Jak udokumentować prawo do gruntów? Wyjaśnienia ministerstwa

W odpowiedzi na wystąpienie Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych z 1 sierpnia 2025 r., dotyczące praktyki wzywania rolników przez ARiMR do przedstawiania pisemnych umów dzierżawy w czasie żniw, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi przekazał szczegółowe wyjaśnienia.

Jak udokumentować prawo do gruntów? Wyjaśnienia ministerstwa

Weryfikacja tytułu prawnego do gruntów to obowiązek

Ministerstwo podkreśla, iż wymóg posiadania tytułu prawnego do gruntów zgłaszanych do płatności bezpośrednich nie jest nowy. Obowiązywał zarówno w poprzednim systemie (2015–2022), jak i w tej chwili – w ramach Planu Strategicznego na lata 2023–2027.

ARiMR ma obowiązek weryfikować, czy zgłaszane hektary znajdują się w dyspozycji rolnika. Działania te wynikają z przepisów unijnych oraz zaleceń Komisji Europejskiej. Wskazuje ona, iż kontrola tytułu prawnego jest kluczowa dla ochrony interesów finansowych UE.

Umowa ustna też jest akceptowana

Ministerstwo zaznacza, iż posiadanie prawa do użytkowania gruntów nie musi być potwierdzone dokumentem. ARiMR akceptuje również umowy ustne, a dowodem ich zawarcia może być:

• oświadczenie rolnika,
• zeznania świadków,
• inne dokumenty zgodne z kodeksem postępowania administracyjnego.

Kierownik biura powiatowego ARiMR ma obowiązek wyczerpująco zebrać materiał dowodowy i ustalić stan faktyczny.

Termin odpowiedzi dostosowany do żniw

ARiMR rozpoczęła wysyłanie wezwań w drugiej połowie lipca. Początkowo wskazywano 7-dniowy termin odpowiedzi. w tej chwili obowiązuje zapis: „7 dni i nie później niż do dnia wydania decyzji”, co daje rolnikom więcej czasu w złożenie dokumentów.

Dodatkowo, rolnik może dokonać zmiany wniosku do 15 września, jeżeli nie posiada tytułu prawnego do zadeklarowanych gruntów lub chce wyjaśnić nieprawidłowości.

Kontrole muszą odbywać się latem

Kontrole administracyjne wniosków rozpoczynają się w lipcu, po zakończeniu naboru. Niestety, ze względu na harmonogram, wezwania muszą być kierowane również w czasie intensywnych prac polowych. Jest to jedyny sposób, by rolnik mógł złożyć korektę i uniknąć zmniejszenia płatności.

Dokumenty można składać zdalnie

Ministerstwo przypomina, iż dokumenty potwierdzające tytuł prawny można składać:

• osobiście w biurze powiatowym ARiMR,
• przez Platformę Usług Elektronicznych (PUE) – aplikacja eWniosekplus,
• za pośrednictwem ePUAP,
• pocztą tradycyjną.

Podsumowanie

Ministerstwo zapewnia, iż pracownicy ARiMR dokładają wszelkich starań, by proces weryfikacji przebiegał sprawnie i z uwzględnieniem specyfiki pracy rolników w okresie żniw. Jednocześnie apeluje o dokładne i terminowe składanie dokumentów. To pozwoli uniknąć konsekwencji związanych z nieprawidłowościami we wnioskach.