6 godzin temu
Dobór odpowiednich roślin na poplon to najważniejszy krok w utrzymaniu dobrej struktury gleby i ograniczaniu presji chwastów czy chorób. Międzyplony pomagają też w zatrzymywaniu wody, wzbogacaniu gleby w azot i przygotowaniu pola pod kolejną uprawę. W tym poradniku wyjaśniamy, jakie rośliny na poplon sprawdzą się w różnych warunkach oraz jak dobrać mieszankę do typu gleby.
W dalszej części przyjrzymy się nie tylko samym gatunkom roślin, ale też terminom siewu, roli poplonów w zależności od gleby oraz praktycznym mieszankom, które warto wziąć pod uwagę. Dzięki temu łatwiej będzie zaplanować międzyplon, który realnie poprawi kondycję gleby i ułatwi start kolejnej uprawie.
Rośliny na poplon – kiedy je siać i jakie mają zadania?
Międzyplony, czyli uprawy wysiewane między głównymi sezonami, mogą znacząco poprawić zdrowie gleby. Wysiewane zwykle latem, tuż po żniwach, gwałtownie pokrywają pole zieloną masą, chroniąc je przed erozją i nadmiernym parowaniem.
Oprócz ochrony gleby spełniają też funkcje biologiczne – wzbogacają profil glebowy w próchnicę, poprawiają strukturę i stosunki wodno-powietrzne, a wiele z nich dodatkowo wiąże azot atmosferyczny. Szczególnie cenne są tu gatunki bobowate, np. wyka czy łubin. Inne, jak owies i facelia, wykazują działanie fitosanitarne, ograniczając rozwój patogenów i szkodników..
Warto zapamiętać:
- Poplony chronią glebę i poprawiają jej żyzność.
- Rośliny bobowate dostarczają azotu,
- Facelia i gorczyca ograniczają presję chorób.
Które rośliny na poplon wybrać na glebach lekkich, a które na cięższych?
Dobór międzyplonów powinien uwzględniać rodzaj gleby i jej adekwatności fizyczne. Na glebach lekkich, przepuszczalnych i ubogich w składniki pokarmowe, sprawdzają się rośliny głęboko korzeniące się, takie jak facelia, wyka czy łubin. Poprawiają one strukturę gleby, zwiększają jej pojemność wodną i wzbogacają w materię organiczną.
Na glebach cięższych, zwięzłych i podatnych na zaskorupianie, warto sięgnąć zarówno po gatunki o głębokim systemie korzeniowym (np. rzodkiew oleista), jak i te działające w warstwie ornej, jak owies, groch czy koniczyna. Ich obecność pomaga rozluźnić glebę, poprawić jej napowietrzenie i ograniczyć zlewność.
Dobór w skrócie:
- Gleby lekkie: facelia, łubin, wyka
- Gleby cięższe: rzodkiew oleista, owies, groch, koniczyna
Poplon w praktyce: jaką mieszankę wybrać do konkretnego celu?
Coraz więcej gospodarstw decyduje się na mieszanki międzyplonowe, które łączą zalety różnych gatunków. Dzięki temu możliwe jest jednoczesne uzyskanie efektu nawożenia, poprawy struktury i ochrony fitosanitarnej.
Różnorodność gatunków w mieszance PlonMix1
fot. Wojciech Pawlak, PUH „Chemirol” sp. z o.o.
Na przykład mieszanki z dużym udziałem roślin bobowatych (jak PlonMix1) skutecznie wzbogacają glebę w azot, co jest szczególnie przydatne przy uprawach następczych wymagających wysokiego nawożenia azotowego, np. kukurydzy.
Tam, gdzie istotna jest poprawa struktury i ograniczenie chorób glebowych, lepszym wyborem będzie mieszanka z facelią, rzodkwią mątwikobójczą i owsem (np. PlonMix2). Poplon ozimy z udziałem życicy, koniczyny i wyki (PlonMix3 Ozima) może dodatkowo posłużyć jako pasza lub zielony nawóz wiosną.
Przykładowe cele i dobór mieszanek:
- Poprawa azotu w glebie: mieszanki z bobowatymi.
- Poprawa struktury i działanie fitosanitarne: rzodkiew, facelia, owies.
- Użytkowanie paszowe: życica, koniczyna, wyka ozima.
Poplony – wnioski dla praktyków
Wybór odpowiednich roślin na poplon powinien wynikać przede wszystkim z analizy potrzeb konkretnego pola i planowanego płodozmianu. Celem może być poprawa struktury gleby, zwiększenie zawartości próchnicy, ograniczenie rozwoju patogenów lub wzbogacenie gleby w azot. Zastosowanie międzyplonów to nie tylko element dobrej praktyki rolniczej, ale także inwestycja w przyszły plon i zdrowie pola.
Oto kilka wskazówek opartych na praktycznych rozwiązaniach:
- Jeśli zależy Ci na wszechstronnej poprawie jakości gleby, rozważ wybór mieszanki o zrównoważonym składzie – PlonMix1.
Zawiera ona aż 45% roślin bobowatych (np. wyka, łubin), które wiążą azot atmosferyczny, oraz rośliny głęboko korzeniące się (len, słonecznik), które poprawiają strukturę gleby. To dobry wybór jako przedplon pod zboża, kukurydzę lub buraki.
- W przypadku gleb wymagających szybkiego odżywienia i działania fitosanitarnego warto stosować mieszankę nastawioną na intensywne tworzenie biomasy – PlonMix2.
Zawartość facelii i rzodkwi oleistej wspiera mobilizację składników z głębszych warstw gleby, a obecność bobowatych dostarcza azotu.
- Gospodarstwa, które szukają poplonu ozimego o potencjale paszowym, mogą skorzystać z mieszanki PlonMix3 Ozima, opartej na życicy, koniczynie i wyce ozimej. Można ją wykorzystać nie tylko jako zielony nawóz, ale również jako wartościową paszę, czy to do koszenia, czy zakiszania.
Warto pamiętać: każda z mieszanek PlonMix jest dostosowana do różnych warunków glebowych i potrzeb technologicznych, a ich składniki wspierają naturalne procesy glebowe bez konieczności intensywnego nawożenia mineralnego.
Jaki środek na chwasty w roślinach strączkowych? Praktyczny przewodnik dla plantatorów
