Od 1 marca 2025 roku rynek wyrobów nikotynowych zmierza ku radykalnym zmianom. Ministerstwo Finansów zapowiada znaczne podwyżki akcyzy, które dotkną przede wszystkim e-papierosy i płyny do ich produkcji. Czy te zmiany naprawdę odpowiadają idei promocji mniej szkodliwych alternatyw tradycyjnych papierosów? W poniższym artykule przyjrzymy się najważniejszym aspektom nowej polityki akcyzowej oraz jej wpływowi na konsumentów i producentów.
Zmiany w Stawkach Akcyzy – Co Nowego?
W nadchodzącym roku zanotujemy drastyczny wzrost stawek akcyzy. Dla produktów tradycyjnych podwyżka wyniesie około 25 proc., jednak e-papierosy nie mają się cieszyć takim samym przywilejem. Przykładowo, stawka akcyzy za mililitr płynu do e-papierosa wzrośnie z 0,55 zł do 0,96 zł, co stanowi aż 75-procentowy skok. W kolejnych latach cena jeszcze bardziej wzrośnie:
- 2026 rok – wzrost o 50 proc. (do 1,44 zł/ml)
- 2027 rok – wzrost o kolejne 25 proc. (do 1,80 zł/ml)
Dlaczego Takie Zmiany?
Według władz zmiany są konieczne, aby:
- Dostosować przepisy do standardów Unii Europejskiej – Polska musi urealnić stawki akcyzy, wpisując je w ramy międzynarodowe.
- Zwiększyć wpływy do budżetu państwa – Wyższe ceny produktów mają przełożyć się na większe wpływy fiskalne.
- Ograniczyć spożycie szkodliwych substancji – W teorii podwyżki powinny zachęcić konsumentów do wybierania zdrowszych alternatyw.
Jednakże problem pojawia się w praktyce: drastyczne podwyżki akcyzy na e-papierosy powodują dysproporcje, gdyż tradycyjne wyroby tytoniowe rosną wolniej. Takie rozwiązanie może skutkować powrotem części konsumentów do tradycyjnych papierosów, które choć droższe, pozostają relatywnie bardziej opłacalne.
Skutki dla Branży E-papierosów
Zmiana Formatu Opakowań i Finalny Koszt Produktu
W związku z rosnącymi kosztami, producenci zdecydowali się na zmianę formuły sprzedaży. Zamiast standardowych opakowań 40 ml, coraz częściej trafiają na rynek tzw. longfill – butelki o pojemności 6 ml. Rozwiązanie to pozwala obniżyć opłatę akcyzową za pojedynczą jednostkę, jednak konsumenci muszą dokupić bazę nikotynową, co ostatecznie podnosi cenę finalną. Przykładowe wyliczenia pokazują, iż koszt produktu może wzrosnąć choćby o 500 proc. w porównaniu z ceną sprzed wprowadzenia akcyzy.
Możliwość Wzrostu Szarej Strefy
Wzrost cen legalnych produktów stwarza ryzyko rozwoju szarej strefy. Konsumenci, zaniepokojeni rosnącymi kosztami, mogą szukać tańszych alternatyw na rynku nieformalnym, co niesie za sobą zagrożenia związane z jakością i bezpieczeństwem kupowanych wyrobów. Dla producentów i dystrybutorów oznacza to nie tylko spadek sprzedaży, ale również obniżenie standardów w całej branży.
Argumenty Ministerstwa Finansów vs. Obawy Branży
Oficjalne Uzasadnienie
Ministerstwo Finansów podkreśla, iż zmiany są częścią szerszej strategii mającej na celu:
- Ujednolicenie przepisów – Nowe stawki lepiej odzwierciedlają realia rynkowe i standardy międzynarodowe.
- Ograniczenie konsumpcji – Wyższe ceny mają zniechęcić do korzystania z wyrobów nikotynowych, co przyczyni się do poprawy stanu zdrowia publicznego.
Krytyka Branży
Przedstawiciele branży e-papierosów argumentują, że:
- Niesprawiedliwe obciążenie konsumenta – Podwyżki trafiają przede wszystkim do użytkowników, zmuszając ich do ponoszenia znacznie wyższych kosztów.
- Ryzyko powrotu do tradycyjnych wyrobów – Wyższe ceny e-papierosów mogą sprawić, iż konsumenci, pomimo świadomości szkodliwości tradycyjnych papierosów, zdecydują się na ich zakup.
- Problemy z utrzymaniem konkurencyjności – Dla producentów nowa rzeczywistość może oznaczać duże trudności na rynku, co odbije się także na dostępności produktów.
Podsumowanie
Planowane zmiany w opodatkowaniu e-papierosów wywołują wiele emocji zarówno wśród konsumentów, jak i przedstawicieli branży. Wprowadzenie akcyzy zgodnie z międzynarodowymi standardami ma na celu m.in. zwiększenie wpływów do budżetu państwa oraz ograniczenie spożycia nikotyny. Jednakże drastyczne podwyżki cen, szczególnie w segmencie e-papierosów, mogą przyczynić się do powstania poważnych problemów – od rozwoju szarej strefy po potencjalny wzrost popularności tradycyjnych papierosów. Ostatecznie, decyzje te stanowią wyzwanie zarówno dla legislatorów, jak i całego rynku wyrobów nikotynowych, który teraz staje przed koniecznością gruntownej restrukturyzacji. Jednorazówki całkowicie znikną z rynku – i nie trzeba było tutaj wstawiać zakazów…
Tekst dzięki współpracy z https://swiatpremixow.pl
