8 miesięcy temu
Wapnowanie gleby jest wspierane ze środków NFOŚiGW za pośrednictwem wojewódzkich struktur. Jednakże z uwagi na duże zainteresowanie, w niektórych województwach skończyły się już przewidziane na ten cel środki. Dlatego Izby Rolnicze wystosowały do Ministerstwa Klimatu i Środowiska wniosek o zwiększenie lub przesunięcie środków na wapnowanie gleby 2024.
Wapnowanie gleby 2024 będzie realizowane w ramach programu priorytetowego pt. „Ogólnopolski program retencji środowiskowej gleb poprzez ich wapniowanie”.
Poprawa jakości gleb Polski
„Ogólnopolski program retencji środowiskowej gleb poprzez ich wapniowanie” wprowadzono w roku 2019. Do tej pory cieszy się on dużym zainteresowaniem rolników. Wiąże się to z coraz większą świadomością znaczenia dobrych praktyk w utrzymaniu i poprawie jakości gleb uprawnych. A duża część gruntów w Polsce charakteryzuje się nadmiernym zakwaszeniem. Ma ono negatywny wpływ zarówno na plonowanie, jak i na jakość oraz strukturę samej gleby.
Jak do apelu o zwiększenie środków na wapnowanie odniosło się MKiŚ?
W odpowiedzi na pismo środowisk rolniczych Ministerstwo Klimatu i Środowiska poinformowało, iż NFOŚiGW ma świadomość różnego stopnia wykorzystania środków przez poszczególne WFOŚiGW. Dlatego Fundusz pod koniec każdego miesiąca monitoruje realizację programu w poszczególnych województwach. Dotyczy to w szczególności nadwyżek lub niedoboru środków. Jednakże z uwagi na różne terminy zakończenia naboru wniosków w poszczególnych województwach, dokładne określenie potrzeb finansowych będzie możliwe dopiero po ich zakończeniu.
Mimo to Fundusz zadeklarował ciągłe monitorowanie alokacji środków w województwach. Ponadto będzie na bieżąco wnioskował o aktualizację danych, by po ich uzyskaniu zaproponować podział na poszczególne województwa. Decyzję odnośnie do alokacji pieniędzy na wapnowanie gleb podejmie Zarząd NFOŚiGW.
Jaka była pula środków na wapnowanie gleby i jaki poziom dofinansowania?
Łączny budżet Programu wynosi 300 mln zł. Obejmuje on lata 2019–2024. Według stanu na koniec sierpnia 2023 r. łączne zobowiązania NFOŚiGW z tytułu realizacji zadania wyniosły ponad 295 mln 240 tys. zł.
Oznacza to, iż przewidziana pula środków już się wyczerpuje. Jedną z przyczyn tego faktu jest decyzja z 2022 r. Wtedy to zmodyfikowano Program poprzez poszerzenie katalogu beneficjentów o posiadaczy użytków rolnych o areale powyżej 75 hektarów.
Poziom dofinansowania był następujący dla poszczególnych grup gospodarstw:
- powierzchnia nieprzekraczająca 25 ha użytków rolnych — do 300 zł/t czystego składnika odkwaszającego (CaO oraz MgO);
- powierzchnia powyżej 25 ha, ale nieprzekraczająca 50 ha użytków rolnych — do 200 zł/t czystego składnika odkwaszającego (CaO oraz MgO);
- powierzchnia przekraczająca 50 ha użytków rolnych — do 100 zł/t czystego składnika odkwaszającego (CaO oraz MgO).
Jednakże gospodarstwa o powierzchni powyżej 75 ha u. r. mogą uzyskać dofinansowanie zakupu wapna nawozowego lub środka wapnującego niezbędnego do wysiewu na powierzchni nieprzekraczającej 75 ha u. r. w ciągu 1 roku kalendarzowego.
Czy program wapnowanie gleby będzie kontynuowany?
Przyszłość programu, po zakończeniu trwającego naboru wniosków, zależy od oceny jego zasadności, kontynuacji oraz ewentualnych, dalszych warunków jego realizacji. Jednakże w odpowiedzi ministerstwa nie znalazły się żadne szczegółowe informacje dotyczące możliwych terminów wypłat wsparcia. W związku z tym należy uzbroić się w cierpliwość i czekać na decyzję NFOŚiGW. A my oczywiście monitorujemy sytuację i o uruchomieniu środków na ten cel, jeżeli do tego dojdzie, poinformujemy.
Źródło: MIR, WFOŚGW
