Co dalej z rynkiem mleka? UE tnie produkcję, Polska idzie po swoje!

W Unii Europejskiej produkcja mleka powoli maleje. Wynika to z mniejszej liczby krów w gospodarstwach oraz spowolnienia wzrostu wydajności. To niepokojący sygnał – szczególnie w kontekście rosnącej liczby ludzi, których trzeba wyżywić.

Co dalej z rynkiem mlekiem? UE tnie produkcję, Polska idzie po swoje!

Zachód hamuje, Wschód przyspiesza

W krajach zachodniej Europy – jak Niemcy, Holandia, Francja czy Dania – widać wyraźną tendencję spadkową. Produkcja mleka kurczy się m.in. przez ograniczenia środowiskowe i polityczne. W Irlandii po raz pierwszy od zniesienia kwot mlecznych (2015 r.) zanotowano spadek produkcji w 2023 i 2024 roku. Duży wpływ miała pogoda i zmniejszenie pogłowia krów.

W krajach Europy Środkowo-Wschodniej, w tym w Polsce, sytuacja wygląda lepiej. Polska jest dziś jednym z nielicznych państw w UE, gdzie produkcja mleka przez cały czas rośnie. Co więcej, widać przesuwanie całej produkcji z Zachodu właśnie na Wschód. To otwiera przed polskim mleczarstwem dużą szansę – ale także stawia wyzwania.

Zielony Ład przez cały czas działa

Choć niektórzy twierdzą, iż Zielony Ład „odchodzi do lamusa”, to fakty temu przeczą. Kraje zachodnie przez cały czas wdrażają kolejne zmiany:

• Dania zalesi 15% gruntów rolnych i wprowadza podatek węglowy od emisji z bydła,
• Niemcy i Holandia ograniczają pogłowie krów, by zmniejszyć emisję azotu i amoniaku,
• w całej UE rosną oczekiwania wobec rolników w zakresie zrównoważonej produkcji.

Sieci handlowe i banki coraz częściej wymagają stosowania praktyk przyjaznych środowisku. To nie jest już opcja, tylko nowy standard.

Polska – rosnący gracz w UE

Produkcja mleka w Polsce rośnie dynamicznie. W 2024 roku nasz kraj odpowiadał za 9% całej unijnej produkcji mleka. Jeszcze w 2019 było to zaledwie 1,9%. Wzrost jest więc znaczący.

Polska ma jeszcze spory potencjał, choć rentowność produkcji jest niższa niż na Zachodzie. To oznacza, iż zagraniczne firmy mogą chcieć inwestować w naszym kraju – kupując zakłady i spółdzielnie mleczarskie. Dla polskich firm to sygnał: trzeba myśleć o konsolidacji, rozwoju i budowaniu silnej pozycji, zanim zrobią to inni.

Inne wyzwania

Do problemów środowiskowych i politycznych dochodzą również kwestie zdrowotne. W Niemczech, Francji i Holandii wystąpiły duże straty przez wirusa choroby niebieskiego języka (BTV). Choć liczba zachorowań spadła, część gospodarstw nie odbudowała stad. To kolejny czynnik, który wpływa na spadek produkcji mleka na Zachodzie.

Co dalej?

Eksperci szacują, iż unijna produkcja mleka w dłuższej perspektywie przez cały czas będzie lekko spadać. Ale Polska ma szansę utrzymać wzrost – jeżeli odpowiednio wykorzysta sytuację. Potrzebne są szybkie i przemyślane decyzje: inwestycje, konsolidacja i dostosowanie się do nowych wymogów.

To ostatni moment, by działać. Zmiany już się dzieją – i kto je wykorzysta, ten zyska przewagę.

Chcesz wiedzieć więcej?

Zapraszamy do udziału w 22. edycji Międzynarodowego Forum Społeczności Mleczarskiej – tam eksperci i praktycy omówią aktualne wyzwania i kierunki dla branży mleczarskiej.

Formularz zgłoszeniowy:
https://2025.forum-mleczarskie.org/formularz-zgloszeniowy/