1 miesiąc temu
W ostatnich latach firmy zetknęły się z wieloma technologiami, które miały zrewolucjonizować ich działanie – od blockchain, przez task mining, po metaverse. GenAI również obiecuje automatyzację zadań, które do tej pory wykonywali wyłącznie ludzie. Ale czy to coś więcej niż buzzword? A jeżeli tak, jak przygotować organizację na tę zmianę?
Dotychczasowe technologie nie potrafiły uchwycić ludzkiej strony biznesu – kreatywności, rozumienia złożonych danych i naturalnej komunikacji. Generatywna sztuczna inteligencja zmienia to, przekształcając całe procesy i działy w organizacjach. Zamiast automatyzować małe części procesów, pozwala na ich całkowitą przebudowę, opartą na doświadczeniach użytkowników i tworzeniu realnej wartości. Do połowy 2024 roku ten nowy sposób myślenia wzbudził duże zainteresowanie liderów transformacji, pytających: gdzie można zastosować Gen AI?
Zaskakujące wyniki badania
Coroczne badanie Capgemini Research Institute, w którym udział wzięło ponad 800 globalnych przedsiębiorstw, przyniosło zaskakujące wyniki. W 2024 roku najczęściej wykorzystywano Gen AI w obszarach takich jak IT (27 proc. firm), zarządzanie ryzykiem (26 proc.), logistyka i łańcuch dostaw (26 proc.), sprzedaż i centra obsługi (25 proc.), finanse i księgowość (25 proc.) oraz zasoby ludzkie (24 proc.). To pokazuje, iż GenAI nie jest technologią zarezerwowaną dla jednej dziedziny, ale strategicznym narzędziem wspierającym różne aspekty działalności firmy.
Warto zwrócić uwagę na różnorodne formy wdrożenia GenAI, szczególnie w kontekście transformacji opartej na ludzkich umiejętnościach. W finansach i księgowości GenAI automatyzuje rutynowe zadania, takie jak analiza danych, tworzenie raportów i rekomendacji. Dzięki połączeniu z uczeniem maszynowym i modelami biznesowymi, oferuje zaawansowane analizy predykcyjne, wspierające lepsze decyzje finansowe. Kluczową zaletą GenAI jest nie tylko generowanie, ale i zrozumienie danych, zwłaszcza nieustrukturyzowanych, oraz integracja z systemami ERP.
Szerokie zastosowanie GenAI
Przykładem zastosowania GenAI w międzynarodowej organizacji usługowej jest system, który przetwarza dziesiątki tysięcy dokumentów i zapytań dziennie. Automatycznie klasyfikuje, tłumaczy, weryfikuje dane nadawców oraz strukturyzuje informacje, realizując zapytania lub prowadząc dialog w celu uzupełnienia brakujących danych. Wcześniej te procesy były realizowane manualnie, a teraz, dzięki Gen AI, ponad 80 proc. zapytań jest zautomatyzowanych, co znacznie upraszcza proces, architekturę technologiczną i obniża koszty operacyjne.
W HR Gen AI jest wykorzystywany do tworzenia opisów stanowisk, wsparcia nowozatrudnionych osób w pierwszych 30/60/90 dniach pracy oraz poprawy całego doświadczenia pracownika. Technologia zwiększa zaangażowanie, eliminuje rutynowe działania i umożliwia bardziej spersonalizowane podejście.
W obszarze Learning & Development (L&D) GenAI automatycznie tworzy szkice szkoleń wraz z materiałami, komentarzami i quizami w wielu językach, skracając czas przygotowania szkoleń z ponad 10 dni do kilku godzin.
W Łańcuchu Dostaw Gen AI wspiera planowanie popytu i zarządzanie zapasami, analizując dane z różnych źródeł i optymalizując je w określonym kontekście. Automatyzuje również obsługę zapytań dostawców, co przekłada się na redukcję kosztów operacyjnych i większą efektywność.
W jednym z projektów Gen AI połączono metody modelowania statystycznego z uczeniem maszynowym, tworząc hiper-spersonalizowane środowisko analityczne. System generuje propozycje strategii, identyfikuje najważniejsze punkty i automatycznie dostosowuje analizy, odpowiadając na konkretne pytania użytkowników, od dyrektorów finansowych po analityków.
To tylko kilka z ponad 150 zidentyfikowanych przypadków użycia GenAI w procesach organizacji GBS, które mogą przynieść znaczące korzyści biznesowe w krótkim czasie, w zależności od gotowości organizacji do transformacji.
Jak przygotować operacje, aby GenAI odniosła sukces?
