Jedziesz do Francji starym dieslem? Do tych miast nie wjedziesz i zapłacisz karę!

13 godzin temu

Od stycznia 2025 roku wszystkie francuskie miasta o populacji powyżej 150 tysięcy mieszkańców, w których przekraczane są normy jakości powietrza, są zobowiązane do posiadania stref czystego transportu (Zones à faibles émissions, ZFE). Strefy te mają na celu ograniczenie emisji spalin poprzez wprowadzenie restrykcji dotyczących rodzajów pojazdów, które mogą wjeżdżać na ich teren. By wjechać na obszary objęte ograniczeniami wszystkie pojazdy, w tym zagraniczne i dwukołowe, muszą być wyposażone w naklejki Crit’Air, klasyfikujące je pod kątem poziomu emisji.

Obowiązek posiadania naklejki Crit’Air w Strefach Czystego Transportu

Crit’Air to system klasyfikujący pojazdy według emisji zanieczyszczeń dzięki naklejek. Pojazdy klasyfikowane są w 6 kategoriach numerowanych od 0 do 5, w zależności od daty wprowadzenia do eksploatacji, rodzaju paliwa oraz europejskich norm emisji (normy Euro). Każdej kategorii odpowiada inny kolor naklejki:

Crit’Air 0 (zielony): dla pojazdów elektrycznych lub wodorowych, które nie emitują zanieczyszczeń w trakcie jazdy.
Crit’Air 1 (fioletowy): dla nowych pojazdów benzynowych (normy Euro 5 i 6, od stycznia 2011 r.).
Crit’Air 2 (żółty): dla starszych pojazdów benzynowych (norma Euro 4) oraz nowych pojazdów diesla (normy Euro 5 i 6, od stycznia 2011 r.).
Crit’Air 3 (pomarańczowy): dla starszych pojazdów benzynowych (normy Euro 2 i 3) oraz starszych pojazdów diesla (norma Euro 4).
Crit’Air 4 (brązowy): dla starszych pojazdów diesla (norma Euro 3).
Crit’Air 5 (szary): dla starszych pojazdów diesla (norma Euro 2).

Naklejka musi być umieszczona na przedniej szybie pojazdu (lub odpowiednio na widocznym miejscu w przypadku motocykli). Pojazdy ciężarowe klasyfikowane są naklejkami od 2 do 5.

Jest to wymóg zarówno dla pojazdów zarejestrowanych we Francji, jak i za granicą. Naklejki kosztują 4,91 € i można ją zamówić wyłącznie online na oficjalnej stronie internetowej francuskiego rządu.

Klasyfikacja norm dla pojazdów

Nowe strefy i edukacyjne podejście

Od stycznia 2025 roku liczba stref czystego transportu we Francji (ZFE) wzrosła do 42. Większość nowych stref wprowadziła jedynie minimalne ograniczenia (nie wjadą tam pojazdy, które nie spełniają wymagań najniższej kategorii naklejki), obejmujące pojazdy zarejestrowane przed 1997 rokiem (auta) i przed 2000 rokiem (pojazdy dwukołowe).

Każde miasto ma autonomię w ustalaniu zasad i harmonogramu zaostrzeń w strefach ZFE. Przykładowo w Paryżu obowiązują specjalne przepustki umożliwiające poruszanie się pojazdami zwykle zakazanymi przez określoną liczbę dni w roku. W Tuluzie i Grenoble okres edukacyjny umożliwia kierowcom dostosowanie się do nowych zasad bez ryzyka natychmiastowego ukarania.

W wielu miastach obowiązuje okres edukacyjny, podczas którego kierowcy łamiący przepisy są informowani o nowych zasadach, ale nie są jeszcze karani mandatami. Przykładowo w Paryżu i Grenoble okres ten potrwa od 6 miesięcy do roku.

Zobacz także: Strefa Czystego Transportu w Warszawie już od poniedziałku. Co się zmieni?

W niektórych miastach, takich jak Marysylia, Rouen i Strasburg obniżono wymagania środowiskowe ze względu na poprawę jakości powietrza. Wcześniej nie mogły tam wjeżdżać pojazdy z naklejką Crit’Air 3, w tej chwili ograniczenia dotyczą tylko pojazdów klasy Crit’Air 4, 5 i niesklasyfikowanych.

Mandaty za łamanie przepisów

Jeśli poruszasz się w strefie ZFE bez naklejki Crit’Air lub korzystasz z pojazdu niezgodnego z wymaganiami danej strefy, grozi Ci kara:

Pojazdy o masie poniżej 3,5 tony: kara w wysokości 68 € (mandat III klasy), z możliwością obniżenia do 45 € przy szybkiej płatności lub podwyższenia do 180 € przy zwłoce powyżej 60 dni. Maksymalna kara może osiągnąć 450 €.
Autobusy i pojazdy ciężarowe: kara wynosi 135 € (mandat IV klasy), a maksymalnie może wzrosnąć do 375 €.
Nieprawidłowa naklejka Crit’Air: kara również wynosi 135 € z możliwością podwyższenia do 750 €.

Ogólna zasada dotycząca mandatów we Francji jest taka, iż należy je opłacić w ciągu 45 dni. Zazwyczaj, jeżeli płatność zostanie dokonana w ciągu 15 dni (30 dni w przypadku procedur online), można ubiegać się o obniżenie kwoty mandatu (minoré). jeżeli płatność nie zostanie dokonana w ciągu 45 dni (60 dni w przypadku procedur online), kwota mandatu zostanie zwiększona (majoré).

Zobacz także: Uber stawia na samochody elektryczne. Pasażerów wozi już 180 tysięcy elektryków

Aby uniknąć kar, kierowcy powinni przykleić naklejki Crit’Air na swoich pojazdach oraz sprawdzać lokalne przepisy obowiązujące w strefach ZFE przed wjazdem do miast. Więcej informacji na temat zasad i obowiązujących przepisów można znaleźć na stronach internetowych odpowiednich miast i gmin.

Podsumowanie: korzyści ze stref czystego transportu

Strefy ZFE mają najważniejsze znaczenie dla poprawy jakości powietrza we Francji. Badania wskazują, iż strefy niskiej emisji skutecznie ograniczają zanieczyszczenie powietrza, zmniejszając stężenie szkodliwych substancji, takich jak dwutlenek azotu i pyły zawieszone. Ich skuteczność zależy od czynników geograficznych, takich jak gęstość ruchu czy infrastruktura transportu publicznego. Wprowadzenie stref przyczynia się również do poprawy zdrowia publicznego, zmniejszając liczbę chorób układu oddechowego i sercowo-naczyniowego, co jest korzystne szczególnie dla dzieci i osób starszych.

Długofalowe korzyści zdrowotne mogą wymagać czasu, ponieważ to przewlekła ekspozycja na zanieczyszczenia powietrza prowadzi do długotrwałych problemów zdrowotnych. Poprawa jakości powietrza przekłada się również na korzyści ekonomiczne, takie jak obniżenie kosztów opieki zdrowotnej oraz większa produktywność dzięki mniejszej liczbie dni chorobowych. Sukces LEZ zależy od adekwatnego wdrożenia, podnoszenia świadomości społecznej i inwestycji w transport publiczny.