W czasie, gdy tradycyjne szlaki handlowe ulegają zaburzeniu, OSŻD utrzymuje przepływ towarów dzięki neutralnej współpracy technicznej. Jak podkreśla Mirosław Antonowicz, Przewodniczący Organizacji Współpracy Kolei, siłą organizacji jest zdolność łączenia Europy i Azji ponad politycznymi podziałami.

Jak Organizacja Współpracy Kolei (OSŻD) redefiniuje dziś swoje priorytety w kontekście rosnącej fragmentacji geopolitycznej i zaburzenia tradycyjnych szlaków transportowych między Azją a Europą?

Nasza Organizacja w przyszłym roku będzie obchodziła swoje 70-lecie. Przez te lata byliśmy świadkiem wielu konfliktów i przemian politycznych, i w każdych warunkach znajdowaliśmy rozwiązania dla transportu kolejowego, który stanowi istotny instrument w rozwoju wymiany handlowej.

W obliczu wyzwań geopolitycznych i transportowych priorytety OSŻD ulegają istotnej redefinicji operacyjnej i strategicznej, choć nasz podstawowy cel – łączenie Azji i Europy koleją – pozostaje niezmienny. Organizacja również dziś, pomimo trudnej sytuacji geopolitycznej stanowi platformę do współpracy i wypracowywania rozwiązań. W naszych działaniach staramy się odpowiadać na potrzeby naszych państw członkowskich i wychodzimy naprzeciw potrzebom rynku w przestrzeni euroazjatyckiej. Prowadząc działalność na szczeblu zarówno ministerstw odpowiedzialnych za transport, jak i przedsiębiorstw kolejowych, w ramach naszych prac efektywnie łączymy cały szereg podmiotów zaangażowanych w proces stanowienia prawa, a następnie jego praktyczne stosowanie w transporcie międzynarodowym. Ten unikalny zakres działania sprawia, iż OSŻD pozostaje dziś jedyną wyspecjalizowaną organizacją międzynarodową o charakterze międzyresortowym, która jest w stanie w sposób kompleksowy i spójny harmonizować regulacje prawne i techniczne na styku Azji i Europy.

Kluczowym naszym zadaniem jest ciągła harmonizacja prawa poprzez umowy SMGS i SMPS, regulujące przewozy pasażerskie i towarowe, a także cyfryzacja dokumentacji, co ma fundamentalne znaczenie dla utrzymania płynności i konkurencyjności kolei. Prace nad ujednolicaniem listów przewozowych SMGS i CIM oraz wdrażaniem cyfrowych procesów na granicach są bezpośrednią odpowiedzią na niestabilność polityczną, mającą na celu maksymalne skrócenie czasu przewozu i uproszczenie procedur, niezależnie od jurysdykcji.

Prowadzimy intensywne prace nad usprawnieniem przekraczania granic, rozwojem 13 korytarzy transportowych OSŻD, cyfryzacją dokumentów przewozowych, ujednoliceniem rozwiązań w dziedzinie kodowania i informatyki, opracowaniem i wdrażaniem wspólnych wymagań technicznych i standardów dla taboru kolejowego.

Kluczowe partnerstwo między zarządami kolejowymi Azji i Europy tradycyjnie opierało się na dążeniu do interoperacyjności (standardy techniczne, cyfryzacja, wspólne dokumenty). Relacje między zarządami kolejowymi państw Europy i Azji po lutym 2022 roku uległy przemianie prowadząc do zmian w dotychczasowych formatach współpracy i wymuszając tworzenie alternatywnych sojuszy i rozwiązań transportowo- logistycznych.