Największą różnicą między GenAI a innymi rewolucyjnymi technologiami ostatnich lat jest to, iż jej efekty są namacalne i łatwe do zweryfikowania w rzeczywistych warunkach biznesowych. Aby jednak w pełni wykorzystać potencjał GenAI, konieczne są zmiany w strategii, infrastrukturze, procesach oraz skuteczne zarządzanie zmianą.
Miarą sukcesu technologii nie są pojedyncze projekty, ale skala wdrożeń. Jak wynika z badania Capgemini, 96 proc. liderów biznesu uważa GenAI za najważniejszy temat na poziomie zarządu, a 24 proc. firm już wdrożyło zintegrowane narzędzia GenAI w skali, w porównaniu do zaledwie 6 proc. w 2023 roku.
Wdrażanie GenAI na szeroką skalę
Strategia: najważniejsze jest stworzenie klarownych mechanizmów zarządzania projektami GenAI w organizacji, obejmujących precyzyjną strategię, zespół ekspercki, zasady bezpiecznego i etycznego korzystania oraz nadzór i finansowanie. Wiele pierwszych inicjatyw kończy się niepowodzeniem z powodu braku solidnych fundamentów biznesowych i technologicznych, przez co traktowane są jako demo, a nie długofalowa inwestycja strategiczna.
Koszt: Często pomijanym elementem jest brak odpowiednich podstaw biznesowych i technicznych do kontrolowania kosztów związanych z użytkowaniem rozwiązań opartych na GenAI. Źle zaprojektowane systemy, zwłaszcza oparte na dużych modelach językowych, mogą generować wysokie koszty, głównie ze względu na wymagania technologiczne i model rozliczeń, np. opłaty za token (około 3 znaki tekstu) rozliczane zarówno za tekst wysyłany, jak i otrzymany. Znane są przypadki, gdzie niekontrolowany sposób obsługi zapytań przekraczał zakładany roczny budżet w ciągu miesiąca. Istnieją jednak techniczne mechanizmy, które mogą obniżyć koszty choćby o 80 proc..
Zaufanie: choćby najlepsza technologia nie przyniesie zwrotu z inwestycji, jeżeli istnieje niekontrolowane ryzyko techniczne, dotyczące bezpieczeństwa danych czy regulacji (np. Europejski AI Act). Użytkownicy biznesowi nie zaufają jej. Eksperci wskazali 12 kluczowych aspektów biznesowych, technicznych i związanych ze zmianą, które każda aplikacja GenAI musi spełniać. W skrócie, każde rozwiązanie powinno: działać skutecznie, działać niezawodnie, spełniać oczekiwania użytkownika i działać w jego najlepszym interesie. Realizacja tych celów wymaga odpowiedniej kontroli technologii, dbałości o doświadczenie użytkownika i zarządzania zmianą, z czego to ostatnie często jest mylnie utożsamiane jedynie z operacjami back office.
Skala: Spośród ponad 1000 międzynarodowych organizacji zapytanych o udostępnienie narzędzi GenAI zatrudnionym osobom, aż 97 proc. zezwala na ich użycie. Z tego 54 proc. daje dostęp wszystkim zespołom pod warunkiem przestrzegania firmowej polityki, a 36 proc. udostępnia je wybranym grupom, w zależności od roli i umiejętności. Skalowanie GenAI dotyczy nie tylko liczby użytkowników, ale także wspieranych interakcji, integracji i automatyzacji. Aby osiągnąć pełną skalę, konieczne jest stworzenie platformy biznesowej, która łączy infrastrukturę z reużywalnymi, skalowalnymi komponentami opartymi na ekosystemie danych, systemach i automatyzacji.
Przyszłość GenAI
Dla wielu firm generatywna sztuczna inteligencja może wydawać się technologią przyszłości lub narzędziem dla ekspertów. Tymczasem organizacje, które już teraz budują fundamenty i odnoszą pierwsze sukcesy, zyskują nie tylko skuteczne narzędzie transformacji, ale także przewagę rynkową.
Innowacje nie kończą się na dużych modelach językowych – nadchodzą technologie oparte na małych, specjalistycznych modelach multimodalnych (obsługujących tekst, głos i obraz) oraz systemy niezależnych agentów (Agentic AI), które potrafią planować, negocjować, pisać kod i się rozwijać. Wdrożenia tych technologii pokazują, iż może to być prawdziwa automatyzacja, która rozumie dane, planuje działania i dostosowuje się do wymagań biznesu. Dzięki temu ludzie mogą skupić się na tym, co naprawdę ważne – wykorzystując swoją wiedzę, kreatywność i intuicję, wspierani przez inteligentne technologie.
Autorem komentarza jest Marek A. Sowa, Starszy Dyrektor ds. GenAI, Capgemini Polska.
