1 rok temu
Wielu uczestników rynku liczy na utrzymanie się wysokich cen cebuli w tym sezonie. Sprawdzamy, jak wygląda sytuacja dotycząca podaży i co się dzieje z cenami cebuli w drugiej połowie września 2023.
Zobaczmy co się dzieje z cenami cebuli, podażą i przewidywaną wielkością zbiorów oraz handlem na rynkach głównych producentów cebuli w Europie i na świecie.
Problemy z jakością holenderskiej i hiszpańskiej cebuli
W Niderlandach ceny cebuli są wprawdzie wysokie, ale w tym roku występują duże problemy z jakością cebuli. Plony cebuli i jej jakość są bardzo zróżnicowane. Tymczasem wydaje się, iż to właśnie jakość będzie w tym sezonie odgrywać kluczową rolę decydującą o cenach. Z kolei popyt jak dotąd utrzymuje się na wysokim i stabilnym poziomie.
W opinii specjalistów, kilka holenderskiej cebuli nadaje się w tym sezonie do przechowywania. Daje to perspektywy na drugą część sezonu, kiedy gorsze partie cebuli zostaną wycofane z rynku. Wówczas, w miesiącach zimowych, ceny za cebulę dobrej jakości mogą być wysokie.
Aktualne ceny cebuli na rynku holenderskim: Ceny cebuli na dziś (18.09.2023 r.)
Podobna sytuacja dotycząca złej jakości cebuli jest również w Hiszpanii. Z tym, iż tam główną przyczyną obniżenia jakości była najpierw susza, która katastrofalnie wpłynęła na początek sezonu zbiorów, a potem ulewne deszcze. Cebula jest bardzo uszkodzona i w większości przeznaczona do celów przemysłowych. przez cały czas nie wiadomo, jak ostatnie wrześniowe deszcze wpłyną na zdolność przechowalniczą cebuli. W niektórych rejonach uprawy burze zdewastowały duży obszar i cebula nie będzie się nadawała do przechowywania.
Z powodu mniejszych tegorocznych zapasów i niskiej podaży hiszpańska cebula gwałtownie się sprzedaje, pomimo wysokich cen. Już mniej więcej od lipca popyt przewyższa podaż. Dotychczasowe ceny utrzymują się na względnie stabilnym poziomie i wynoszą od 0,40 do 0,50 euro/kg cebuli, w zależności od jej wielkości.
Niskie zbiory cebuli w krajach europejskich
We wschodnich Niemczech oczekuje się w tym roku zbiorów cebuli niższych niż przeciętnie. Zbiory jeszcze się nie zakończyły, ale już jest prognozowany ich niższy poziom. W zachodnich regionach uprawy z powodu intensywnych opadów deszczu zbiory wczesnej cebuli rozpoczęły się późno, ale udało się zebrać cebulę na czas. Według plantatorów zbiory brutto będą na poziomie zbliżonym do ubiegłorocznego. Aczkolwiek spodziewają się oni zwiększonego udziału ponadwymiarowych cebul (średnicy powyżej 70 mm), co wpłynie na zmniejszenie plonu handlowego.
Również w Austrii plantatorzy spodziewają się zbiorów cebuli niższych od ubiegłorocznych. Handel krajowy jest spokojny, a eksport ograniczony z uwagi na zbyt wysoki poziom cen dla rynków eksportowych. A co się dzieje z cenami austriackiej cebuli? Na początku 38. tygodnia (18–24 września) za średniej wielkości cebulę, oczyszczoną, posortowaną i oferowaną w skrzyniach płacono, w zależności od jakości od 45 do 50 euro/100 kg. Partie mniejszej cebuli, gorszej jakościowo nie osiągały tego pułapu cenowego.
We Włoszech z powodu niekorzystnej pogody produkcja cebuli będzie choćby o 50% niższa. Za to średnia jakość cebuli jest lepsza niż przed rokiem. Jednocześnie ceny w tym sezonie są bardzo wysokie. Za pakowaną cebulę opuszczającą sortownię we wrześniu płacono średnio 0,95–1,00 euro/kg. Co więcej, rosną ceny dla włoskich importerów, np. kilogram cebuli luzem z Austrii kosztuje 0,70 euro, przy czym cena ta nie uwzględnia kosztów transportu i przygotowania do sprzedaży.
Egipt wprowadza zakaz eksportu cebuli
Jeszcze niedawno światowe media donosiły o rekordowym eksporcie egipskiej cebuli w tym roku. Eksport cebuli z Egiptu przekroczył 324 tys. ton i był zdecydowanie wyższy niż przed rokiem. Tymczasem w środę 20 września egipski rząd ogłosił 3-miesięczny zakaz eksportu cebuli, uzasadniając to gwałtownie rosnącymi cenami na lokalnym rynku. Według rządowych mediów, cena cebuli wzrosła do 35 funtów egipskich za kilogram (w przeliczeniu, 1 funt egipski = 0,14 zł), w porównaniu z 27 funtami w zeszłym miesiącu i 12 funtami egipskimi przed rokiem.
