4 godzin temu
Rozwój małych gospodarstw. Co się zmieni w 2025 roku w zasadach wsparcia małych gospodarstw? ARiMR podaje szczegóły i wyjaśnia najnowsze zasady.
Rozwój małych gospodarstw – co się zmieni w 2025 roku?
Sprawdzamy, co nowego w naborze 2025 w ramach Interwencji Rozwój małych gospodarstw – w porównaniu z rokiem 2024. Od obszarów wsparcia po punktację i wysokość pomocy. ARiMR podaje szczegóły.
Nowe obszary wsparcia małych gospodarstw
W 2024 roku wsparcie obejmowało:
- produkcję ekologiczną,
- Krótkie Łańcuchy Dostaw (KŁD). W 2025 roku nabór został rozszerzony:
- produkcja inna niż ekologiczna,
- produkcja ekologiczna,
- Krótkie Łańcuchy Dostaw.
Wysokość pomocy dla małych gospodarstw – nowe limity dotacji
- 2024: maksymalnie 120 tys. zł.
- 2025: są dwie opcje – 100 tys. zł lub 120 tys. zł.
Ustalanie przychodu ze sprzedaży
- 2024: ustalenie wysokości przychodu ze sprzedaży produktów rolnych wytworzonych w gospodarstwie (nie mniej niż 5 tys. zł) odbywa się na podstawie:
przychodów ze sprzedaży produktów rolnych wytworzonych w gospodarstwie z nie więcej niż 12 m-cy poprzedzających m-c złożenia WOPP. - 2025: ustalenie wysokości przychodu ze sprzedaży produktów rolnych wytworzonych w gospodarstwie odbywa się na podstawie:
wyłącznie wpływów brutto ze sprzedaży produktów rolnych wytworzonych w gospodarstwie, uzyskanych w okresie nie dłuższym niż 12 m-cy poprzedzających miesiąc złożenia WOPP.
Rozpoczynanie działalności w KŁD
2024: warunek dotyczący rozpoczynania działalności w zakresie wprowadzania produktów rolnych na rynek w ramach KŁD uznaje się za spełniony, o ile w okresie 24 m-cy poprzedzających dzień złożenia WOPP rolnik nie był zarejestrowany we adekwatnym organie Państwowej Inspekcji S lub IW w związku z rozpoczęciem działalności w ww. zakresie.
2025: warunek dotyczący rozpoczynania działalności w zakresie wprowadzania produktów rolnych na rynek w ramach KŁD uznaje się za spełniony, o ile w okresie 24 m-cu poprzedzających dzień ogłoszenia naboru WOPP rolnik nie był zarejestrowany we adekwatnym organie PIS lub IW w związku z rozpoczęciem działalności w ww. zakresie.
Ograniczenia w przypadku wcześniejszego wsparcia
2024: brak możliwości uzyskania wsparcia w przypadku, gdy rolnikowi udzielono już wsparcia w części inwestycji KPO A1.4.1. – chyba iż wsparcia udzielono, ale odmówiono jego wypłaty.
2025: brak możliwości uzyskania wsparcia w przypadku, gdy rolnikowi udzielono już wsparcia w części inwestycji KPO A1.4.1. – chyba iż wsparcia udzielono, ale odmówiono jego wypłaty – dotyczy tylko operacji w ramach KŁD – o ile beneficjentowi przed WOP II udzielono wsparcia w części inwestycji KPO A1.4.1. następuje zwrot wypłaconej pierwszej raty pomocy w ramach I.10.5, chyba iż zakres przedsięwzięcia, na który udzielono wsparcia, jest inny niż zakres operacji w ramach I.10.5.
Wymóg wzrostu wartości sprzedaży
2024: wymóg uzyskania wzrostu wartości sprzedaży brutto produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie co najmniej o 30% w stosunku do ustalonej dla gospodarstwa wartości przychodu bazowego i nie mniej niż do poziomu odpowiadającego:
równowartości minimalnego wynagrodzenia w roku, w którym złożono WOPP – ustalonego jako iloczyn minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w miesiącu, w którym rozpoczął się nabór WOPP, przez liczbę 12.
2025: wymóg uzyskania wzrostu wartości sprzedaży brutto produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie co najmniej o 30% w stosunku do ustalonej dla gospodarstwa wartości przychodu bazowego i nie mniej niż do poziomu odpowiadającego:
dwunastokrotności minimalnego wynagrodzenia w miesiącu, w którym rozpoczął się nabór WOPP w 2023 roku, czyli 43 200 zł.
