postaci, znacznej dawki N – do 50 kg/ha.
Na glebach o pH powyżej 6.5, należy zwracać większą uwagę na zawartość Mn, zaś mniejszą na Mo, który występuje wówczas w formach łatwiej przyswajalnych. Z kolei na glebach kwaśnych (pH poniżej 6) zawartość Mn w nawozach ma mniejsze znaczenie, zaś większe Mo.
Reasumując w okresie wczesnowiosennym można się liczyć z niedoborem P, Mg, S, B, Mn i Mo. Z kolei podczas intensywnego przyrostu nadziemnej biomasy, rzepak często wykazuje niedobór: N, K, Mg i S, zaś z mikroelementów: B, Mn i Mo.
Zawartość składników w wybranych nawozach dolistnych (w % wagowych) pod rzepak
