Ministerstwie Klimatu i Środowiska prowadzi proces konsultacji w celu wyłonienia komponentów technologii OZE, które są lub mogą być produkowane w Polsce lub przez polskie firmy na terenie UE, które przyczyniłyby się do celów określonych w rozporządzenia NZIA (rozporządzenia UE z dnia 13 czerwca 2024 r. w sprawie ustanowienia ram środków na rzecz wzmocnienia europejskiego ekosystemu produkcji technologii neutralnych emisyjnie i zmieniającego rozporządzenie 2018/1724).
Celem jest m.in. włączenie wykonania elementów infrastruktury lub pochodzenia technologii z UE do jako pozacenowego czynnika podlegającego ocenie w systemie aukcyjnym OZE.
Zwracamy się z prośbą o zgłaszanie propozycji podkategorii i komponentów w zakresie technologii neutralnych emisyjnie do aktu delegowanego, w szczególności komponentów, które mogą znaleźć zastosowanie w technologiach produkcji energii w OZE, na adres mailowy Macieja Drozda, dyrektora Forum Energii i Klimatu ZPP ([email protected]) w terminie do dnia 9 stycznia 2025 r.
Szerszy kontekst:
W celu opracowania propozycji załącznika Komisja Europejska powołała grupę ekspercką. W wykazie mogą znaleźć się różne komponenty najważniejsze dla technologii neutralnych emisyjnie, przykładowo: panele słoneczne i ich elementy, takie jak ogniwa fotowoltaiczne; baterie i akumulatory, w tym ogniwa litowo-jonowe; turbiny wiatrowe i ich części, takie jakłopaty i generatory; pompy ciepła i ich komponenty; technologie wodorowe, w tym elektrolizery i ogniwa paliwowe; komponenty do magazynowania energii, takie jak systemy magazynowania energii cieplnej; elementy infrastruktury do wychwytywania i składowania dwutlenku węgla (CCS), ale też i inne komponenty, które będą zgodne z delegacją do wydaniaaktu delegowanego, która znajduje się w art. 46 ust. 7 rozporządzenia NZIA.
Rozporządzenie NZIA przewiduje powstanie punktów kontaktowych, które Państwa członkowskie powołają dla ograniczenia złożoności oraz zwiększenia efektywności i przejrzystości procesu wydawania pozwoleń w celu realizacji projektów związanychz technologiami neutralnymi emisyjnie oraz produkcji konkretnych komponentów używanych na potrzeby tych technologii. Przedmiotowe punkty kontaktowe powinny ułatwiać i koordynować cały proces wydawania pozwoleń w państwach członkowskich, w których będą funkcjonować. Zamieszczenie komponentu w załączniku do rozporządzenia będzie stanowić podstawę dla punktu kontaktowego do skoordynowania procesu wydawania pozwoleń dla przedsiębiorcy zainteresowanemu produkcją takiego komponentu.
Co do zasady umieszczenie konkretnego komponentu w załączniku do rozporządzenia NZIA, który zostanie przyjętym aktem delegowanym, nie przesądza o możliwości udzielenia wsparcia na poziomie krajowym. Zgodnie z punktem 12 preambuły do rozporządzenia NZIA konkretne komponenty i konkretne maszyny niewymienione załączniku będą mogły zostać objęte zakresem stosowania rozporządzenia NZIA, o ile projektodawca może przedstawić adekwatnemu organowi krajowemu dowody, na przykład dzięki badań rynku lub umów offtake, na to, iż konkretne komponenty lub konkretne maszyny są używane głównie do produkcji technologii neutralnych emisyjnie, z wyłączeniem surowców krytycznych objętych zakresem stosowania rozporządzenia (UE) 2024/1252. Prosimy jednak zauważyć, iż będzie to ścieżka bardziej skomplikowana aniżeli zgłoszenie komponentu na etapie przewidywanych konsultacji.
MKiŚ planuje w 2025 r. opracować aktualizację zasad wsparcia w ramach systemu aukcyjnego, w taki sposób, aby dla określonego wolumenu energii elektrycznej zaoferowanej w aukcji o przyznaniu kontraktu, oprócz ceny decydowały także kryteria pozacenowe, o których mowa w NZIA.
Zgodnie z NZIA:
1. Aukcje powinny przyczyniać się do zwiększania odporności, biorąc pod uwagę odsetek technologii neutralnej emisyjnie lub jej głównych konkretnych komponentów, które pochodzą z państwa trzeciego, stanowiących ponad 50 % dostaw dla tej konkretnej technologii neutralnej emisyjnie lub jej głównych konkretnych komponentów w Unii.
2. Aukcje powinny przyczyniać się również do co najmniej jednego z następujących celów:
- zrównoważenia środowiskowego wykraczającego poza minimalne wymogi określone w mającym zastosowanie prawie;
- innowacji poprzez zapewnienie całkowicie nowych rozwiązań lub poprawę porównywalnych najnowocześniejszych rozwiązań;
- integracji systemu energetycznego.
W związku z tym MKiŚ rozpoczyna proces konsultacji w celu wyłonienia komponentów technologii OZE, które są lub mogą być produkowane w Polsce lub przez polskie firmy na terenie UE, które przyczyniłyby się do celów określonych w rozporządzenia NZIA.
Umieszczenie w wykazie danej podkategorii technologii neutralnej emisyjnie lub konkretnych komponentów używanych na potrzeby tych technologii może okazać się szczególnie przydatne, o ile polska firma będzie rozważała ich produkcję na terenie UE.