Zdaniem ekspertów, wzrost cen cebuli na rynku krajowym wynika z kilku czynników, m.in. ze zmniejszenia powierzchni uprawy w Egipcie w tym sezonie, światowego niedoboru cebuli oraz dewaluacji funta egipskiego. Ceny cebuli były wysokie już na początku sezonu, co wynikało z mniejszego areału i wzrostu światowego popytu. Notowania hurtowe zaczynały się od około 400 USD/tonę na początku sezonu. Następnie wzrosły do około 600 USD/tonę we wrześniu 2023 r. Zakaz eksportu ma ustabilizować ceny cebuli na rynku krajowym.
Co się dzieje z cenami cebuli na Ukrainie?
Z kolei na Ukrainie tegoroczne zbiory cebuli są udane, a podaż na rynku duża. W ostatnich miesiącach ceny cebuli systematycznie spadały. Jednak trend ten w końcu zwolnił i od początku 38. tygodnia (18–24 września) ceny cebuli na rynku ukraińskim zaczęły rosnąć. Zdaniem specjalistów, rolnicy mogą aktywnie podnosić ceny cebuli dzięki bardzo dużemu popytowi na te produkty ze strony hurtowni skupujących cebulę do przechowywania i sieci handlowych. Jednocześnie podaż cebuli dobrej jakości jest bardzo ograniczona, bo producenci i handlowcy wolą taką cebulę przeznaczyć do przechowywania. W konsekwencji, ceny cebuli w 38. tygodniu 2023 r. wahają się w granicach 0,25–0,41 USD/kg, czyli średnio o 26% droższej niż w poprzednim tygodniu.
Należy jednak zaznaczyć, iż cena cebuli na Ukrainie przez cały czas jest znacznie niższa niż w ubiegłym roku. Pod koniec września 2022 r. rolnicy sprzedawali cebulę dwukrotnie drożej niż obecnie. Dodatkowo, kluczowi gracze rynkowi uważają obecny wzrost cen za zjawisko przejściowe. przez cały czas bowiem realizowane są zbiory cebuli w ukraińskich gospodarstwach. A jej podaż na rynku prawdopodobnie do połowy października będzie utrzymywać się na relatywnie wysokim poziomie.
Jakie prognozy dla cen cebuli w Polsce?
Sprawdźmy, co się dzieje z cenami cebuli w Polsce i jakie są prognozy ekspertów rynkowych na dalszą część sezonu. Wielu uczestników rynku cebuli w Polsce ma nadzieję na powtórkę wysokich cen z ubiegłego sezonu. Jak dotychczas popyt na cebulę na polskim rynku jest stabilny i utrzymuje się na dobrym poziomie. Zainteresowanie tym warzywem widać również w przetwórstwie. Prognozy korzystnych cen wspierają także przewidywania niższych tegorocznych zbiorów.
Ale, zdaniem ekspertów rynkowych, szanse na szybką podwyżkę cen polskiej cebuli, podobnie, jak miało to miejsce w ubiegłym sezonie są niewielkie. Według nich trudno będzie choćby utrzymać stabilność cenową bez wyraźnego trendu spadkowego, typowego dla okresu jesiennego, gdy realizowane są główne zbiory.
Jak pokazują dane z poprzednich sezonów, nie ma wyraźnej korelacji pomiędzy wielkością zbiorów a ceną. Chociaż ubiegłoroczne zbiory nie należały do najniższych, ceny były rekordowe. Podczas gdy w okresie 2021/2022 przy niższych zbiorach, spadły również ceny. Dlatego też sam spadek zbiorów cebuli nie jest gwarancją wysokich cen — twierdzą eksperci.
Zdaniem specjalistów, w ubiegłym sezonie wyższym cenom sprzyjał brak dostatecznie dużego importu. W tym roku może być pod tym względem gorzej, przynajmniej przez pewien czas. Wprawdzie holenderska cebula jest relatywnie droga, ale do Polski trafia import z alternatywnych źródeł, takich jak Mołdawia czy Uzbekistan. Ta cebula oferowana jest już po 1,30–1,50 zł/kg. Nie pozostaje to bez wpływu na ceny polskiej cebuli.
Obecnie, pod koniec 38. tygodnia 2023 r., ceny cebuli workowanej w dużym hurcie wynoszą 1,50–2,00 zł/kg. Już od połowy września br. cena cebuli jest nieznacznie niższa niż rok temu. Specjaliści przewidują, iż najpewniej ta różnica będzie się pogłębiała jesienią. Jak tłumaczą:
Presja importu w tym sezonie będzie większa, a jego wpływ na ceny bardziej znaczący. Nie przekreśla to jednak szans na wysokie ceny cebuli w okresie zimowo-jesiennym. Produkcja Mołdawii nie jest duża, a dodatkowo są tam ograniczone możliwości przechowywania. Azja Środkowa nie zbije cen na dłuższą metę, a w całej Europie zbiory w tym roku będą niższe.
Czytaj też: Światowy rynek cebuli. Jaka jest aktualna sytuacja?
Źródło: freshplaza.com, east-fruit.com, fresh-market.pl
