Kto będzie uprawniony do dopłat bezpośrednich? Jakie są największe obawy rolników?

Ministerstwo Rolnictwa przygotowuje ustawę wprowadzającą nową definicję aktywnego rolnika. Ma ona określić, kto będzie uprawniony do dopłat bezpośrednich. Rolnicy wyrażają swoje obawy przed skutkami reformy.

W listach do naszej redakcji rolnicy piszą, iż nowa ustawa tworzy podział na lepszych i gorszych gospodarzy.

Jakie są obawy rolników w związku z definicją aktywnego rolnika?

– „Koalicja tworzy kastę, tym razem rolniczą – listę rolników aktywnych. Nie ma już kryteriów uprawy roli, tylko czy kupujesz nawozy, opryski i to w określonej wysokości” – czytamy w jednym z listów.

Najczęściej powtarzana obawa dotyczy pełnej fiskalizacji wsi.

– Solą w oku jest bezfakturowy obrót płodami rolnymi. Państwo chce opodatkować ten kawałek wolności, uporządkować wszystko na podstawie faktur kupna-sprzedaży. To cwaniacki pomysł – pisze jeden z rolników.

Rolnicy podkreślają też, iż mali gospodarze mogą stracić dopłaty. „– W praktyce może to oznaczać, iż rolnicy, którzy tylko koszą swoje łąki i pobierają minimalne wsparcie, zostaną całkowicie wykluczeni” – obawiają się rolnicy.

Aktywny rolnik – czy rolnicy będą musi udowodnić aktywność?

Ministerstwo w zamieszczonym na stronie internetowej projekcie UC113 informuje, iż większość rolników będzie uznawanych za aktywnych automatycznie. Obowiązek udowodnienia aktywności będą mieli przede wszystkim właściciele ziemi, którzy nie prowadzą produkcji towarowej ani hodowli, nie uczestniczą w ekoschematach, nie korzystają z ryczałtowego wsparcia dla małych gospodarstw (poniżej 10 ha), z premii dla młodych rolników, nie są w systemie VAT ani w sieci FSDN (unijnym systemie monitorowania gospodarstw prowadzonym w Polsce przez IERiGŻ).

Rolnicy prowadzący produkcję zwierzęcą, korzystający z płatności związanych z produkcją roślinną, gospodarstwa ekologiczne oraz uczestnicy wymienionych programów będą automatycznie uznawani za aktywnych i nie będą musieli składać dodatkowych dowodów.

Jak rolnicy będą musieli udowodnić aktywność?

Ci, którzy będą musieli wykazać aktywność, dostaną możliwość wyboru jednej z dwóch ścieżek: minimalnych kosztów albo minimalnych przychodów. Katalog dowodów obejmuje faktury za nawozy, środki ochrony roślin, materiał siewny, usługi agrotechniczne, opłaty dzierżawne, a także faktury za sprzedaż płodów rolnych czy potwierdzenia zatrudnienia pracowników.

Warto podkreślić, iż projekt nie zawiera zapisów o nowych podatkach, objęciu rolników VAT-em ani zmian w KRUS. Dokument wyraźnie zaznacza, iż „definicja rolnika aktywnego zawodowo (…) nie ma wpływu na inne prawa i obowiązki rolników, np. nie wpływa na prawo do ubezpieczenia w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS)”.