17 godzin temu
Czy rzeczywiście cyfrowa ewidencja ochrony roślin zacznie obowiązywać dopiero od 2028 roku? Poprawka w polskiej ustawie przesuwa ten termin. Tymczasem przepisy unijne mówią jasno: elektroniczna ewidencja środków ochrony roślin ma obowiązywać od 1 stycznia 2026 r.
Jeszcze nic pewnego, iż cyfrowa ewidencja ochrony roślin będzie obowiązkowa od 2028 r. a nie od 2026. Jak odpowiada nam rzecznik prasowy MRiRW — negocjacje wciąż trwają, a „ostateczny kształt może się jeszcze zmienić”.
Cyfrowa ewidencja ochrony roślin — unijne przepisy i polska reakcja
Zgodnie z rozporządzeniem wykonawczym Komisji Europejskiej 2023/564, od 1 stycznia 2026 roku wszyscy profesjonalni użytkownicy środków ochrony roślin — w tym rolnicy — będą zobowiązani do prowadzenia ewidencji zabiegów wyłącznie w formie elektronicznej. Jest to jeden z głównych elementów strategii cyfryzacji. Ponadto ma zwiększyć transparentność stosowania chemicznych środków ochrony roślin w krajach UE.
Polski Sejm zareagował jednak na obawy środowisk rolniczych. Podczas prac nad rządowym projektem ustawy (druk 1430) przyjęto poprawkę w tym temacie. Ściśle mówiąc, wyłącza ona z obowiązku ewidencji elektronicznej gospodarstwa o powierzchni do 20 ha — do końca 2027 r. Z tego wynika, iż część rolników przez cały czas będzie mogła prowadzić ewidencję papierową.
Rolnicy do 20 ha — nie są profesjonalnymi użytkownikami ś.o.r.
Tak przynajmniej wynika z informacji uzyskanej od rzecznika MRiRW:
Zgodnie z poprawką poselską do projektu ustawy, przyjętą podczas posiedzenia połączonych Komisji do Spraw Deregulacji oraz Rolnictwa i Rozwoju Wsi, do 31 grudnia 2027 r. rolnicy prowadzący uprawy na powierzchni nie większej niż 20 ha nie będą spełniali definicji „profesjonalnego użytkownika środków ochrony roślin” na potrzeby rozporządzenia wykonawczego Komisji 2023/564.
Oznacza to, iż rolników tych przez 2 lata nie będą dotyczyły przepisy tego rozporządzenia. Będą oni prowadzić ewidencję zabiegów ochrony roślin na dotychczasowych zasadach. Czyli w formie papierowej, ale jeżeli będą chcieli — to elektronicznej. Ostateczna decyzja będzie należała do rolnika prowadzącego uprawę na powierzchni do 20 ha.
Tym samym cele przepisów unijnych zostaną zrealizowane. Czyli przez stopniowe wdrożenie obowiązku prowadzenia ewidencji ochrony roślin w postaci elektronicznej, w pierwszej kolejności przez większe gospodarstwa.
MRiRW wciąż zabiega na forum UE o przesunięcie terminu e-ewidencji ś.o.r.
Poprawka w ustawie krajowej rzeczywiście jest krokiem w stronę złagodzenia przepisów. Jednakże miejmy świadomość, iż ostateczny termin wejścia w życie regulacji wciąż zależy od Komisji Europejskiej. Jak potwierdza rzecznik resortu rolnictwa:
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi zabiega na forum UE o przesunięcie terminu wejścia w życie obowiązku o dwa lata wobec wszystkich profesjonalnych użytkowników środków ochrony roślin, w tym rolników, niezależnie od powierzchni. w tej chwili oczekujemy na odpowiedź Komisji Europejskiej w tej sprawie.
W praktyce oznacza to, iż cyfrowa ewidencja ochrony roślin może wejść w życie dopiero 1 stycznia 2028 r. pod jednym warunkiem. Mianowicie tylko wtedy, jeżeli Komisja zgodzi się na wniosek Polski. A taka decyzja jeszcze nie zapadła i wciąż jest oczekiwana.
Na dzisiaj: cyfrowa ewidencja ochrony roślin będzie obowiązkowa od początku 2026 r. dla rolników gospodarujących na powierzchni większej niż 20 ha. Losy mniejszych gospodarstw wciąż się ważą
fot. Anita Łukawska
Wszystko się może zdarzyć, włącznie ze zmianą ustawy o ochronie roślin
Ministerstwo rolnictwa w odpowiedzi udzielonej naszemu portalowi gasi emocje i przestrzega, iż euforia dotycząca przesunięcia obowiązku na styczeń 2028 r. jest przedwczesna. Mianowicie, nic jeszcze nie jest przesądzone
Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o środkach ochrony roślin (nr druku 1430) jest w tej chwili procedowany w Sejmie RP. Jego ostateczny kształt może się jeszcze zmienić.
W związku z powyższym przekazane informacje dotyczą aktualnego (25.07.2025 nadeszła do nas odpowiedź z MRiRW — redakcja agrofakt.pl), na czas sporządzenia odpowiedzi, brzmienia projektu.
Cyfrowa ewidencja ochrony roślin — kogo i kiedy obejmie obowiązek?
Podsumujmy, co wiemy. Mianowicie cyfrowa ewidencja ochrony roślin w obecnym kształcie rozporządzenia ma obejmować wszystkich profesjonalnych użytkowników już od 2026 r. Jednak przyjęta poprawka sejmowa mówi, iż do końca 2027 r. gospodarstwa do 20 ha nie będą uznawane za profesjonalnych użytkowników. Czyli będą mogły korzystać ze znanych dotychczas form papierowych ewidencji czy dokumentacji ochrony roślin. Oznacza to de facto dwuletnie odroczenie dla mniejszych rolników (gospodarujących na mniejszym areale). Natomiast większe gospodarstwa powinny przygotować się na cyfryzację zgodnie z unijnym terminem. Oczywiście o ile nie zapadnie inna decyzja na szczeblu europejskim.
Na dziś sytuacja wygląda następująco:
- gospodarstwa do 20 ha mogą przez dwa lata kontynuować ewidencję w formie papierowej.
- gospodarstwa powyżej 20 ha powinny przygotować się na cyfrowy obowiązek ewidencjonowania zabiegów ochrony roślin od 2026 r.
- MRiRW zabiega na forum UE o przesunięcie terminu dla wszystkich ww. rolników do 2028 r.
- jednakże decyzja Komisji Europejskiej w sprawie odroczenia obowiązku wdrożenia elektronicznej ewidencji ochrony roślin jeszcze nie zapadła i jest przez cały czas oczekiwana.
Dlatego warto śledzić naszą stronę i komunikaty. Trzymamy rękę na pulsie i niezwłocznie po tym, jak KE zdecyduje, poinformujemy, czy cyfrowa ewidencja ochrony roślin stanie się obowiązkowa już za kilkanaście miesięcy, czy dopiero za 2,5 roku.