Zmiany w aneksach do umowy
2024: nie wymagały zawarcia aneksu do umowy o przyznaniu pomocy zmiany dotyczące:
inwestycji lub kosztów ogólnych – jednak zachowujące spójność i zgodność operacji z innymi warunkami.
2025: nie wymagają zawarcia aneksu do umowy o przyznaniu pomocy zmiany dotyczące:
inwestycji lub kosztów ogólnych i inwestycji budowlanych, o ile nie przyznano za nie punktów – jednak zachowujące spójność i zgodność operacji z innymi warunkami.
Punkty za systemy jakości
2024: Możliwość uzyskania punktów za kryterium: uczestnictwa lub planowanego uczestnictwa (przed dniem złożenia WOP I) w unijnych lub krajowych systemach jakości. Punkty można było uzyskać pod warunkiem, iż koncepcja zmian strukturalnych w gospodarstwie przewiduje produkcję objętą systemem jakości, za który mają zostać przyznane punkty i operacja przewidziana w BP dotyczy produkcji objętej tym systemem jakości za który/e przyznano pkt.
W 2024 roku wyróżniono 3 Unijne systemy jakości, za które można uzyskać pkt.
Chronione nazwy pochodzenia, chronione oznaczenia geograficzne oraz gwarantowane tradycyjne specjalności, w rozumieniu rozporządzenia 2024/1143;
Rolnictwo ekologiczne, zgodnie z rozporządzeniem 2018/848.
Chronione nazwy pochodzenia i oznaczenia geograficzne wyrobów winiarskich, o których mowa w części II tytule II rozdziale I sekcji 2 rozporządzenia 1308/2013.
A jak w 2025 roku?
2025: Możliwość uzyskania punktów za kryterium: tylko uczestnictwa w unijnych lub krajowych systemach jakości – co najmniej od dnia złożenia WOPP. Punkty można uzyskać pod warunkiem, iż koncepcja zmian strukturalnych w gospodarstwie przewiduje produkcję objętą systemem jakości, za który mają zostać przyznane punkty i operacja przewidziana w BP dotyczy produkcji objętej tym systemem jakości za który przyznano pkt.
W 2025 roku wyróżniono: 2 Unijne systemy jakości, za które można uzyskać pkt:
- Chronione nazwy pochodzenia, chronione oznaczenia geograficzne win i produktów rolnych oraz gwarantowane tradycyjne specjalności dla produktów rolnych, w rozumieniu rozporządzenia 2024/1143;
- Rolnictwo ekologiczne, zgodnie z rozporządzeniem 2018/848.
Dodano nowy krajowy system jakości: Tradition And Quality (TAQ). Ponadto, dodano zobowiązanie beneficjenta do uczestnictwa w systemie jakości do końca OZC (w przypadku przyznania pkt.)
Zmiany w punktacji wniosków o wsparcie na Rozwój małych gospodarstw w 2025 roku
- W kryterium: powierzchnia użytków rolnych obniżono punktację z 2 do 1 punktu.
Dodano 2 punktowane kryteria:
- prowadzenie produkcji zwierzęcej – 2 punkty,
- inwestycje budowlane (wartość inwestycji budowlanych min. 50 % wnioskowanej kwoty płatności ryczałtowej) – 3 punkty.
Przyznawanie pomocy następcy
2024: możliwość przyznania pomocy następcy prawnemu beneficjenta lub nabywcy całości albo części gospodarstwa beneficjenta.
2025: możliwość przyznania pomocy tylko następcy prawnemu beneficjenta.
Ponadto, w wytycznych szczegółowych doprecyzowano zasady przyznawania pomocy następcy prawnemu beneficjenta.
Jak widać powyżej, nabór 2025 w Interwencji Rozwój małych gospodarstw to szereg zaplanowanych zmian: nowe obszary wsparcia, różne poziomy finansowania, dokładniejsze wyliczanie przychodu, nowe kryteria punktacji oraz wprowadzenie systemu jakości TAQ. Rolnicy powinni dokładnie przeanalizować nowe zasady, aby maksymalnie wykorzystać możliwości wsparcia.
Przypominamy, iż nabór wniosków o dotację na rozwój małych gospodarstw rusza już 1 października i potrwa do 28 listopada 2025 roku. Wnioski o wsparcie będzie można składać wyłącznie elektronicznie przez Platformę Usług Elektronicznych ARiMR (PUE).
